Ka Berto, bayani sa katawhang nakigbisog!

Natural nga panghitabo ang kamatayon moabot sa tanang buhi nga butang dinhi sa kalibutan. Managkalahi man ang porma apanmagsumikad ang kabug-aton, kabililhon ug dungog kung unsa ang nahimong tampo niini alang sa lahutay nga kaayuhan sa kinabuhi sa katawhang giharian ug gidaugdaug ilabina ngadto sa mosunod pang kaliwatan.

Sa mga tawong nag – alagad sa nagharing hut-ong nga adunay tugbang salapi ug bahandi daw sama kagaan sa balahibo ang bili ug makauulaw ang dungog niini nga kamatayon. Apan ang kamatayon sa mga tawong matinud-anong nag-alagad sa giharian, gipahimuslan ug gidaugdaug nga hut-ong nga walay bisan unsa mang katugbang o kondisyon daw sama kabug-at ang bili sa bukid Diwata ug molanog ang dungog niini hangtud sa sunod pa nga mga henerasyon.

Ang bililhong kinabuhi ni Emanuel Balano Anob nga iyang gibuhis alang sa atong rebolusyon usa ka bililhon ug dungganon. Busa ang NPA – Surigao del sur ug tibuok rebolusyunaryong pwersa niini nga probinsya naghatag sa taas nga pagsaludo kaniya tungod sa iyang determinasyong alagaran ang katawhan hangtud sa katapusang pitik sa iyang kasingkasing. Bisan pa man sa iyang limitasyon sa panglawas ug pangidarong 67 anyos, walay kukaluoy gihapong gidagit, gitortyur ug gipatay sa gituohang operatiba sa Regional Intelligence Division 13, Police Regional Office 13 ug 3rd Special Forces Batallion.

Usa ka responsableng anak ug igsuon Si Emanuel Balano Anob. Igo lang siya nakaabot sa unang ang-ang sa high school tungod kay nahimo na siyang katimbang sa iyang amahan pagtikad sa ilang yutang daruhan. Dinhi niya nasinati ang kapait sa kinabuhi ilalom sa semi pyudal nga sestima. Dangpanan siya sa iyang mga igsuon ilabina panahon kung aduna kini mga problema. Sa tumong nga mausab ang dagway sa iyang panginabuhi, nanarbaho siya sa NIA (o National Irrigation Administration) isip surbeyor, dinhi niya nasinati ang kalisud nga sugo-suguon lang ug ang barato nga sweldo. Daghang suod niya nga barkada ug hilig kini sa sports labina ang pagdula og basketball maong ilado siya bisan sa kasikbit nga mga lugar.

Misampa siya niadtong Hunyo 1980, sa edad nga 24 anyos. Paspas ang nahimo niyang promosyon sulod sa organisasyon sa Partido ug sa hukbo. Sulod sa 43 ka tuig niya nga gidugayon sa rebolusyon, nahimo siyang isa sa membro sa Komiteng Tigpatuman sa Rehiyon sa North Eastern Mindanao Region. Naila siya sa mga ngalan nga Ka. Salem, Ka. Ding, Ka. Berto sa mga lugar nga ang nanimuyo kadaghanan mga bisaya ug Ka. Zandro sa mga higala sa rebolusyon ug taga midya. Sa sayong bahin sa iyang pagsampa, apil siya sa semi legal tim nga milihok diha kilid sa highway sa Surigao del Sur.

Siya usa ka responsable ug mahigugmaong bana, amahan, ug apohan. Naminyo siya niadtong 1982, nakabaton og mga anak apan namartir ang iyang asawa niadtong tuig 1997. Maong sa edad nga 41 anyos nabyudo siya. Sa tuig 1999, Decembre 26, naminyo na usab siya sa ikaduhang higayon ngadto sa usa ka iladong lider sa NPA hangtud siya na martir.

Isa siya sa Kadre nga walay duha – duhang midawat sa tahas nga molihok ug morecover sa mga interior ug lumad erya nga dugay nang temporaryong nabiyaan. Tungod kay hanas sa pinulungang manubo mas paspas niyang nasuod ang mga masang lumad. Dinhi siya naila sa ngalang Ka. Masayod sa iyang mga ka edad ug Apô sa mga lumad nga bag-ong tubo.

