Ang Paghimakas Editoryal Hugpungon ang pagpakig-away sang pumuluyo sa rehimen US-Marcos II! Isulong ang armado nga paghimakas bilang nagapanguna nga tahas sang rebolusyon!

Ang artikulo nga ini may salhin sa EnglishBisaya

Ang pumuluyong Pilipino sa subong mas labi nga nabug-atan bangud sa pagtaas sang mga sandigan nga balaklon kag serbisyo, mataas nga buhis, nagagamay nga kita, lapnagon nga kawad-on sa trabaho, gutom, burukratiko nga korapsyon kag pasismo sang estado. Sa matuod lang, ang pungsod yara sa estado sang kalamidad apang indi bangud sa Covid-19 nga pandemya nga gusto ni Marcos ipapati sa publiko kundi mismo ang tagumatayon nga mala-kolonyal kag mala-pyudal nga sistema nga nagtuga sang pinakamalala nga krisis sang pungsod pagkatapos nga mapalayas si anay Ferdinand E. Marcos Sr. Ang epekto sang krisis tuman nga nabatyagan sang masa sa Negros nga madugay na nga nagaantus sa ginatus na ka tuig nga mapiguson nga kahimtangan kag handa sila nga hilwayon ang kaugalingon paagi sa sosyal nga rebolusyon.

Daw nagbalik ang sang una sa Negros subong nga may isa ka Marcos nga ara naman sa poder kag ang krisis sa kalamay magabaha sa isla. Ang de facto martial law magabiktima sang mga aktibista, kritiko, karibal sa politika kag mga inosente nga sibilyan nga makapadumdum sa panahon sang Martial Law sa idalum sang diktador nga si Marcos Sr. Pagkatapos sang 37 ka tuig, sa gihapon ang hustisya nagapalayo sa mga pamilya sang biktima sa Escalante masaker.

Katulad sang paghimbunanay ni Marcos kag sang iya kroni nga si Roberto S. Benedicto nga nagpuga sa industriya sang kalamay sang 1980s, ang subong nga “kabulastugan sa kalamay” nga ginapahayag sa mass media isa ka sarswela sa tunga sang mga sakon nga poderoso sa kalamay kag si Marcos Jr bilang neokolonyal nga hepe nga nagpasiguro sa iya impluwensya sa industriya sang kalamay para sa interes sang subong nga nagahari nga grupo nga ginatiglawasan niya.

Wala sila sang kaluoy sa ginatos ka libo nga mamumugon sa kalamay nga sa diin ang pinakadaku nga bulto yara sa Negros. Ang mga mamumugon sa kampo nagapos sa monocrop nga ekonomiya sa kalamay nga nagasunod sa neoliberal nga mga polisiya nga sa gihapon ginapadalagan sa idalum sang daan nga sistema sang hasyenda nga nagapadayon sa pagpamigos kag paghimulos sa ila. Ang mga mamumugon sa sentrales sa kalamay sa Negros nagabakho man sa padayon nga kontraktwalisasyon sa tunga sa kahimtangan sa mga sentrales sa kalamay sa diin duha sang tatlo ka mamumugon sa sentral mga kontraktwal nga wala sang mga benepisyo. Ang grabe nga sitwasyon sa isla sang Negros, ang ginlaragway ni Bishop Antonio Fortich sa tunga-tunga nga bahin sang 1980s bilang naga-indakal nga “bulkan nga hana maglupok” kag mahimo lang ini nga mahilway paagi sa rebolusyonaryo nga paghimakas. Nahadlok sa ini nga kamatuoran, si Marcos Jr magasulit sang pasista nga pamaagi sang iya amay kag sang iya ginbuslan nga si Rodrigo Duterte.

