Download here
Hiligaynon: PDF

Sa isa sa pinakabaraghal nga pag-agaw sang gahum sa sining nagligad lang sa kasaysayan sang Pilipinas, ginkawat sang hubon Marcos-Duterte ang pungsodnon nga eleksyon sang Mayo 9 paagi sa pagdinaya sa dekompyuter nga sistema sa eleksyon (automated election system), pagbakal sang boto, armado nga pagpamilit, sistematikong disimpormasyon, manipulasyon sa paminsaron, pangpulitika nga pagpaniplang kag pagtorse sa kasaysayan.

Ang kampanya ginpadalagan sang mga nagapanguna nga kumpanyang PR nga nagpadalagan sa mga kampanya sa midya kag mga grupo sang troll sa social media, ginpondohan sang kinawatan nga manggad sang mga Marcos kag pondo sang estado ni Duterte kag kwarta nga kontribusyon sang mga daku nga negosyante, mga daku nga agalon nga mayduta, dinastiya nga pulitikal kag mga warlord. Sa tabon sang kontra-insurhensya, gingamit ang mga yunit sang pulis kag militar para aktibo nga mangampanya para kanday Marcos kag Duterte.

Ang anak sang diktador, si Ferdinand Jr., natalana nga magpungko bilang pangulo, samtang ang anak nga babae sang tirano, si Sara Duterte, natalana nga mangin bise-presidente. Sa mata sang pumuluyong Pilipino, ang magasulod nga rehimeng Marcos-Duterte isa ka ilehitimo nga rehimen nga gintukod sa pundasyon sang pagdinaya kag pagpaniplang.

Ginalauman sang pumuluyong Pilipino nga pareho sang iya tirano nga amay, magatukod sang isa ka despotiko kag kurakot nga rehimen si Marcos Junior nga magaalagad nga instrumento sang imperyalismo, pyudalismo kag burukrata kapitalismo, kag magadulot sang labaw nga pag-antus sa malapad nga masang Pilipino. Natalana siya nga mangin hepe sang neo-kolonyal nga estado sa idalom sang imperyalismong US kag pagadumalahan ang labi pa nga paglubha sang malakolonyal kag malapyudal nga sistema.

Ang hubon Marcos-Duterte nagatiglawas sa pinakamalala nga tirano, pasista kag kurap nga burukrata-kapitalista sang nagahari nga reaksyunaryong sahi. Si Marcos Junior isa nga wala sang paghinulsol sa benepisyo kag pagpangapin sa 14 tuig nga pasistang diktaduryang Marcos (1972-1986). Upod niya si Sara Duterte, isa ka daluk sa gahum nga nagpamuno sa Davao City gamit ang gahum sang pulis kag militar.

Para hawanan ang dalan pabalik sa Malacañang, gingasto sang mga Marcos ang binilyon nga piso nga kinawatan nga manggad para makuha ang lokal nga pangpulitika nga gahum sa Ilocos Norte kag Leyte, para magdalagan kag makakuha sang mga pwesto sa reaksyunaryong kongreso, para liwat makuha kag mapabaskog ang katampad sa ila sang mga pulitiko, para liwat nga pahugton ang relasyon pangpinansya sa mga daku nga burgesya kumprador kag dumuluong nga mga bangko. Ang amat-amat nila nga pagpanumbalik sa gahum ginpabay-an sang nagsulunod nga reaksyunaryong rehimen umpisa 1988 sa abiso sang ila amo nga imperyalistang US nga luyag plantsahon ang banggianay sang nagaribalanay nga paksyon.

Gingamit sang mga Marcos ang ila bag-o nga impluwensya sa pulitika agud maglunsar sang lapnagon nga kampanya sang disimpormasyon para torsehon o panason ang kasaysayan. Sa nagtaliwan nga mga tuig, gintuyo nila nga tabunan ang mga krimen sang pagpandambong kag kurapsyon, kag mga sobra nga paglapas sa tawhanong kinamatarung nga ginhimo sa panahon sang diktaduryang Marcos. Ang iskema ni Marcos nga makabalik sa Malacañang ginpabaskog sa nagligad nga anum ka tuig sa idalom ni Duterte nga naghatag sang pangbaganihan nga lubong kay Marcos, paliwat-liwat nga gindayaw ang iya diktadurya nga paghari, ginsiling nga wala sang kinawatan nga manggad ang mga Marcos, kag sang ulihi naghimbunanay para dayaon ang eleksyon.

