Ang pagkapit-tuko ni Rodrigo Duterte sa poder patimaan nga wala sang kalubaran nga krisis sang nagaharing sistema nga malakolonyal kag malapyudal. Ginabun-ag sini ang pinakamalaut nga dagway sang nagaharing reaksyunaryo nga nagabuyagyag sa garuk nga pinakaubod sini. Labi nga nagatingkad ang kahustuhan sang pagpasulong sang rebolusyonaryong paghimakas agud tapuson ang pagginahum sang mga reaksyunaryong sahi kag itib-ong ang demokratikong pagginahum sang pumuluyo.

Pila ka bulan antes ang pungsodnon kag lokal nga eleksyon 2022, todo-todo na ang nagahari nga pasistang guban Duterte sa paghawan sang dalan para palawigon ang iya tiranikong paghari. Sa pulong sang liderato sang PDP-Laban nga ginduso mismo ni Duterte, gin-aprubahan sini ang labing ginakangil-aran nga resolusyon nga nagasuporta sa pagkakandidato niya nga bise presidente kag pilion ang iya mangin kandidato sa pagkapresidente.

Maathag katama nga ang tikang nga ini pamaagi agud likawan ang pagdumili sa 1987 konstitusyon batuk sa liwat nga pagdalagan sang nagapungko nga presidente, bisan klaro nga paglapak sa ginasaad sini nga diwa nga kontra sa madugayan nga pagpabilin sa poder sang mga dinastiya kag diktador.

Ang maniobra nga ini ang nagatuhaw subong nga pangunahon nga taktika ni Duterte para hatagan sang “ligal” nga bayo ang pagpabilin sa poder lampas sa natalana nga termino sa 2022. Matabo man, pat-ud nga si Duterte gihapon ang de facto o tunay nga mangin presidente, kon indi man paglipas sang panahon magabiya sin-o man ang iya pilion nga presidente para liwat siya ibutang sa iya trono sa Malacañang.

Ang pagpili ni Duterte sa ruta nga eleksyon nga relatibo mas magamo sangsa mas malip-ot nga hayagan nga pagpapanaog sang pasistang diktadurya para magpabilin sa poder patimaan nga indi niya lubos nga konsolidado ang nagaharing sistema sa iya nga pabor. Sa atubang sang nagadalom nga litik sa sulod sang Armed Forces of the Philippines (AFP) kag Philippine National Police (PNP), indi masarangan ni Duterte nga ideklarar ang layi militar nga wala sang pangulba nga indi ini mag-umpok pabalik sa iya. Ginakahadlukan niya ang pag-alsa sang pila ka mga upisyal nga maki-US nga kontra sa paghatag-dalan niya sa nagapadaku nga impluwensya sang China kag iya paboritismo sa pagpanagtag sa pila ka upisyal sang korapsyon kag kriminal nga aktibidad.

Ang plano nga pagdalagan ni Duterte bilang bise presidente labaw nga ginkalipay sang iya mga suluguon nga napaburan sang mataas nga pusisyon sa burukrasya, mga kontrata sa gubyerno, korapsyon sa pondo sang banwa kag benepisyo sa pagkontrol sa ismagling sang droga kag iban pang kriminal nga aktibidad. Nagaguwa sa ila mga bibig ang lab-ot-langit nga pagdayaw sa diktador sa handum nga makakuripon sila sang mas daku pa nga grasya sa masunod nga anum ka tuig.

Pero indi basta mapahigad nga ang plano ni Duterte nga padayon nga uyatan ang poder lampas sa 2022 nagabunga man sang litik sa kubay sang mga suluguon ni Duterte kag sa iya alyansa sa mga Marcos, Arroyo kag iban pang reaksyunaryong guban, nga nagahandum nga mag-uyat sang mas daku nga poder kon indi man magpungko sa pinakamataas nga gahum. Daku ang pagpangduha-duha sang mga ambisyoso man nga pulitiko nga maki-Duterte sa iya pagdalagan nga bise presidente. Indi magdugay magasipak man sila sa kubay ni Duterte.