Ang deklarasyon sang iya hepe sang Armed Forces of the Philippines (AFP) nga “pagpasingki sang operational tempo kontra insurhensiya” isa ka paglarga sa pwersa sang estado agud magpadayon ang mga masingki nga pag-abuso kag kalakasan nga lapnagon sa kaumhan kag mga lugar sa urban sa pagpakuno-kuno nga pagwasak sang insurhensiya. Sa liwat, isa naman ka pahanumdum sang Martial Law ni Marcos Sr. Sa Negros, nadokumento sang Ang Paghimakas ang 45 ka kaso sang pagpang-abuso sang mga tawhanon nga kinamatarung sa una nga tatlo ka bulan ni Marcos Jr kaangay sang masaker, extrajudicial killings (EJK), pagpamahug kag pagpangharas, patarasak nga pagpalupok, pag-abdak sang mga mangunguma, tuyo nga pag-abdak sang mga bata, iligal nga pag-aresto, iligal nga pagpangita kag pagkuha, paglapas sa kinamatarung sang mga hors de combat, pagpamomba kag pagpamahug nga bombahan ang North Negros Natural Park. Apang magluwas sa tanan nga porma sa pagnyutralisa sa mga oposisyon, amu man ini ang magpaseguro sa hilway nga pagsulod sang mga multinasyunal nga kompaniya nga ang mayor nga katuyuan amo ang pagmina, logging, real estate ukon negosyo sa pagbaligya sang duta, kag agro-bisnes.

Maka-alarma ang modus sang AFP sa pagdeklara sang peke nga mga engkwentro agud tabunan ang ila nga pagpamatay sang mga mangunguma. Sa syudad sang Guihulngan kag Canlaon, pagka-tapos nga makapungko sa pwesto si Marcos Jr, tatlo ka insidente sang peke nga engkwentro sang 62 Infantry Battalion (62IB) ang natabu nga gintungtungan sang pagpatay sa lima ka mangunguma nga ginpatu-patuan nga mga kaswalidad sang New People’s Army (NPA). Sa pihak nga bahin, gina-terorisa sang batalyon nga kadakuon nga focused military operation (FMO) ang mga komunidad sang mangunguma.

Tuman nga nagasandig ang AFP, Philippine National Police (PNP), NTF-Elcac kag mismo si Marcos Jr sa pagpatalang sa desperasyon nga punggan ang wala katapusan nga suporta sang pumuluyo sa rebolusyonaryo nga kahublagan. Ginatib-ong sini ang paglagas sa pamaagi sa padya nga kwarta sa ginapatihan nila nga kadre sang NPA sa diin ginahimuslan sini ang kapigaduhon kag kagutom sang pumuluyo. Ang korapsyon madalum nga nakaugat sa sini nga institusyon nga may kahanason na nga magsuyop sang buhis sang pumuluyo pakadto sa ila bulsa paagi sa nagahabok nga badyet para sa modernisasyon, barangay development program kag programa sa integrasyon sang mga rebelde.

Indi maayo ang pagkakopya ni Marcos Jr sa pagpang-into sang iya amay bilang manghimanwa sa tinutuyo nga monopolyohon gilayon ang gahum kag mag-akumular sang manggad. Indi siya nagmadinalag-on sa pagtago sa krimen sang iya pamilya kag sa pagpanumbalik liwat sang ila gahum sa daan nga kahamungayaan bangud sang pasismo sang estado kag sa subong nga sosyo-ekonomiko nga kondisyon nga nagahublas sang iya pagka-hipokrito sa masa.

Ang tuman ka grabi nga krisis nagahatag sang oportunidad nga mas mahangpan sang pumuluyo ang imperyalismo, pyudalismo kag burukrata kapitalismo. Isa ka matambok nga kahimtangan para sa pagpukaw, pag-organisa kag pagpahulag sa malapad nga isip agud pamatukan ang neoliberal nga mga polisiya, korapsyon, tiraniya, pasista nga terorismo, sistematiko nga pagpatalang kag pagtorse sa kasaysayan. Nagatuga ini sang paborable nga kondisyon para sa rebolusyonaryo nga kahublagan, sa pagpanguna sang Communist Party of the Philippines (CPP), para hugpongon ang mga ginahimuslan nga sahi sang mga mamumugon, mangunguma, peti-burges sa kasyudaran kag pungsudnon nga burgesya agud pasingkion ang pungsodnon demokratiko nga rebolusyon paagi sa pangmalawigon nga inaway banwa kontra sa US-Marcos II nga rehimen.