Ang resulta sang eleksyon gindoktor para paggwaon nga nagdaug si Marcos sang “landslide” (o sobra kadaku ang abanse) para tabunan ang kamatuoran nga minilyon sa bilog nga pungsod ang nagpasakup sa mga demonstrasyon masa sa nagligad nga mga bulan para sikwayon ang mga Marcos kag suportahan ang pangpulitika nga oposisyon. Katuyuan sini nga paggwaon nga “lehitimo” ang iya rehimen. Sa estilo nga Hitler, ang “kadalag-an nga landslide” ni Marcos hungod nga ginhimo nga tuman kadaku para pinsaron sang mga tawo nga indi ini daku nga pagtorse sa kamatuoran.

Sa katuyuan nga amligan ang kalig-on sang nagaharing sistema, mayorya sa mga reaksyunaryo, ila partido sa pulitika, ang imperyalistang US, ang militar kag pulis, ang mga daku nga burgesya kumprador nagbulag-bulagan subong sa sistematiko nga pagpangawat sa eleksyon para kilalahon ang pagkapangulo ni Marcos II. Tanan sila nagahandum nga ipabilin nga malig-on ang nagaharing sistema, kag protektahan kag itib-ong ang interes sang nagaharing mga sahi sa idalom ni Marcos.

Ang rehimeng Marcos II natalana nga mangin tagapadayon sang nagtaliwan nga anum ka tuig nga tiraniko nga pagginahum, terorismo sang estado kag pagpakatuta sa dumuluong nga imperyalistang mga gahum, kag pagpanumbalik sa lebel-Marcos nga kurapsyon kag pagpandambong, 50 anyos halin nga gindeklarar ni Marcos Senior ang layi militar kag tukuron ang pagginahum nga diktador sang 1972. Ang pagtuhaw sini paagi sa pagpaniplang kag pagdinaya isa ka maathag nga patimaan kon paano naganaknak nga nagaharing sistema nga malakolonyal kag malapyudal dunot na sa pinakaubod kag ginagamhan sang pinakamalain nga reaksyunaryo.

Mga ginalauman sa idalom ni Marcos II

Si Marcos Junior ang numero uno nga tagapangapin sang diktadurya sang iya amay kag kurapsyon sang ila pamilya. Ginalauman nga mangin isa man siya ka tirano kag makawat. Siya kag iya pamilya lakip sa nagapanguna nga burukrata kapitalista nga nagkuripon sang makahalawhaw nga manggad sa pagserbi bilang ahente sang mga imperyalista, kag sang nagaharing mga sahi sang mga daku nga burgesya kumprador kag mga daku nga agalon nga mayduta.

Para sa pumuluyong Pilipino, ang palaabuton nga anum ka tuig nga paghari ni Marcos pagakinaiyahan sang madasig nga pagsadsad sang pangabuhian, grabe nga pag-antus kag pagpamigos, kag ginpasingki nga pangpulitika nga pagpamigos. Wala sila sang masaligan kundi pangapinan ang ila demokratikong mga kinamatarung kag interes paagi sa tanan nga porma sang paghimakas.

Ang nagahana nga katalagman sa anum ka tuig ni Marcos Junior nagatulod sa pumuluyong Pilipino kag ila demokratiko, progresibo kag patriyotikong mga pwersa nga pabaskugon kag padamuon ang ila kubay. Nagatuga man ini sang kundisyon sa pagpabaskog sang rebolusyonaryo nga armadong paghimakas samtang ang pumuluyo, labi na ang pamatan-on, madamuan nga mabuyok nga magpasakup sa Bagong Hukbong Bayan.

1. Sa tion nga magpungko si Marcos Junior sa poder, dalayon na nga madula ang kwarta sang pumuluyong Pilipino nga ginbulsa sang mga Marcos sang maghari sila sadto sang 14 ka tuig. Bilang pangulo, may gahum si Marcos Junior nga manduan ang pagrelis sa tanan nga propyedad kag kwarta halin sa pagkasekwester, nga dulaan sang gahum ang polisiya sang gubyerno nga irekober ang kinawatan nga manggad, kag imandu ang pagdula sa Presidential Commission on Good Government o simple nga himuon nga wala pulos ini.

