RAA: Kasugtanan militar sa Japan, labi nga magabutang sa katalagman sa mga Pilipino

,
Ang artikulo nga ini may salhin sa PilipinoEnglishBisaya

Ginpirmahan sadtong Hulyo 8 ang kasugtanan militar sa tunga sang Pilipinas kag Japan nga Reciprocal Access Agreement (RAA). Sa pinakauna nga higayon halin matapos ang Ikaduha nga Gyera Pangkalibutanon, pagatugutan sini ang pagsulod sang mga tropa sang imperyalistang Japan sa pungsod. Ginatugutan sini ang wala pugong nga pagsulod-gwa sang mga tropang Japanese sa tabon sang gintingob nga mga paghanas kag kooperasyon. Dako ang pagkapareho sini sa nagaluntad na nga Visiting Forces Agreement sa tunga sang US kag Pilipinas.

Nasulod ang RAA sa Indo-Pacific Strategy sang US nga may nagapanguna nga katuyuan nga punggan ang pagsangkad sang kusog kag impluwensya sang China, ang komun nga karibal sang Japan kag US sa Asia. Ginpirmahan ini sa konteksto sang ginpasingki nga mga operasyon militar sang Japan sa iban nga pungsod sa balayon sang Quad (Quadrilateral Security Dialogue) nga ginapamunuan sang US, kag sang nagadako nga papel sini sa mga paghanas kag pagpangandam sa inaway.

Sa sulsol sang US sang nagligad nga mga tinuig, ginpabaskog kag ginpasangkad sang Japan ang ginatawag sini nga self-defense force bilang isa ka pwersa pang-gyera, bagay nga direkta nga ginadumili sa kaugalingon sini nga konstitusyon. Ginaduso sang US ang Japan nga padakuon ang badyet sini sa militar padulong 2% (halin sa 1%) sang gross domestic product sini agud “makigbahin sa gasto” sang “pagpugong sa agresyon sang China.”

Samtang nagserbe ang Japan bilang sekundaryo nga katimbang nga imperyalistang gahum sang US, may kalkulado nga risgo man nga mapabaskog sini ang mga monopolyo kapitalista nga Japanese nga nagahandum sang ekspansyunismo. Sadtong 2023, ginbalay sang Japan ang kaugalingon nga plano nga Free and Open Indo-Pacific para hatagan-dagway ang pagpabaskog sang kaugalingon nga presensya militar kag pagpasangkad sang impluwensya sa Asia bilang imperyalista nga pungsod.

Tuyo sang Japan nga itampok ang $75 bilyon nga sarplas nga kapital sini sa porma sang pagpamuhunan sa nagkalain-lain nga proyektong imprastraktura sa mga pungsod sa South kag Southeast Asia. Labaw sa US kag China, ang Japan ang pinakadako nga imperyalistang tigpamuhunan sa rehiyon. Nagalab-ot sa $ 367 bilyon ang pagpamuhunan sini sa mga proyekto sa Southeast Asia pa lang, nagapanguna sa Singapore, Vietnam kag Pilipinas.

Madalom nga impluwensya kag kontrol sa Pilipinas

Sa panahon sang rehimen Aquino II, may yara na sang estoryahanay sa tunga sang Pilipinas kag Japan para tugutan ang pagdungka kag pagtinir sang mga pwersang Japanese sa pungsod. Apang, sadto lang 2023 pormal nga ginsugdan ang negosasyon sa pagdihon sang RAA. Ginbasbasan ini sang US sa gintigayon nga Trilateral Summit sa tunga sang US, Japan kag Pilipinas sadtong Abril, kon sa diin ginpirmi ang paglunsar sang mga gintingob nga paghanas sang tatlo ka pungsod sa South China Sea. Pila ka adlaw bag-o ang nasambit nga sinapol, ginlunsar sang tatlo ka pungsod ang pinakauna nga dululungan nga pagpalawod sang mga barko pang-gyera sa West Philippine Sea.

Paagi sa RAA, gintugutan ni Marcos ang Japan nga pabaskugon ang interbensyon sini sa Pilipinas kabaylo sang paghatag sang mga ginamit na nga kagamitan militar pareho sang mga sistema nga radar pangsarbeylans, amo man ang mga pasalig sang pagpamuhunan kag pautang, nga nagakahulogan lang sang labi nga pagsalig sang pungsod sa dumuluong nga kapital.

Ginbuksan man sang RAA ang wala pa nag-ayo nga pilas nga ginbilin sang brutal nga okupasyon sang Japan sa Pilipinas halin 1942 tubtob 1945. Dokumentado ang makasiligni nga krimen sa gyera nga ginlunsar sang mga tropang Japanese. Pinakatingkad sa mga ini ang sistema sang pagpang-ulipon sekswal kon sa diin linibo ka kababainhan, bata kag agi nga Pilipino ang gin-abdak halin sa ila mga komunidad kag ginbilanggo sa kampo militar para pasulit-sulit nga luguson, itortyur, kag pakahuy-an. Ginkilala ang mga biktima bilang mga “comfort women,” nga tubtob subong ang gindingutan sang hustisya, sang Japan kag sang reaksyunaryo nga estadong Pilipino. Sa pihak sang duso sang United Nations, wala bisan kasan-o man lubos nga ginkilala sang Japan ang mga Pilipino nga comfort women kag wala ini sang may ginhatag nga kumpensasyon bisan isa ka sentimos sa ila.

RAA: Kasugtanan militar sa Japan, labi nga magabutang sa katalagman sa mga Pilipino