Kunsabuhay sang Marcos-San Miguel, ginapasabat sa oil spill sa Manila Bay

,
Ang artikulo nga ini may salhin sa PilipinoEnglishBisaya

GINAPASABAT SANG MGA grupo nga maki-kapalibutan ang San Miguel Corporation kag ang rehimen Marcos sa nahitabo nga oil spill (nausik nga lana) halin sa nalunod nga barko nga MT Terra Nova sa Manila Bay. Suno sa ila, dapat manabat ang mga ini sa kahalitan nga dala sang nausik nga lana sa palangabuhian sang komunidad, sistema sang ekolohiya kag ikaayong lawas sang pumuluyo.

Ang MT Terra Nova ang barko nga ginkontrata sang Petron Corporation, kumpaniya nga ginapanag-iyahan sang San Miguel Corporation, para magdul-ong sang 1.4 milyon ka litro nga pang-industriya nga lana sa isla sang Panay. Gintugutan ini nga magpalawod sang Philippine Coast Guard sa pihak sang malain nga panahon. Nalunod ini pila ka kilometro halin sa baybayon sang Limay, Bataan sadtong Hulyo 25 kag nagsugod nga mag-agas ang lana duha ka adlaw pagkatapos sini.

Ikaduha nga dalagkuan nga oil spill na ini sa idalom sang rehimen Marcos. Sadtong nagligad nga tuig, nalunod man malapit sa Lubang, Oriental Mindoro ang MT Princess Empress kag nausik ang karga sini nga 800,000 litro nga lana nga ginkontrata nga ipadeliber sang Petron. Tubtob subong, gina-antus pa sang halos 25,000 ka mangingisda ang kahalitan nga gintuga sini sa mga baybayon sang Oriental Mindoro kag katambi nga mga prubinsya. May kahilabtanan man ang Petron sa oil spill sa Cavite sadtong 2013 (500,000 litro); kag ang pinakadako nga oil spill sa Guimaras (2.1 milyon litro) sadtong 2006.

Delikado sa ikaayong lawas sang tawo ang lana nga masami naga-agas sa mga barko. May yara ini sang makahililo nga kemikal pareho sang mercury, arsenic kag lead. Ang mga ini ang mahimo magtuga sang palangatol sa panit, iritasyon sa pangginhawa kag kanser. Dako man ang epekto sini sa kapalibutan kag mga kabuhi sa kadagatan kag baybayon. Sa pangmalawigon, apektado sang mga kemikal nga ini ang reproduksyon sang mga isda nga magakahulogan sang paggamay sang ginakuha sang mga mangingisda bisan wala na ang oil spill.

Kon maglapta sang husto ang nausik nga lana sa Manila Bay, maapektuhan ang palangabuhian sang indi magnubo sa 29,000 ka mangingisda sa Cavite pa lang. Mahimo man maglab-ot sa ₱351 ka milyon ang kantidad sang kahalitan sa palangabuhian sang 46,000 ka mangingisda sa Central Luzon, Region 4A kag National Capital Region. Nagakahangawa nga mahalitan sang oil spill ang mga bakhaw, seagrass, coral reefs kag mga pangisdaan.

Kunsabuhay sang Marcos-San Miguel, ginapasabat sa oil spill sa Manila Bay