Paglakas ng rebolusyonaryong kilusan sa Catanduanes: Nang masa�t Hukbo�y magkaisa
Oktubre 1997. Nasa bukana ng panibagong pagsulong bunga ng Ikalawang Dakilang Kilusang Pagwawasto ang rehiyong Bikol nang, sa kauna-unahang pagkakataon, ay matagumpay na pakatan ng malaligal na pangkat ng Bagong Hukbong Bayan (BHB) ang prubinsya ng Catanduanes. Mabilis na niyakap ng paparaming mamamayang Catanduanon ang BHB. Nakatagpo sila ng pag-asa at kapanalig sa adhikain at kapasyahang baguhin ang kanilang kalagayang tigib ng pagsasamantala at kahirapan. Sa pagpupunyagi sa pagpapakilala, pagmumulat, pag-oorganisa at pagpapakilos, mabilis na lumawak ang BHB at ibayong inaruga ng masa. Patuloy na lumalakas at lumalawak ang rebolusyonaryong pakikibaka sa prubinsya sa kabila ng mga tangka ng mga reaksyunaryong pwersa na puksain ito.
TATLONG TAON MAKALIPAS, TULUY-TULOY NA lumawak ang rebolusyonaryong baseng masa. Mula 1999 hanggang 2000, lumaki nang 26% ang bilang ng mga grupong pang-organisa ng mga magsasaka. Tumaas nang 65% ang bilang ng mga grupo ng kababaihan at 59% ang kasapian. Lumaki naman nang 109% ang bilang ng grupo ng kabataan at lumawak nang 130.6% ang kasapian nito. Dumami nang halos 600% ang bilang ng mga grupo ng estudyante at nang 500% ang kasapian ng mga ito. Dumami rin nang 75% ang kasapian ng grupo ng mangingisda. Mula sa pinakamauunlad na mga grupong pang-organisa, binubuo ang mga komiteng pang-organisa.
Sa parehong panahon, lumawak nang 19.5% ang mga baryong nakikilusan ng BHB. Kaalinsabay, hinarap ng BHB ang suliranin ng pagkabuwag at pagkabawas ng ilang grupong pang-organisa dulot ng paglilipat-lipat dahil sa kawalan ng hanapbuhay, kontra-rebolusyonaryong saywar ng kaaway o ilang kahinaan ng mga kasama.
Nitong taon, umabot na sa 33% na paglaki ang lakas-tauhan ng BHB kumpara sa orihinal na laki nito. Ang mga bagong rekluta ng BHB ay galing na mismo sa mga aktibistang masa sa lokalidad. Tinitiyak ngayon ang kanilang papaunlad at tuluy-tuloy na tuwirang paglahok sa sandatahang pakikibaka. Dahil sa mga pagsulong na ito, inaaasahan ang ibayong paglawak ng kasapian ng Partido sa hinaharap.
PINAGTULUNGAN NG BHB AT REBOLUSYONARYONG masa ang inisyal na pagpapatupad ng minimum na programa ng rebolusyong agraryo sa prubinsya. Tuluy-tuloy at papalalim ang pagpapaunawa hinggil sa rebolusyong agraryo. Ang mga luyo-luyo (kooperasyon o palitan ng lakas-paggawa sa bukid) ay pinagagana mula sa simpleng paglalala ng mga dahon ng niyog para sa iba't ibang gamit hanggang sa pagkakanal at pagpapatubig sa mga sakahang may 10 hanggang 50 ektarya ang lawak kung pagsasamahin. Nagbubuo ng mga unyon ang mga manggagawang bukid. Bilang kampanyang masa, nangunguna ang rebolusyonaryong pwersa sa pagkalap at pamamahagi ng mga binhi at hayop.
Pagharap ito sa hikahos na kalagayan ng mamamayan na dulot ng bagsak na presyo ng bandala (abaka), tambo, niyog at saging-mga produktong karaniwan nilang pinagkukunan ng kabuhayan. Paglaban din ito sa panggigipit na tinatamasa ng mga magsasaka sa paghahanap ng alternatibong kabuhayan. Ang mga nagiging manggagawang bukid ay nakatatanggap ng busabos na sahod. Ang mga nangingisda ay nadadaig ng malalaking trawler at bangkang de-motor. Ang mga nag-uuling at kaingero na napupwersang magbukas ng taniman sa mga lupang publiko ay pinalalayas para sa "reforestation" ng gubyerno at pinagbabawalang magtanim sa mga tiwangwang na lupang pag-aari ng mga asendero.
DAGDAG NA PAHIRAP SA MGA MAGSASAKA ANG MGA operasyong militar na pinaigting sa Catanduanes mula nang magsilbing banta sa reaksyon ang presensya ng rebolusyonaryong pwersa. Sa mga barangay halimbawa ng Tucao at Maysuram ng Caramoran, napipilitang magsilikas sa kanilang mga tahanan ang mga parahagot (mag-aabaka) dahil sa takot sa mga nag-ooperasyong sundalo.
Dinagdagan na ng pwersa ng Philippine Army ang pwersa ng PNP na dati'y tanging nakapakat sa prubinsya. Magkatuwang ang dalawa sa lumang taktikang clear, hold and consolidate (hawanin, hawakan at konsolidahin) sa mga lugar na tukoy nilang kinikilusan ng BHB. Nagbubuo muna sila ng lambat paniktik sa baryo at nagpapalakas ng depensa. Sinasabayan ito ng mga operasyong kombat at saywar. Naghahasik sila ng takot at ligalig sa kabukiran. Namamahagi rin sila ng mga polyeto at todo-todong nagpupropaganda sa radyo't dyaryo upang siraan ang kilusan. Ikinakalat nila ang linyang "dating tahimik ang prubinsya ng Catanduanes subalit nagkagulo nang pasukin ng NPA".
Nilalabanan ito ng mamamayan sa pamamagitan ng pagbubuo ng mga grupo para ipagtanggol at itaguyod ang karapatang-tao.
Nagbalangkas naman ang BHB-Catanduanes ng mga hakbangin upang kontrahin ang padron ng kilos ng kaaway, kabilang ang pagdidiin sa konsolidasyon ng hukbong bayan, masa at mga alyado at mahigpit na paghawak sa wastong linyang pampulitika, mga regulasyon, disiplina at patakaran.
Nakapaglunsad na rin ng mga panimulang taktikal na opensiba ang BHB sa Catanduanes. Dalawang pusakal na pulis na may mga kaso laban sa mamamayan at rebolusyonaryong kilusan ang ginawaran ng parusang kamatayan. Noong Hulyo 2000, isang depensiba ang nagawang opensiba ng BHB laban sa mangungubkob na yunit ng PNP Provincial Office at Regional Mobile Group.
SA MATAGUMPAY NA PAGKAKALATAG NG LARANGANG gerilya sa Catanduanes, ganap nang nasaklaw ng rebolusyonaryong kilusan ang lahat ng prubinsya sa Kabikulan.
| 
