Sa ikaduhang higayon, gi-impeach si President Donald Trump sa US sa botohan sa Kongreso niadtong Enero 12, walo ka adlaw ayha siya gipulihan ni Joseph Biden sa White House. Si Trump ang pinakaunang presidente sa US nga duha ka beses na-impeach.

Nag-unang unod sa kasong impeachment batok kang Trump ang incitement to insurrection o pagpanghulhog og insureksyon. Sigon kini sa pipila ka semana na niyang pagpakaylap og mga bakak kalabot sa eleksyon sa Nobyembre 2020 ug sa iyang pamahayag sa usa ka rali niadtong Enero 6 nga nagresulta sa mga “bangis, magun-ubon ug pagpanghulhog nga batukan ang estado o awtoridad).” Ginapunting dinhi ang pakyas nga pag-atake sa mga grupong maki-Trump sa nakalingkod nga Kongreso sa US kung asa lima ang napatay ug daghan ang nasamdan.

Gawas sa nahisgutan nga pamahayag, unod usab sa impeachment ang pagsulay ni Trump nga baliktaron ang resulta sa lokal nga eleksyon sa Georgia. Una nang gipasakahan og impeachment si Trump niadtong Disyembre 2019, apan giabswelto siya sa Senado niadtong Enero 2020.

Ang impeachment mipungkay tungod sa krisis sa pulitika ug ekonomiya sa US nga nagkinaiya sa usa sa pinakagrabeng krisis sa panglawas, paggrabe sa krisis sa panginabuhian sa katawhang Amerikano ug paggrabe sa ilang disgusto sa kontra-imigrante, rasista ug pasistang administrasyon ni Trump.

Pag-atake sa Capitol Hill

Niadtong Enero 6, giatake sa kapin 2,000 ka tigsuporta ni Trump ang seremonyal nga pag-ihap sa mga boto nga ginapahigayon sa mga kongresista ug senador sa Capitol Hill (tawag sa mga bilding kung asa ginalunsad ang mga sesyon sa Taas ug Ubos nga Katiguman sa Kongreso sa US). Ang pag-ihap sa boto ang ulahing lakang aron madeklara nang midaug si Joseph Biden isip presidente sa US.

Kulminasyon ang pag-atake sa Kongreso sa kapin duha ka bulan nga dili pagdawat ni Trump sa iyang pagkapildi sa eleksyon. Pasubli-subli ang iyang walay basehan nga deklarasyon nga “landslide” ang iyang pagkadaug bisan og layo kaayo ang nahimong resulta sa piniliay. Labaw si Biden kaniya og 7 milyong boto sa kinatibuk-ang eleksyon. Layo usab ang pagkadaug ni Biden sa botong elektoral—306 sa iyang 232.

Pipila ka oras ayha nila sudlon ang Kongreso, gihulhogan ni Trump ang iyang mga tigsuporta nga “magmartsa padulong sa Kongreso” aron “ihunong ang pagpanlimbong” sa eleksyon. Pipila kanila ang armado ug nagplano nga “dakpon” ang maabtan nilang gipanganlan ni Trump nga mga “traydor sa demokrasya.”

Sulod sa Kongreso, 100 ka kongresista ug 13 ka senador ang nagplano nga kwestyunon ang mga resulta sa boto. Giimbestigahan karon sa US ang nahimong papel sa mga kapartido ni Trump nga senador ug kongresista sa planado nga pag-atake.

Palagputon sa unsamang pamaagi

Gipadayon ang pag-impeach kang Trump sa Kongreso human mibalibad si Vice President Pence nga tangtangon siya sa pwesto gamit ang Amendment 25 sa Konstitusyong US. Ginatugutan sa maong probisyon nga tangtangon sa mga myembro sa gabinete ang nakalingkod nga presidente, sa tabang sa Kongreso, ug pulihan siya sa iyang bise.

Matud sa mga Democrat, mahinungdanong ma-impeach si Trump aron magsilbi kining pananglitan alang sa mosunod nga mga kaso ug aron bawalan siyang modagan sa 2024 sa unsamang pwesto sa gubyerno. Ginadebatehan pa kung pagataralon ba ang kaso batok kang Trump sa bag-ong molingkod nga senado.

Sa katapusan sa iyang termino, isa-isa nang midistansya ang mga upisyal, negosyante ug uba pang mga kapartido ni Trump sa iyang administrasyon. Daghan nang myembro sa iyang gabinete ang nagluwat sa pwesto.

Daghan nang mga kumpanya ang miatras sa ilang mga donasyon sa partidong Republican. Ayha pa niini, gipapha na sa mga higanteng kumpanyang social media (Facebook, Twitter ug Instagram) ang mga account ni Trump nga dugay na niyang ginagamit aron sulsulan ang iyang mga tigsuporta ug magpakaylap og disimpormasyon.

Niadtong buntag sa Enero 20, kaadlawon sa Pilipinas, nanumpa na isip ika-46 nga presidente sa US si Biden, ug nahuman na ang paghari ni Trump.