Madalom man ang pagpangduha-duha sang mga alyado ni Duterte sa plano niya nga magbise presidente. Nakita nila nga ang ginabalita nga plano nga kuhaon nga presidente sin-o man sa anak niya nga si Sara o suluguon nga si Bong Go labi nga magakonsentrar ang gahum sa mga Duterte. Sa isa ka bahin, indi man makasiguro si Duterte nga pag-abot sang panahon magpasugot nga magduko sa iya ang alyado nga iya kuhaon pananglitan nga katuwang nga presidente. Sa pihak nga bahin, magapangulba sin-o man nga alyado nga magadalagan nga presidente nga pagaplanuhan ni Duterte ang iya pwesto o kabuhi para makapungko liwat sa trono. Subong pa lang, nagahulag na ang pila ka yabi nga alyado ni Duterte nga punggan ang plano niya nga magpabilin sa Malacañang. Kon igaduso ni Duterte ang iya padihot, igasugal man niya ang kahimtangan sang iya alyansa pangpulitika.

Ginsug-alaw sang lapnagon nga pagpakamalaut kag pagsikway ang pag-anunsyo sang plano ni Duterte nga magpabilin sa poder lampas sa 2022. Pagpahayag ini sa sobra nga pagkaugot sang banwa sa tiraniya ni Duterte kag sang mabaskog nga paghandum nila nga tapuson ang ila pag-antus sa idalom sang buyong nga rehimen.

Ang pagkapyot ni Duterte sa poder patimaan sang labaw niya nga pagsalimuang sa gahum kag kahadlok nga pasabton sa mga kasal-anan kag krimen. Sa nagligad nga halos lima ka tuig, gingamit niya ang Malacañang sa pagkuripon sang manggad kag pribilehiyo, sa pagtraidor sa banwa kabaylo ang pila ka benepisyo sa mga imperyalistang dumuluong, sa pag-agaw sang negosyo sang mga karibal, sa pagpabor sa negosyo sang pila ka oligarko kag sa pag-agaw sang kontrol sa sindikato sa droga sa tabon sang iya “gera kontra droga” nga nag-utas sa 30,000 nga kabuhi. Samtang kulang katama ang pondo para sa pag-atubang sa pandemya, para sa edukasyon kag ikaayong lawas, ginbuhos ni Duterte ang kwarta sang pumuluyo sa militar kag pulis agud gamiton ini sa mapintas kag mahigko nga gera para sa desperado nga pagtapna sa demokratikong mga pangmasang paghimakas kag sa pagtinguha nga pagdugmok sa rebolusyonaryo nga armadong kahublagan.

Ang pagkadalok ni Duterte sa gahum katumbas sang pagkangil-ad niya sa pungsodnon kag demokratikong interes sang pumuluyo. Sa sulod sang lima ka tuig, naghari-harian siya bilang isa ka tirano kag gingamit ang kalakasan sang estado agud ihandus ang kahadlok sa dughan sang banwa. Luyag ni Duterte nga magpabilin sa poder tubtob siya mapatay agud likawan nga masilutan sa iya korapsyon, pagtraidor kag terorismo.

Sa atubang sini, dapat ipakita sang pumuluyong Pilipino ang ila militante nga panindugan para paslawon ang mga padihut ni Duterte kag sukton kag pabayaron siya sa tanan nga mga daku nga krimen batuk sa banwa.

Ginaduso sini nga mag-isa ang tanan nga demokratikong pwersa nga maghiliusa sa katuyuan nga tapuson sa labing madali nga panahon ang pagginahum ni Duterte. Dapat organisahon kag pahulagon ang malapad nga kubay sang pumuluyo para iangot sa ila mga gilayon nga demanda para sa dugang nga sweldo kag ayuda ang singgit para tapuson na ang kontra-pumuluyo nga rehimen. Samtang masako ang iban sa paghangkat kay Duterte sa eleksyon, nakatum-ok ang mas madamo nga pwersa sa pagpabaskog sang mga unyon kag asosasyon sa mga pabrika, komunidad, eskwelahan, mga ospital kag upisina. Dapat ilunsar ang mga daku nga pulong kag pagtilipon agud pabaskugon ang determinasyon sang banwa sa paglunsar sang kolektibo nga mga paghulag sa mga kalsada kag iban pang patag. Dapat padayon nga pabaskugon sang Bagong Hukbong Bayan ang mga taktikal nga opensiba bilang amot sa pagtinguha nga tapuson ang pasistang rehimen.