Napul-an na kaayo ang katawhan sa Mindanao nga mabuhi ilalum sa pagharing militar ug terorismo sa estado. Sulod sa halos tulo ka tuig, adlaw-adlaw nilang giantus ang mga pagpamatay, pagpangdakop ug pagbilanggo, pagpanghadlok, pagpaniktik ug uban pang mga abusong militar. Gihikawan sila og katungod nga magpadayag sa ilang yangungo o magpakita og pagbatok sa gisagubang nilang kalisud ug pagpangdaugdaug. Ginasumpo ang kinsa mang mosupak ug ginatatakan nga komunista.

Pagpakaarun-ingnon lamang ang pamahayag ni Defense Secretary Delfin Lorenzana nga pwede dili na ipalungtad sa mosunod nga tuig ang balaod militar sa Mindanao. Ginasulti lamang kini ni Lorenzana tungod kay nasayod siya nga bisan wala na ang balaod militar, magpabilin pa gihapon ang mga gitukod nga istruktura ug sistema sa pagharing militar, dili lang sa Mindanao apan lakip na usab sa tibuok nasud. Kung dili kini bungkagon, tangtangon man ang karatula, magpabilin pa gihapon sa esensya ang balaod militar.

Aron tinuod nga tapuson ang pagharing militar sa Mindanao, ginapangayo sa katawhan nga ipatuman ang mosunod nga demokratikong lakang:

(a) tugutan nga makauli ang napuloan ka libo nga nanimuyo sa Marawi City sa ilang mga balay ug yuta ug bayaran ang danyos-perwisyos sa gibungang gadaut sa malukpanong pagpamomba sa syudad niadtong 2017

(b) pahawaon ang tanang abusadong yunit militar nga nakapwesto sa tunga-tunga sa mga komunidad sa takuban sa “peace and development;”

(k) lusawon ang tanang yunit sa CAFGU ug uban pang grupong paramilitar ug bungkagon ang mga detatsment niini sa sulod ug palibot sa mga baryo;

(d) ihunong ang arbitraryong pagtaral sa AFP sa sibilyan isip mga “rebelde” aron pwersahon sila nga “mosurender” bisan og wala pay kasong gipasang-at batok kanila;

(e) ihunong ang pagpanghulog og bomba o aerial bombing ug istraping nga nagbutang sa kinabuhi sa mga residente sa kabanikanhan ug kabukiran ngadto sa peligro;

(g) ihunong ang “Red tagging” o pagtawag sa mga organisasyon ug aktibistang makamasa nga mga “komunistang prente” o “tig-rekrut sa NPA” nga gihimong hinungdan aron ipailalum sila sa pagpaniktik-militar ug uban pang mapanumpuong lakang.

(h) buhian ang tanang bilanggong pulitikal ug ihunong ang pagpasaka og gama-gamang kasong kriminal ug pagpangtanum og mga ebidensya.

Gawas sa Mindanao, gipahamtang ang balaod militar ug tiranya ni Duterte sa tibuok nasud pinaagi sa Executive Order 70 (EO 70) ug sa gideklara niining programang “kontra-insurhensiya” aron tapuson ang armadong rebolusyon sa nasud. Dugang pa kini sa Memorandum Order 32 (MO 32) nga nagpahamtang sa pagharing militar sa Samar, Negros ug Bicol.

Pinaagi sa EO 70, gipailalum ni Duterte ang tibuok Pilipinas sa gahum sa gitawag og National Task Force (NTF) nga ginapangulohan ni Duterte ug ginaharian sa mga upisyal-militar. Aduna kiniy mga rehiyunal ug prubinsyal nga mga upisina nga nagadomina sa lain-laing ahensya sa burukrasyang sibil aron ipaalagad kini sa tinguhang “kontra-insurhensiya.”

Ginahilabtan ug ginabut-an sa AFP ang programa sa tanang ahensya sa gubyerno. Nanginlabot kini bisan sa mga palisiya sa ekonomiya ug katilingbanong serbisyo nga pulos walay kalabutan sa mga hisgutanang militar. Ang mga pinili nga upisyal sa mga lokal nga gubyerno gihikawan sa kagawasan sa pagdumala sa ilang ginsakpan tungod sa pagpaniktik sa AFP. Dakung pangadorno lamang ang kongreso ug senado. Ginapig-ot ang dili mosunod sa programa nga gitakda sa AFP ug sa NTF pinaagi sa pagtawag kanila nga “tigsuporta” sa BHB o paglambigit kanila sa mga sindikato sa pagbaligya sa iligal nga droga.

Pinakabrutal ang pagharing militar sa mga kabanikanhan ug kabukiran. Dayag ang presensya sa mga pasistang tropang militar sa mga baryo ug komunidad. Ang mga upisyal sa barangay ginahimong suluguon; ginapig-ot o ginasumpo ang mga mosupak. Dili lang pipila ang gipatay. Sa Mindanao, pipila ka mga mini nga lider ang gibutang sa AFP isip mga “datu” aron linglahon ug siak-siakon ang masang Lumad.