2. Ang pagkapangulo ni Marcos epektibo nga mangin wala sang pulos ang tanan nga 40 kaso nga sibil kaangut sa ila ginkawat nga manggad nga ginatantya indi magnubo sa $10 bilyon, nga wala pa sa katunga ang nabalik sa gubyerno. Si Marcos Junior mismo nahusgahan sang indi magnubo sa duha ka beses sa kapaslawan nga magbayad sang buhis, kag nagaatubang sa mandamyento nga magbayad sang ₱203 bilyong buhis.

Ginaatubang man niya ang mga kaso nga contempt (pagbastos sa korte) sa US bangud sa pagbalibad niya nga makigbuligay sa korte sang Hawaii nga nagmandu sadtong 1995 sa mga Marcos nga magbayad sang $2 bilyon sa mga biktima sa paglapas sa tawhanong kinamatarung. Ang iya iloy nga si Imelda nahusgahan sang indi magnubo sa pito ka kaso kriminal nga kagarukan nga may silut nga 11 tuig sa kada isa, kag nahimo nga makalikaw sa pagkakulong. Posible indi na siya san-o pa man makatapak sa kulungan sa nabilin nga tinuig sang iya kabuhi.

3. Luyag ni Marcos nga ang masunod nga henerasyon sang mga Pilipino magadaku nga wala ihibalo sa wala-tupong nga kurapsyon, pagpandambong kag pagpang-abuso sa idalom sang 14 tuig nga diktadurya ni Marcos, kag papatihon sila sa himu-himo nga estorya nga “bulawanon nga panahon” ang layi militar. Sarang nga himuon ni Marcos ang malapad nga resorsa sang gubyerno para dalayon nga panason sa mga libro pang-eskwelahan ang pagtudlo sang kamatuoran bahin sa layi militar, kag pasingkion pa gid ang pagbag-o, pagpangtorse o pagpanas sa mga listahan sang kasaysayan. Pwede man niya nga imandu sa gubyerno nga angkunon ang ginatindugan sang Bantayog ng mga Bayani sa kabangdanan nga pagagamiton ini para sa isa ka proyekto sa imprastruktura.

4. Nagdeklarar si Marcos sang mga plano nga pagapadayunon ang programa nga Build, Build, Build ni Duterte nga isa sa pinakadaku nga bulugasan sang mga kurakot nga upisyal sang gubyerno kag pangunahon nga rason sang pagdoble sang utang sang pungsod sa idalom ni Duterte. Wala-tuo ang pagtukod sang mga taytay kag alagyan, amo man sang reklamasyon sang duta, nga indi man kinahanglanon. Nakig-angut si Marcos sa mga upisyal nga Chinese kag mga institusyon sa pinansya kag mahimo nga iduso ang implementasyon sang Kaliwa Dam, sang Gened Dam, mga proyektong Chico River Dam kag iban pang mga proyektong imprastruktura nga ginapamatukan sang pumuluyo bangud sa ila mapanghalit nga epekto sa kapalibutan, pangabuhian sang pumuluyo kag kinamatarung sa duta.

5. Sa porma sang iya amay nga diktador, kag sa estilo ni Duterte, natalana nga tukuron ni Marcos Junior ang pagginahum nga awtoritaryan nga wala nagatugot sa pagpamatuk kag kritisismo. Pagagamiton niya ang mapintas nga Anti-Terrorism Law batuk sa bisan sin-o nga magapangahas nga magbangon kag magkontra sa iya rehimen. Pareho sang pangpahadlok sang iya amay nga multo sang komunismo para hatagan-rason ang deklarasyon sang layi militar sang 1972, ang polisiya sang red-tagging kag pagbansag nga terorista mahimo nga labing magasingki sa idalom ni Marcos Junior.

Para konsolidahon ang suporta sang militar, plano ni Marcos nga padayunon ang National Task Force-Elcac o magtukod sang isa ka kapareho nga ahensya. Sa tulod sang mga heneral nga madugay na nga nagabulsa sang binilyong piso halin sa mga kontrata sa pagbakal sang armas sa US, mahimo nga padayunon ni Marcos ang paglunsar sang isa ka militarista kag peke nga lokalisado nga sugilanon pangkalinungan, paghulog sang bomba halin sa ere kag brutal nga kontra-insurhensya nga gera bilang sentral nga polisiya sang estado. Wala o halos wala sang posibilidad nga seryoso nga makigsugilanon pangkalinungan si Marcos sa National Democratic Front.

