Kabilang ang libu-libong kababaihan sa lalahok sa mga kilos-protesta laban sa rehimeng Duterte sa kaniyang ikatlong State of the Nation Address (SONA) sa Hulyo 23. Magsasama-sama ang iba’t ibang grupo ng kababaihan sa tinaguriang #AmaSONA (Anti-Misogynist Activists sa SONA) na tumitindig laban sa lahat ng porma ng pang-aapi ni Duterte sa kababaihan.
Pinamunuan ito ng mga nanguna sa kampanyang #BabaeAko na matagumpay na humamig ng suporta sa buong mundo laban sa pagyurak at pagmamaliit ni Duterte at ng kanyang mga alipures sa kababaihan.
Mula nang maupo sa pwesto, kabi–kabila ang hindi nakatatawang biro ng panggagahasa at pambabastos at mga pahayag ni Duterte na nagbabalewala sa kababaihan. Sa pagtindi ng atakeng ginagawa ng rehimen sa kababaihan, kasabay ng kanyang mga patakaran ng pagpatay at pagpapahirap na sumasalanta laluna sa kababaihang anakpawis, mas lalong ginagatungan ng rehimen ang kanilang galit at inuudyok ang paglaban. Malinaw na ang kasalukuyang rehimen ang mukha ng mapang-aping lipunang pyudal at patriyarkal.
Ilang ulit na sinulsulan ni Duterte ang mga pulis at sundalo na lapastangin ang mga karapatang-tao ng kababaihan. Noong Mayo 2017, matapos ideklara ang batas militar sa Mindanao, hinikayat niya ang mga sundalo na manggahasa. Ayon sa pag-aaral ng Center for Women’s Resources (CWR), mayroong 13 kaso ng panggagahasang kinasangkutan ng mga pwersa ng estado kabilang ang pitong may kinalaman sa gerang “kontra-droga.” Sangkot sa mga kasong ito ang 33 pulis na imbwelto sa iba’t ibang krimeng anti-kababaihan kabilang na ang panggagahasa sa dalawang babaeng bilanggo sa Olongapo City at Hagonoy, Bulacan.
Laganap naman ang mga kaso ng pambabastos at pagbabanta ng mga sundalo ng panggagahasa sa kababaihan sa mga baryo at komunidad na sinasakop nila sa ngalan ng mga operasyong “kapayapaan.”
Purong kasinungalingan ang pinalalabas ng mga tauhan ni Duterte na bumaba ang kaso ng panggagahasa sa bansa simula nang ipatupad ang Oplan Tokhang. Sa katunayan, mismong mga pulis ang sangkot sa iba’t ibang kaso ng paglabag sa karapatan ng mga kababaihan. Sa datos ng Philippine National Police-Women and Children Protection Center, nasa mahigit 50,000 pa rin ang naiuulat na kaso ng panggagahasa at pang-aabuso sa kababaihan at mga bata. Nabunyag kamakailan ang pagpapahubad at pagpapahiya ng mga pulis sa mga babaeng iligal nilang inaresto sa kampanya nitong kontra-tambay.
Dagdag sa dinaranas na pambabastos at pag-aalimura ni Duterte mismo, lalo pang napagsasamantalahan ang kababaihan sa kaliwa’t kanang anti-mamamayang patakaran. Sa mga gera at pangwawasak na ginagawa ng rehimen sa mga komunidad sa lungsod man o sa nayon, libu-libong mga ina, asawa, kapatid, at anak ang kanyang inulila.
Kalakhan ng mga trabahong pwedeng pasukan ng mga kababaihan ay mababa ang sahod at pawang kontraktwal ang sistema ng pag-eempleyo. Karaniwan silang matatagpuan sa mga pagawaan ng damit, pagpuproseso ng pagkain at industriya ng elektroniks. Sila rin ang bumubuo ng mayorya ng nagtatrabaho sa mga mall at tindahan bilang mga saleslady at kahera. Umaabot sa 1.7 milyong kababaihan ang namamasukan bilang mga kasambahay at tumatanggap ng napakababang sahod. Mayorya sila ng bumubuo ng 1.9 milyong walang bayad sa mga sariling negosyo ng pamilya at ng 4.4 milyong may sariling maliit na negosyo tulad ng pagiging manikurista at iba pa. Aabot naman sa 373,974 ang mga bagong babaeng OFW sa taong ito. Nasa 10 milyon naman ang hindi nakabilang sa lakas paggawa, habang 877,000 ang upisyal na itinuturing na walang trabaho sa pinaliit na estadistika ng estado.
Sa pagpapatupad ni Duterte ng bagong batas sa pagbubuwis, nasa kabuuang 16 milyong kababaihan ang lalo pang ibinaon sa kahirapan bunsod ng pagsirit ng mga presyo ng bilihin. Ito ay habang nasa P179.04 hanggang P365.88 lamang kada araw ang naiuuwing sahod ng mga manggagawang kababaihan. Sa sektor ng agrikultura, kung saan mababa na ang pangkalahatang sahod, mas mababa pa ang natatanggap ng kababaihan. Ayon sa datos ng estado noong 2016, mas mababa nang P17.45 ang sinasahod ng kababaihang manggagawang bukid kumpara sa kalalakihan.
Kalahati sa mga magsasakang walang lupa ay kababaihan. Katulad ng kalalakihan, iniinda nila ang pangangamkam ng lupa, mataas na interes sa pautang at mga binhi, at pagpapalit gamit sa mga lupang agrikultural. Kasabay nito ang pyudal na pagsasamantala at pang-aalila sa kanila bilang mga babae.
Sa harap ng lahat ng ito, walang ibang masusulingan ang kababaihan kundi ang paglaban para tuluyang ibagsak ang macho-pasistang rehimen ni Duterte. Tulad ng kalalakihan, nakabukas sa kanila ang iba’t ibang larangan ng paglaban, kabilang ang armadong rebolusyon sa kanayunan.