Inanunsyo ni US Pres. Joseph Biden noong Hunyo 2 na ipamamahagi ng US ang sobrang 25 milyong dosis ng bakuna ng bansa sa buong mundo. Matagal nang nakatambak ang mga ito sa US dahil sobra-sobra sa populasyong Amerikano ang inorder ng gubyernong Amerikano kahit sa gitna ng matinding kakulangan ng suplay sa buong mundo. Ipinamamahagi ang mga ito ngayon ni Biden dahil tapos nang mabakunahan ang mayorya ng mamamayan nito. Dahil rin ito sa matinding pagkundena ng maraming grupo, kabilang ng World Health Organization (WHO), sa vaccine nationalism o pagkopo ng malalaking bansa ng sobra-sobrang suplay ng bakuna na nagdulot ng tagibang na distribusyon sa kapinsalaan ng maraming bulnerableng sektor sa mahihinang bansa.

Pahayag ni Biden, “walang tinatanaw (expect) na kapalit na pabor sa pulitika” ang pamimigay ng US ng bakuna. Idadaan ng US ang 19 milyon sa Covax Facility bilang nahuhuling tugon sa dati na nitong pangako sa WHO. Bagamat ipinasa na sa pasilidad ang mga dosis, ang US ang magtatakda kung kanino at saan ipamamahagi ang mga ito. Anang upisina ni Biden, 6 na milyong dosis ang mapupunta sa Latin America at Carribean, 7 milyong dosis sa South at Southeast Asia, at 5 milyong dosis sa Africa. May mga interes sa ekonomya at pulitika ng US sa mga lugar na ito. Ang natitirang 6 milyong dosis ay direktang ipamamahagi ng US sa karatig nitong bansa (Canada at Mexico) at mga kinakaalyado nitong bansa sa militar sa Asia (India at South Korea).

Partikular sa Pilipinas, hindi itinatago ng mga upisyal ng rehimeng Duterte na kapalit ng hinihingi nitong limos na 3 milyong dosis ang pormal na pagbabalik ng Visiting Forces Agreeement (VFA) para sa libreng paglabas-masok ng mga tropang Amerikano sa bansa. Noong Disyembre 2020, kunwa’y nagbanta si Duterte na “pinag-iisipan” niyang tuluyang ibasura ang kasunduan kung hindi ibibigay ng
US ang pangakong 20 milyong dosis ng bakuna. Pero Oktubre pa lamang, nabuo na ng mga upisyal militar ng US at Pilipinas ang plano para sa paglulunsad ng mga pagsasanay-militar sa Pilipinas nitong taon. Noong Nobyembre 2020, pansamantalang isinuspinde ni Duterte ang proseso ng pagpapawalambisa sa VFA sa loob ng anim na buwan. Noong Abril, natuloy ang taunang Balikatan. Hudyat na lamang ni Biden ang hinihintay ni Duterte para tuluyan nang bitiwan ang pagkukunwaring ibabasura niya ang VFA.

Anu’t anupaman, patak lamang sa gitna ng matinding na kasalatan ang ipamimigay ng US na bakuna. Kabilang ang Pilipinas sa may pinakamataas na bilang ng impeksyon sa Southeast Asia, pero pinakamababa ang tantos ng pagbabakuna at nababakunahan. Sa ngayon, 1.09% pa lamang ng populasyon ang nabakunahan ng kinakailangang dalawang dosis. Mahigit 8 milyong dosis pa lamang ang natanggap/nabili ng bansa, na makasasaklaw sa 3.78% populasyon at 6% ng mga indibidwal para maabot ang herd immunity.