Labi nga nabuhinan ang pangpulitika nga oposisyon. Ang Senado kag Kongreso subong puno kaayo sang mga alyado nanday Marcos kag Duterte, kag pareho sa nagtaliwan, posible magaserbi nga tandu-tando lang sa awtoritaryan nga paghari ni Marcos.

Magakitid ang kahilwayan sa impormasyon kag sa pamamahayag pareho sa pagbalibad ni Marcos nga magsabat sa mga kritikal nga pamangkutanon halin sa mga mamahayag. Sa baylo nga kamatuoran, padayon nga palamunon ni Marcos ang pumuluyo sang peke nga balita kag paltik nga mga laragway bilang kabahin sang pagpropaganda sa iya pagginahum, pareho sang pagpatuyang sadto ni Imelda sa pondo sang gubyerno para magtukod sang mga bilding kag pader para taguon ang malala nga problema sang katilingban kag ang indi maayo nga sikreto sang mga Marcos.

6. Ang pagpanumbalik sang mga Marcos sa gahum labing magapasingki sa kontradiksyon sa tunga sang mga nagaribalanay nga paksyon sang mga nagaharing sahi. Lubos nga hingalitan ni Marcos ang anum ka tuig nga termino para magkuha sang porsyento nga kita o dalayon nga kontrolon ang mga operasyon sang mga daku nga burgesya kumprador, paagi sa pagpamahug o mga aksyong ligal o ekstra-ligal, pareho sang ginhimo ni Duterte sa mga Lopez kag iban pang mga daku nga negosyo.

Samtang ginapaggwa sang mga Marcos kag Duterte nga sila magkaalyado, ang matuod, mapait man sila nga magkaribal bangud pareho sila nga makawat, traidor kag wala sang salig sa kada isa. Samtang utang sang mga Marcos kay Duterte sa paglubong nga baganihan kay Marcos Senior, akig man sila sa pagbalibad ni Duterte nga buligan sila sa anum ka tuig nga elektoral nga protesta sang malutos si Marcos Junior sa eleksyon sa pagkabise-presidente sang 2016. Sa pihak nga bahin, akig si Duterte kon paano nga ginpunggan ni Marcos Junior kag Gloria Arroyo ang anak niya nga si Sara sa pagdalagan bilang presidente kag pagbalibad nga batunon ang tanyag nga “power sharing” (pagtulunga sa gahum). Samtang nagapungko si Marcos sa trono, nahibal-an man niya sang husto nga may lubos nga ikasarang si Duterte nga bun-on siya sa likod.

Para ipabilin ang ila alyansa, posible pagapunggan ni Marcos ang imbestigasyon kag pag-akusar sang International Criminal Court (ICC) sa mga kaso sang mga krimen batuk sa sangkatawhan nga nakapasaka batuk kay Duterte.

7. Labi nga igalubong ni Marcos ang pungsod sa utang sa atubang sang nagadaku nga fiscal deficit (kakulangan sang kwarta sang gubyerno) nga resulta sang lapnagon nga kurapsyon sa gubyerno, sobra-sobra nga pagpapresyo sa mga proyektong imprastruktura, kag pagkaltas sa buhis sa mga korporasyon. Para mabayaran ang malahigante nga utang, natalana nga padayunon ni Marcos ang mga polisiya nga “ginarekomendar” sang International Monetary Fund kag iban pang institusyon sa pinansya para “palaparon ang tax base” nga nagakahulugan sang pagpapanaug sang nagapadamo nga buhis sa pumuluyo. Natalana nga padayunon niya ang dinikada na nga liberalisasyon sa pag-import kag pamuhunan, manubo nga sweldo, pagbaylo-gamit sa duta, pagkaltas sa badyet sa serbisyo sosyal (edukasyon kag ikaayong lawas), kag iban pang neoliberal nga mga tikang nga nagabutong sa pungsod sa nagapadalom nga nagapadalom nga krisis.