Dili katahaan ang iyang persolinalidad, maong daghang kauban ug masa ang moduol kaniya aron makigkukabildo sa tumong nga makapangayo og tambag. Bisan may panahon nga maputong siya apan magpatigbabaw gayud ang iyang kasuod ngadto sa mga kaubanan. Sa mga break ug relax nga panahon, hilig siya mangomidya ngadto sa mga membro sa kolektibo ug batan-ong kauban, ilado siya nga mamunyagay og mga karaang ngalan sa lumad ngadto sa kauban nga iyang makuyog bisan asa nga platoon. Bisan wala siya makahuman sa high school apan anaa kaniya ang intellectual nga kapasidad. Adunay taas nga retensyon sa pagdumdom bisan panahon pa sa dekada 80, kaya pa niya maistorya ang mga ngalan sa mga masa, lugar, mga panghitabo sa maong panahon ug ilabina ang pagbasa sa mga plastada sa terrain.

Dili siya magduhaduhang mopunting unsa man ang mga kakulangan sa mga gibansay nga mga lider sa matag platoon ilabina sa estilo ug pamaagi sa paglihok diha sa mga populado, patag, mga interior nga lugar ug unsaon pagtagad ang boundary sa magkasikbit nga mga front sulod sa langkob. Istrikto usab siya sa paggunit ug pagpakanaug sa mga SOP militar ug Batakang Orentasyon Militar aron makalikay sa mga panagsangka nga wala panginahanglana ug wala maplano.

Kanunay siyang nagtudlo sa mga kauban nga maningkamot sa pagsuong sa malisod nga kahimtang sa paglihok sa mga interior ug lumad erya aron makatunhay. Kanunay usab siyang nagdasig nga mosalig sa kaugalingon, ingonman sa kolektibong paglihok ug pagpangulo aron mapatigbawawan ang nagkalain- laing limitasyon aron magpabiling masumpay ang mga magkasikbit nga mga front.

Niadtong Marso 29, 2023, adlaw’ng Merkules sa may alas 7 pasado sa gabie. Sekreto siyang gidagit sa maong tropa sa kaaway ug gidala sa wala mahibaloing lugar. Patay na dihang gipakita sa kaaway didto sa covered court sa barangay San Juan, Bayugan City. Makita sa iyang patayng lawas ang mga bun-og sa lain-laing parte niini, timailhan nga miagi pa kini og tortyur sa wala pa gipatay.

Dakung bakak ang gipasiatab sa opisyal sa pulis nga adunay engkwentro sa sitio Hugmakan, barangay San Juan sa mao ra gihapong syudad. Tungod kay kini nga sitio halos duha lang ka kilometro ( aerial distance ) gikan sa sitio Vertodazo nga nahimutangan sa headquarter sa Alpha Company sa 65th IB ug dinhi usab nahitabo ang drama ug peking engkwentro nga gikamatay sa magtiayong Dano nga masakiton ug iyang Asawa nga si Zig pulos membro sa NPA- North Eastern Mindanao Region.

Labaw na nga bakak ang giingon niining gibilin lang kuno sa mga kaubanan ni Emanuel Anob ang iyang patayng lawas didto sa kasagbutan nga bahin maong gidala nalang sa ilang tropa ang maong biktima apil ang narekober nga AK-47 rifle ug mga buhing bala niini.

Misamot na karon ang pagpamotbot sa mga tigpamaba sa AFP, PNP ug NICA- Caraga nga mas dugang mihuyang na kuno ang NPA sa Guerilla front 21 tungod sa pagkapatay ni Emanuel Anob. Tinuod man milampos ang kaaway pagkuha sa isa ka haligi sa atong organisasyon apan pakyas sila nga makuha ang bahandianong kaban sa kahibalo ug kasinatian nga iyang gitudlo ug gibilin kanato. Labaw na nga mapakyas ang kaaway nga langkaton ang rebolusyunaryong kalihukan sa Agusan del sur ug Agusan del Norte. Bisan unsa man kakusog ang unos nga iyang ihampak kanato, malaumon kita nga magpabiling mobarug tungod kay lalom na kitang nakagamot sa halapad nga masang gidaugdaug ug gipahimuslan. Labaw sa tanan, anaa ang atong Partido Komunista sa Pilipinas – MLM nga kanunay modan-ag sa atong pagalakwan nga dalan paingon sa hingpit nga kadaugan.

Mabuhi ang masukulong diwa sa mga rebolusyunaryong martir!
Mangahas moabante taliwala sa malisod nga pakigbisog!

Ka Berto, bayani sa katawhang nakigbisog!