Paglago ng GDP, “malayo sa sikmura”

Hindi ramdam ng mamamayan, laluna ng mahihirap, ang ipinagmamalaki ni Ferdinand Marcos Jr na 7.6% na diumano’y paglago noong 2022 ng gross domestic product (GDP o lokal na produksyon) ng Pilipinas. Ayon sa grupong Kadamay, “malayo sa sikmura” ng maralitang Pilipino ang ipinagdiriwang na “pag-unlad” ni Marcos Jr.

“Wag nating kalimutang ayon mismo sa mga datos ng gobyerno, patuloy ang pagtaas ng presyo ng bilihin, dumami ang bilang ng mga pamilyang nawalan ng ipon, at lumaki ang bilang ng mga nagtatrabaho sa impormal na ekonomya na ang ibig sabihin ay paglobo ng kawalang katiyakan sa trabaho, pagbaba ng tunay na halaga ng sahod, at mas matinding kagutuman,” ayon sa grupo sa pahayag nito noong Enero 25. Sa pagpasok ng 2023, hindi sila umaasang tutugunan ng “byaherong pangulo” ang lumalalang kagutuman.

Kinutya ng mga maralita ang paghahari ni Marcos Jr bilang “gutom era.” Ayon mismo sa estadistika ng estado, anito, lumaki tungong 20 milyon (nadagdagan ng 2.3 milyon) noong 2022. Pinakamarami ang dumanas ng gutom sa pagitan ng Oktubre at Disyembre noong nakaraang taon dulot ng nagtaasang presyo ng mga bilihin.

“Flash in the pan” o isang bagay na mabilis lamang dumaan at di na mauulit ang tawag ng Ibon Foundation sa ipinagmamayabang na paglago ng GDP. “Rebound” o bwelo lamang ito mula sa matinding pagbagsak ng ekonomya na idinulot ng mahihigpit na lockdown sa panahon ng pandemya. “Tiyak na magkakaroon ng matarik na pagbulusok ngayong taon,” ayon sa institusyon sa pahayag nito noong Enero 27.

“Niloloko lamang ng gubyerno ang publiko kaugnay sa paglago,” ayon sa Ibon. Gusto lamang nitong ibida ang kunwa’y “good stewardship” ni Marcos Jr sa ekonomya. Ang malala, hindi ito magtatagal dahil nasagad na ang “paglago” mula sa makasaysayang 9.5% na pagbagsak ng lokal na produksyon noong 2020. “Babalik na ito (ekonomya) sa dating direksyon na mabagal na paglago bago magpandemya.”

Sa aktwal, nagsimula na ang pagbagal sa ikaapat na kwarto ng 2022 kung saan lumago nang 7.2% ang ekonomya, pinakamabagal sa buong 2022. Ang ipinagmalaking “revenge spending” o pagtaas ng paggasta ng mga pamilya (household consumption) ay tumumal na mula pa pangalawang kwarto ng taon. “Malinaw na walang bwelo ang paggasta kahit noong Pasko,” ayon sa institusyon.

Samantala, pangatlong taon nang bagsak ang produksyon sa agrikultura sa 2022. Ayon mismo sa datos ng estado, negatibo o nasa -0.1% ang paglago ng lokal na agrikultura noong 2022. Bago nito, kumitid ang produksyon sa sektor nang -1.7% (2021) at -1.2% (2020.) Kahit noong 2019, di signipikante ang paglago ng agrikultura (0.3%). Sa magkasunod na tatlong taon, bagsak ang pananim at pangisda. Bahagyang tumaas ang produksyon ng livestock (1.9%) pero hindi ito sapat para batakin pataas ang produksyon ng buong sektor.

AB: Paglago ng GDP, “malayo sa sikmura”