8. Kabaylo sang suporta nga ginhatag sa iya sang mga daku nga negosyante, pagapadayunon ni Marcos ang mga polisiya nga pagpangbarat sa sweldo, kag pagpamigos sa mga unyon kag asosasyon sang mamumugon. Labi nga magaantus ang sahing mamumugon nga Pilipino sa dugang nga pagpanghimulos kag pagpaantus sa pagtimbuok sang presyo, manubo nga sweldo kag indi maayo nga mga kundisyon sa pagtrabaho kag pagkadula sang kita.

9. Kabaylo sang suporta nga ginhatag sa iya sang mga daku nga agalon nga mayduta, padayon nga pagatapnaon ni Marcos Junior ang mga demanda para sa tunay nga reporma sa duta kag ibalewa ang pag-antus sang masang mangunguma kag minoryang pumuluyo nga madugay na nga nagaantus sa pagpang-agaw sang duta kag pwersahan nga pagpalayas.

10. Nakatalana nga padayunon ni Marcos Junior ang polisiya ni Duterte sa dungan nga pagpakatuta o doble nga pagluhodluhod sa US kag China. Sa isa ka bahin, kabaylo sang mga pautang kag suhol sang China, posible nga indi na niya pagkontrahon ang agresyon militar kag pagpasilabot sang China sa kadagatan sang Pilipinas, kag indi pag-ipamilit sa China nga kilalahon ang soberanya sang Pilipinas sa exclusive economic zone kag extended continental shelf sini pareho sang nakasaad sa United Nations Convention on the Laws of the Seas (UNCLOS) kag desisyon sang International Arbitral Tribunal (IAT). Pareho ni Duterte, ginsurender ni Marcos ang pag-angkon nga ini sa pagsiling nga wala man ginakilala sang China ang UNCLOS o ang desisyon sang IAT.

Sa pihak nga bahin, pagapadayunon ni Marcos ang pagpatuman sang mga neoliberal nga polisiya sang US-IMF-WB (nga nagahatag man benepisyo sa mga monopolyong kumpanyang Chinese). Para konsolidahon ang suporta sang Armed Forces of the Philippines (AFP), pagapadayunon man niya ang pagtib-ong sa Mutual Defense Treaty, sa Visiting Forces Agreement, sa Enhanced Defense Cooperation Agreement (EDCA) kag iban pa nga indi patas nga kasugtanan militar sa US, nga upod sa Operation Pacific Eagle-Philippines, magapahanugot sa militar sang US nga gamiton ang pungsod bilang isa ka daku nga base militar para sa pauna nga pagpusisyon sang mga tropa kag armas.

Ang polisiya sang doble nga pagpakatuta ni Marcos posible pagahimuon nga magnet ang Pilipinas nga magabutong diri sa tunga sang nagabanggianay nga US kag China nga may nagadaku nga posibilidad nga magakadto sa armadong inaway.

Mga hilikuton sa idalom sang rehimeng Marcos II

Ang pagkapyot sang hubon Marcos-Duterte sa gahum paagi sang pagpaniplang, pagdinaya kag dekompyuter nga pagpangawat sa eleksyon nga Mayo 9 nagatulod sa pumuluyong Pilipino nga magbangon kag pangapinan ang ila nga demokratikong kinamatrung kag kaayuhan paagi sa tanan nga porma sang paghimakas. Ginapawagan sang Partido sa pumuluyong Pilipino kag ila mga pwersang rebolusyonaryo nga abagahon ang masunod nga pangkabilugan nga mga hilikuton.

Maglunsar sang malapad nga demokratikong pagbato sa ilehitimo nga rehimen ni Marcos Junior nga natukod sa basehan sang sistematiko nga pagdinaya kag kalakasan. Tukuron ang malapad nga nagahiliugyong prente nga anti-Marcos kag anti-Duterte sang tanan nga demokratikong mga pwersa. Maglunsar sang internasyunal nga kampanya para ibuyagyag ang gubyernong Marcos II bilang isa ka ilehitimo nga rehimen.

Batuan ang tanan nga polisiya sang rehimeng Marcos II nga nagasulong sang awtoritaryanismo, terorismo sang estado, kurapsyon kag pagpakatuta. Batuan ang tanan nga polisiya nga nagalapak sa basehan nga demokratikong mga kinamatarung sang pumuluyo, lakip ang kinamatarung sa pag-organisa, malinong nga pagtililipon, kahilwayan sa pamamahayag, kahilwayan akademiko kag iban pa.