Ang nagapanguna nga hilikuton sang rebolusyonaryo nga kahublagan amu ang pagpasulong sang armado nga paghimakas. Magahatag ini sang kaisog sa pumuluyo nga magtib-ong sang ila soberenya kag mga demokratiko nga kinamatarung kag pagpamatuk sa pasismo sang estado. Bisan sekondaryo, kinahanglan kag indi mapahigad ang paglunsar sang ligal nga porma sang paghimakas sa kasyudaran kag kaumhan.

Ang paghimakas masa pareho sang mga rali, aksyon protesta, dayalogo, mga welga kag petisyon nagapasulong sa pang-ekonomiko kag demokratiko nga demanda sang pumuluyo kag dugang nga pulitikal nga edukasyon sa ila. Samtang ang pagpakig-away sa sweldo sang mamumugon sa kalamay sa Negros isa ka paghimakas sa ekonomiya, nagadala man ini sang pulitikal nga porma nga magahublas sa kontra-demokratiko nga kinaiya sang burges nga estado. Ginahanda sang ligal nga paghimakas ang pumuluyo para sa mas mataas nga porma sang paghimakas kag ihamulag sa lokal kag internasyunal ang nagapamuno nga Marcos nga hubon kag ang iya mga suluguon sa militar. Magapahuyang ini sa mga reaksyonaryo nga pwersa gani ini makabulig sa paghawan sa dalan para sa dugang nga pagsulong sang armado nga paghimakas.

Napamatud-an sa kasaysayan nga ang mga kadre sa Partido kag mga Pulang kumander nabun-ag halin sa nasubhan sa mga paghimakas masa. Sa pagsingki sang pasismo sang estado magakultibar lang ini sang matambok nga duta para sa rebolusyonaryo nga pag-uswag sang pumuluyo. Ang Laye Militar sang nagligad kag sa subong epektibo nga rekruter sang NPA.

Ginapatuman sang NPA ang nagapanguna nga hilikuton sa paglunsar sang armado nga paghimakas. Ang mga Pulang kumander kag hangaway kinahanglan mapataas ang ila materyal kag mapang-away nga kapabilidad paagi sa paglunsar sang mga taktikal nga opensiba nga padayon nga magpapas kag magdis-arma sa pangkombat nga pwersa sang kaaway, magwasak sang lambat pang-espiya, kag magpahuyang kag magdemoralisa sa ila hanay. Ang pinakaabusador sa ila, ilabi na ang may mga utang nga dugo sa pumuluyo kinahanglan nga masilutan base sa mga prinsipyo sang rebolusyonaryo nga hustisya. Dugang pa, kinahanglan nga may pulitikal nga hilikuton sa sulod sa hanay sang kaaway agud kalabanan sa ila makabig pakadto sa pumuluyo. Samtang ang ila mga pamilya nagaantus halin sa sosyo-ekonomiko nga krisis, ang mga ordinaryo nga soldado nagakaakig tungod ginahimo sila nga mga kriminal sang matag-as nga opisyal.

Ginagamit sang US-Marcos II nga rehimen ang pareho sa gihapon nga taktika sa mga nauna pa sa iya kag, kaangay sang nagligad nga neokolonyal nga estado, sigurado ini nga mapaslaw. Samtang, malig-on nga nahakos sang rebolusyonaryo nga mga pwersa ang Marxismo-Leninismo-Maoismo nga naghatag sang syentipiko nga basehan para sa rebolusyonaryo nga optimismo nga ang tagumatayon nga krisis sang pangkalibutanon nga kapitalista nga sistema magadala sang lubos nga pagkapukan sini. Ang rebolusyonaryo nga optimismo magatulod sa rebolusyonaryo nga hanay nga magtuon halin sa kasaysayan, militante nga makig-away sa pagpamigos kag pagpanghimulos, kag magsulong sa rebolusyonaryo nga paghimakas. (Ang Paghimakas Editoryal, October 2022)

Hugpungon ang pagpakig-away sang pumuluyo sa rehimen US-Marcos II! Isulong ang armado nga paghimakas bilang nagapanguna nga tahas sang rebolusyon!