Agtultuloy a lumawlawa ken umun-uneg ti suporta ti masa iti nainkalintegan a gubat ti umili. Daytoy ti pablaak ni Elias Almazan, ti opisyal iti politika ti Bagong Hukbong Bayan (BHB)-Cagayan Valley (Fortunato Camus Command). Iti pannakisarita ti Baringkuas (rebolusyonaryo a pagiwarnak iti rehiyon), dinagsenan na a saan a nalapdan dagiti nainget ken nasedsed nga operasyon ti Armed Forces of the Philippines (AFP) ken Philippine National Police (PNP) ti panaglawa ken panagkonsolidad ti rebolusyonaryo a base a masa iti rehiyon.

Kuna ni Ka Elias, kabayatan nga agisaysayangkat ti AFP ken PNP kadagiti kadakkel ti batalyon wenno brigada nga operasyon militar ken napaut nga operasyon a Retooled Community Support Program (RCSP) kadagiti baryo, nakapaadu ken nasubliyan dagiti yunit ti BHB ti umad-adu a bilang dagiti baryo ken ili a saan a sakop dagiti nakapokus nga operasyon militar. Nanayunan ti mano ribu a baro a kameng ti base a masa dagiti larangan a gerilya manipud 2020.

Saan laeng a nadanon dagiti platun ti BHB dagiti agaabay a baryo ken komunidad kadagiti interyor ken asideg ti bambantay, ketdi uray kadagiti patag ken igid ti haywey ken baybay.

Kinuna na, iti amin a lugar a nasubliyan ti hukbo, napudot latta ti panangsarabo ti masa kadakuada, aglalo dagiti agsagsagrap ti kinarigat ken pannakagundaway.

Awanan serbi ken awanan linaon a propaganda laeng ti ar-aramiden ti militar a panangpilit kadagiti lokal a gubyerno nga ideklara ti BHB kas “persona non grata.” Gaputa dagiti umili mismo ti agkidkiddaw a danonen ti BHB ti lugar da tapno idano dagiti parikut da.

Maibilang kadagiti nalatak a parikut da ti nasaknap ken nadumaduma a langa ti panagagaw ti daga. Kangrunaan na nga ar-aramiden dagiti dadakkel nga apo’t daga, pribado a kumpanya, ahensya ti gubyerno ken kakumplot da a kontraktor.

Mainayon ditoy ti agduduma a langa ti malapyudal a pananggundaway kas ti nakangatngato nga interes ti pautang ken dadduma pay a langa ti usura, nababa a presyo ti produkto ti mannalon, ken dagiti langa ti komersyante a panagsuwitik iti panaggatang kadagiti produkto da. Kuna ni Ka Elias, “para iti masa, ti BHB laeng ti makita da a napudno ken naregta a mangidatdatag ti husto a solusyon kadagiti parikut a sangsangoen da.”

Agtultuloy a matigtignayan ken saan a napanawan ti BHB dagiti baryo ken ili a saklaw ti napaut nga operasyon ti RCSP. Tapno limed a madanon dagitoy, agipatpatulod dagiti platun ti babbabassit a yunit tapno sumilpo iti masa ken agipatungpal ti kabaelan da a trabaho.

“Inutil dagiti operasyon ken saywar ti kabusor gaputa nalaka a maawatan ti umili a ti AFP ket agpampammarang laeng a nagbalbaliw manipud iti galad na a kontra-umili.”

Puonan ti hukbo ti umili ti rebolusyonaryo a kaammuan a manon a dekada a naimula ken rimmusing iti intar ti umili. Lumawlawa ti saklaw ti teritoryo ken umad-adu dagiti baryo ken tipak dagiti baryo a mataktakderan kadagiti nangatngato a tukad ti rebolusyonaryo nga organisasyon ti masa ken dagiti bukod da nga organo ti Nalabbaga a bileg pultikal.

“Uray pay maiyun-una iti agdama ti panagpalawa, kasapula met laeng a giddanan daytoy ti panagpatibker ti base a masa,” pananggibus na.