Nakatakdang paspasang pagtibayin sa Senado ang panukala para sa pagbubuo ng Maharlika Investment Fund bago ang pagsasara ng regular na sesyon nito ngayong Mayo. Sa kabila ito ng mariing pagtutol ng maraming sektor sa paggamit ng estado sa bilyun-bilyong pondo ng bayan at pagkonsentra nito sa kamay ni Ferdinand Marcos Jr at kanyang mga kasapakat na upisyal at negosyante.

Ayon sa mga kongresista ng grupong Makabayan, tusong ibinalik ng Senate Bill 2020 ang planong paggamit ng mga pondong pensyon ng mga kawani ng gubyerno sa Government Service Insurance System at ng pribadong mga manggagawa sa Social Security System para tustusan ang MIF. Ang probisyon para rito ay tinanggal sa bersyong niratsada sa Mababang Kapulungan dulot ng malawak na pagtutol ng mga manggagawa at kawani.

Bagaman ang panukala sa Senado ay may probisyong nagsasabing hindi na oobligahin ang GSIS at SSS na mag-ambag sa MIF, sinabi naman nitong pwedeng kusang mag-ambag ang dalawang institusyon kapag sumang-ayon ang mga komiteng namamahala sa mga ito. Itinatalaga ng nakaupong presidente ang mga upisyal ng naturang mga institusyon, at sa gayon ay nakatitiyak siya sa pagsunod ng mga ito.

Gayundin, ibinukas din sa MIF ang pamumuhunan ng mga dayuhang negosyante. Alinsunod sa panukala, maaari nang umupo ang mga dayuhan sa board o mamumunong lupon nito, at sa gayon, magkakaroon sila ng kontrol sa dambuhalang pondo ng bayan.

“Para bang di pa sapat ang pagpapahintulot nang 100% dayuhang pag-aari tulad nang itinulak sa charter change, ngayon naman ay gusto ng administrasyong ito na bigyan ng kontrol ang mga dayuhang negosyante sa ating mga buwis, at kahit sa pinaghirapang mga pensyon ng mamamayang Pilipino,” pagkundena ni Gabriela Rep. Arlene Brosas.

Nagbabala rin si Atty. Neri Colmenares ng Bayan Muna sa “banta ng korapsyon at kroniyismo” ng MIF sa bilyun-bilyong pampublikong pondo.

“Doble na ngayon ang pondo ng Maharlika Fund mula ₱275 bilyon sa ipinasa ng House of Representatives noong Disyembre 2022 tungong ₱500 bilyon,” aniya. Hindi na lamang pondo ng GSIS at SSS ang sisipsipin nito, nanganganib pati ang pondo ng Pag-ibig.

Pamamahalaan ang pondo ng itatayong Maharlika Investment Corporation (MIC), kung saan uupo ang mga upisyal ng gubyerno at ang mga lokal at dayuhang mamumuhunan dito. Pahihintulutan ang MIC na mamuhunan sa anumang gusto nitong paborang korporasyon sa pagmimina, real estate, enerhiya, imprastruktura, komersyal na bonds at equities. Sa gayon, bukas na bukas ito sa kroniyismo, ani Colmenares. Plano ring bigyan ng awtoridad ang MIC na patawarin ng anumang korporasyon sa mga claim o liability nito na maaaring humantong sa pagdami ng behest loan o utang sa pinaborang mga kroni, katulad nang naganap sa ilalim ng diktadurang Marcos Sr.

Gayundin, ligtas sa regulasyon ng estado ang sweldo at iba pang pribilehiyo na maaaring ibigay ng mga upisyal ng Maharlika sa kanilang mga sarili. Maari itong umabot sa ₱10 bilyon kada taon. Kukunin ang mga sweldo at pribilehiyong ito sa buwis, pensyon at deposito ng ordinaryong mamamayan.

Samantala, walang maasahang kagyat na kita at benepisyo ang mamamayan sa MIF dahil kalakhan ng pondo nito ay ilalagak sa mga pamumuhunang “pangmatagalan.”