Magkampanya kontra sa disimpormasyon kag tuyo nga baliskaron ang makasaysayan nga husga sang banwa sa diktaduryang Marcos. Maglunsar sang kampanya nga edukasyon kag rebolusyon sa kultura para buligan ang pumuluyo, labi na ang pamatan-on, nga dumdumon kag indi pagkalimtan ang mga krimen nga ginhimo batuk sa pumuluyong Pilipino sang 14 ka tuig nga diktaduryang US-Marcos, kag kon paano nga maisog kag militante nga nagbato ang banwa sa tanan nga porma sang paghimakas.

Isulong ang pagbato para sa hustisya para sa tanan nga biktima sang pagpang-abuso sa tawhanong kinamatarung sa idalom sang rehimeng Duterte. Suportahan ang ginaduso nga imbestigasyon kag pag-akusar kay Rodrigo Duterte sa International Criminal Court, kag iduso nga silutan siya sa indi maisip nga mga kaso sang ekstra-hudisyal nga pagpamatay, pagdukot kag pagtortyur nga ginahimo sang mga pwersa sang pulis kag militar sa dalagan sang gera kontra droga, amo man sa brutal nga kontra-insurhensyang gera sa kaumhan.

Magbato para tapuson ang militaristang estado kag iduso ang pagbungkag sa NTF-Elcac. Iduso ang pagkuha sa tanan nga sadto upisyal sang militar sa burukrasya.

Pabaskugon ang lokal kag internasyunal nga kampanya para tapuson ang suportado sang US nga kampanya nga pagpamomba halin sa kahanginan, presensya sang militar sa mga komunidad, kampanya nga “pagpasurender” kag iban pang taktika nga sistematiko nga nagatarget sa sibilyan.

Tukuron kag pabaskugon ang mga unyon sang mamumugon kag iban pang porma sang demokratiko nga organisasyong masa sa mga eskwelahan, upisina, lugar sang trabaho, sa mga komunidad sa syudad kag kaumhan, para kolektibo nga iduso ang ila nga demokratikong mga kinamatarung kag kaayuhan.

Pukawon, organisahon kag pahulagon ang malapad nga masa para iduso ang pagpataas sang sweldo, mas maayo nga kundisyon sa pagtrabaho, pagtapos sa kontraktwalisasyon kag iban pang porma sang pleksible nga pagtrabaho, tunay nga reporma sa duta, dugang nga badyet para sa pangpubliko nga ikaayong lawas kag edukasyon, kag pagtapos sa todo nga liberalisasyon kag ismagling sang mga produkto sa agrikultura, pagrespeto sa ansestral nga duta kag kinamatarung sa kaugalingon nga determinasyon sang pungsodnon nga minorya, kag pagtapos sa agresibo nga pagsulod sang mga operasyong mina kag pagpalapad sang mga plantasyon kag iban pa.

Magbato para pangapinan ang pungsodnon nga soberanya sang Pilipinas batuk sa US kag China. Iduso ang pagtapos sa pagpasilabot sang China sa teritoryo pangdagat sang Pilipinas. Iduso nga palayason ang tanan nga pwersa kag adbayser sa militar sang US, ang pagbungkag sa mga pasilidad militar sang US, kag ang pagkuha sa tanan nga pauna nga nakapwesto sang mga armas sang US sa bilog nga pungsod.

Tuman nga nangin paborable ang mga kundisyon para sa labi nga pagpaigting sang demokratikong rebolusyon sang banwa paagi sa malawigan nga inaway banwa. Sa gera sibil nga ini, gusto sang kaaway nga waskon ang armadong pagbato sang banwa batuk sa pasista nga pagpamigos. Wala sang iban nga madangpan ang pumuluyo kag ila rebolusyonaryong pwersa kundi nga himuon ang tanan nga ila masarangan agud paslawon kag waskon ang armado nga kontra-rebolusyon.

Dapat magpursiger ang mga kadre sang Partido kag tanan nga rebolusyonaryong pwersa, kag wala kakapoy nga pabaskugon ang Partido, ang Bagong Hukbong Bayan kag tanan nga iban pang rebolusyonaryong organisasyong masa para maisulong ang paghimakas para sa pungsodnon kag pangkatilingban nga paghilway sang banwa. #