Sa upat ka rehiyon lamang sa Mindanao, gitagtag ang dili moubos sa 549 ka mga detatsment sa AFP ug CAFGU ang mga baryo: 217 sa Southern Mindanao (niadtong 2018), 139 sa North Central Mindanao (lakip ang 105 ka detatsment sa CAFGU), kapin 100 sa North Eastern Mindanao (dili pa lakip ang mga pwersang SCAA nga gitukod sa mga kumpanya sa mina); ug dili moubos sa 93 ka detatsment sa upat ka prubinsya sa Far South Mindanao. Nahimutang ang mayorya niini sa mga lugar nga target sa mga operasyong mina ug mga magun-ubong proyektong pang-imprastruktura. Sa Southern Mindanao, 64% o 137 ka detatsment sa CAFGU ang gitukod sa 43 ka lungsod ug syudad nga adunay nagatunhay o planong ekspansyon sa mga operasyong mina.
Ang pagpahamtang sa dili deklaradong balaod militar sa porma sa EO 70 sa tibuok nasud ug ang dayag nga balaod militar sa Mindanao hugot nga nakasumpay sa pagpaasdang sa ekonomikanhong interes sa dagkung langyawng kumpanya, mga kasosyo nila nga dagkung negosyante ug agalong yutaan.

Kinahanglan ni Duterte ang pasismo aron sugpuon ang tanang dagway sa pagbatok sa pagsulod sa magun-ubong mina, pagpalapad sa mga plantasyon sa palm oil, rubber, pinya ug uban pa, mga proyektong pangturismo, pang-enerhiya ug uban pang imprastruktura nga adunay langyawng pondo. Gikan 2017, migrabe ang pagpanumpo ug mga operasyong militar sa mga eryang target nga sakupon sa mga operasyong mina sa Andap Valley, ingonman sa lugar nga planong langkuban sa mga plantasyon sa palm oil sa kabukiran sa Pantaron sa utlanan sa Davao del Norte ug Bukidnon, ug sa planong palapdon nga mga plantasyon ug operasyong pagpangtroso sa kabukiran sa Daguma. Duyog usab ang dagkung operasyong militar sa mga planong tukuron nga mga dam lakip ang Chico River Pump Irrigation Project sa Kalinga, ang proyektong Kaliwa Dam sa Rizal ug Laguna, ug ang Pulangi 5 Hydro Power Project sa Bukidnon, ingonman sa mga proyektong ekoturismo sa Masbate.

Ilalum sa dili deklaradong balaod militar, grabe ug sentralisado kang Duterte ug sa mga upisyal sa AFP ug PNP ang korapsyon sa dagway sa suhol ug soborno gikan sa dagkung kumpanya ug mga proyektong pang-imprastruktura, sa pagbulsa sa sweldo sa mga sundalo ug paramilitar ug sa pondo alang sa mga operasyong militar.

Sa daling pagkasulti, ang balaod militar ug pasismo sa rehimeng US-Duterte kaluha sa langyawng pagpangawkaw sa patrimonya sa Pilipinas, paggun-ub sa kinaiyahan, korapsyon, pagpahimulos sa masang kabus ug labaw pang pag-antus sa katawhang Pilipino.

Kinahanglang padayon nga pakusgon sa katawhang Pilipino ang ilang pakigbisog alang sa demokrasya ug panalipdan ang patrimonya sa nasud batok sa langyawng pagpangawkaw. Kinahanglan kining kadungan sa ilang pagbatok sa pasismo ug tiranya sa rehimeng US-Duterte.

Subsub nga ibutyag ug batukan ang mga langyawng kumpanya, ang pagpangawkaw sa bahandi sa nasud, paghuthot sa dagkung tubo ug paggun-ub sa kinaiyahan. Magkahiusa ug militanteng batukan ang pagpangawkaw sa yutang kabilin sa mga minorya ug yutang ginatikad sa mga mag-uuma. Ibutyag ang mini nga reporma sa yuta nga gipanghinambog ni Duterte nga nagasilbi lamang sa pagpapaspas sa kumbersyon sa yuta ug ilugon kini sa mga mag-uuma.

Katungdanan sa Bagong Hukbong Bayan (BHB) nga panalipdan ang katilingbanon ug ekonomikanhong interes sa katawhan batok sa langyawng kapitalistang pagpangawkaw. Kinahanglang hugot nga ipatuman sa BHB ang mga palisiya sa rebolusyonaryong kalihukan alang sa pagpanalipod sa kinaiyahan ug panginabuhian sa masa ug papanubagon ang magun-ubong operasyon sa mga langyawng kumpanya ug lokal nga dagkung kapitalista. Kinahanglang tibuok-kusog nga pukawon ug palihukon ang lapad nga masang mag-uuma aron iasdang ang mga pakigbisog alang sa pagpanalipod sa ilang katungod sa yuta ug ipatuman ang rebolusyonaryong programa alang sa tinuod nga reporma sa yuta.

Pakusgon ang singgit aron ibasura ang balaod militar, EO 70, MO 32 ug bungkagon ang mga istruktura sa pasistang paghari ni Duterte. Tukuron ang pinakalapad nga panaghiusa sa katawhang Pilipino aron iasdang ang pakigbisog alang sa demokrasya, batukan ang pagharing militar ug tapuson ang tiranya ug terorismo ni Duterte.