Read in: Maranao

Ngayong Abril, gugunitain ng mamamayang Moro ang Ramadan, sagradong panahon para sa mga Muslim sa buong mundo. Sa bawat araw sa buong buwang ito, mula pagsikat hanggang paglubog ng araw ang lahat ng mga Muslim ay nag-aayuno. Panahon din ito para sa mga Muslim na magnilay-nilay tungkol sa pagsasakripisyo, paghingi ng tawad sa mga kasalanan, pagwawaksi sa mga maling gawi at pagpapabuti ng pakikitungo sa kapwa.

Sa yugtong ito, matindi ang hinaharap na hamon ng mga mamamayang Moro lalo na’t nasa malalang krisis sa ekonomya ang buong bansa; walang tigil na pagtaas ng presyo ng petrolyo at mga bilihin, dagdag din dito ang kinakaharap na problema tungkol sa pandemyang Covid-19 na hanggang ngayon ay palpak ang naging tugon ng rehimeng Duterte.

Sa ika-4 na taon ng paggunita ng Ramadan simula ng masira ang Marawi na nagbunga ng 325,294 na residenting napilitang lumikas at 368 na mga napatay kabilang na ang mga katawan ng sibilyan na hindi pa nakikilala. Lalong naging mahirap, kapos at masakit ang pinagdadaanan ng mamamayang Moro. Marami pa rin ang nananatili sa mga evacuation centers, nag-aabang sa tulong na iaabot ng mga pribado o indibidwal at mula sa NGO’s (Non-Government Organizations). Hanggang ngayon ay nagtitiis sila sa masikip, marumi, walang kuryente, walang tubig at mainit na tent camps. Di hamak na magaganap rin ang katulad ng 2018 Ramadan na nagdarasal sa isang maliit na silid sa gilid. Patuloy silang umaasa na tutulungan sila ng gobyernong Duterte kahit paman ilang taon na ang lumipas. Ngayong buwang ito habang ginugunita ang Ramadan ay mararamdaman ng mamamayang Moro ang sakit ng kawalan, ang pagbabalewala sa kanila at maaalala ang Marawi bilang isang komunidad na sinira at pinabayaan ng estado.

Alalahanin din natin ang mga napilitang lumikas sa kanilang mga tahanan dahil sa mga nangyaring bombing at strafing ng AFP at PNP laban sa mga pwersa ng BIFF (Bangsamoro Freedom Fighters) naririyan ang isang libo’t limang daang (1,500) pamilyang Moro mula sa Barangay Pusaw, Sharif Saydona Mustapha at ang anim na raang (600) pamilya mula sa Barangay Kitango, Datu Saudi Ampatuan, sila lahat ay tutungo sa mga evacuation centers kung saan doon din nila sasalubungin ang Ramadan na hindi magiging istable, komportable at magsisiksikan sila.

Nagpapatunay lang ito na ni minsan ay hindi nagawang respetuhin ng gobyernong Duterte ang kultura at kapakanan ng mamamayang Moro. Sa gagawing pagdadasal, wala ng malalaking mosque na maaring magtipon ang mga Muslim para magkaisang manalangin dahil winasak ito ng mga bomba at raket ni Duterte. Kalat-kalat man, malayo man sa pamilya o nagkahiwa-hiwalay man ay pag-iisahin ang puso at isipan ng bawat Muslim ngayong buwan ng Ramadan. Ang lahat ay nagtatanong kung hanggang kailan ganito ang kalagayan nila? Kung bakit hanggang ngayon ay walang pagbabago? at kung bakit isinasawalang bahala sila?

Kami, mula sa Bagong Hukbong Bayan-Lanao ay rumirespeto at sumusuporta sa lahat ng mamamayang Moro sa buong bansa sa kanilang paggunita sa buwan ng Ramadan. Nakikiisa at ipinaparamdam namin ang aming taos-pusong pagsama sa inyo sa landas ng pakikibaka at pagkamit sa tunay na hustisya at kalayaan. Ang NPA-Lanao ay sasabay sa unang araw ng pag-aayuno, simbolo ng aming pagkilala at pagrespeto sa kultura ng mamamayang Moro.

Nanawagan din kami sa lahat ng mamamayang Moro na huwag mawawalan ng pag-asa at patuloy na maghahangad ng lipunang malaya na kikilala sa karapatan sa sariling pagpapasya ng pambansang minorya. Huwag mapagod sa pakikibaka at huwag panghihinaan ng loob hanggang hindi nakakamit ang ating hangaring lumaya. Sa mga kapatid naming Moro na nasa posisyon at liderato, panahon ngayon upang ipakita sa mamamayan na kayo ay tunay at totoong nagseserbisyo, huwag ninyong hayaan na lamunin kayo ng bulok na sistema, huwag kayong magpapalinlang sa mga matatamis na pangako mula sa gobyerno, pinatunayan na ng mahabang kasaysayan ng pakikibaka ng ating mga ninuno na hindi basta ibibigay ng naghahari ang ating mga hiling, hahanap at hahanap sila ng paraan na tayo ay maisahan. Alalahanin ninyo ang napakaraming mamamayang Moro na hanggang ngayon ay nagdurusa dahil sa kalupitan at karahasan ng gobyerno. Huwag nating kakalimutan ang lahat ng nag-alay ng dugo, pawis at buhay para kamtin ang isang lipunang tunay na kikilala sa Bangsamoro, ang lipunang magbibigay ng katarungan at hustisya, ang lipunang gusto nating pandayin, lipunang malaya mula sa mapangapi at mapagsamantala.

Maligayang Eid Mubarak sa lahat nga mamamayang Moro!

Kamtin ang Lipunang Malaya at Makatarungan!

Ibagsak ang Rehimeng US-Duterte!

Bayan ay pagserbisyohan!