Paspas nga mitiurok ang ang-ang sa panginabuhi sa mayorya sa katawhang Pilipino ilalum sa rehimeng Marcos. Naglunang sa kalisud ug wala nay madaginot ang minilyong pamilya. Padayong nagkaubos ang kalidad sa kinabuhi. Kulang kaayo ang panggasto sa pagkaon ug uban pang panginahanglan.

Grabe na ang ilang pag-antus sa walay-puas nga pagsaka sa presyo sa lana, pagkaon, plete, tubig ug kuryente ug uban pang mga galastuhon sa pang-adlaw-adlaw. Dugang pa sa ilang pag-antus ang dakung kadaut sa kinabuhi, mga balay ug panginabuhian nga resulta sa malukpanong mga pagbaha sa milabayng mga semana. Dili na makasugakod ang masang anakpawis tungod kay kulang kaayo ang suhulan, walay yuta ug panginabuhian, samtang nagpadayon ang pagpangawkaw sa yuta ug pag-ilog sa ilang trabaho ug panginabuhian.

Kinahanglang direktang papanubagon sa katawhang Pilipino ang rehimeng Marcos sa paspas nga pagtiurok sa ang-ang sa ilang kinabuhi. Ang padayon nga pagsaka sa mga presyo direktang epekto sa mga neoliberal nga palisiya sa rehimeng Marcos. Labaw nga ginaguba ang mga produktibong pwersa ug gipagrabe ang agraryo, dili industriyalisado ug atrasadong ekonomiya. Nagkaubos ang kapasidad sa produksyon sa pagkaon ug uban pang igbabaligya, ug labaw nga nagsalig sa importasyon, langyawng pautang ug pamuhunan.

Bugti sa pautang, ginapatuman sa rehimeng Marcos ang kontra-katawhan ug kontra-kabus nga mga lakang sigon sa mga palisiyang gitakda sa International Monetary Fund, World Bank ug uban pang ahensyang imperyalista. Nagsilbi ang maong mga lakang sa interes sa mga langyaw nga dagkung bangko ug monopolyong kapitalista, ug nagayatak sa batakang mga katilingbanon ug ekonomikanhong katungod sa katawhan.

Nag-una sa maong mga palisiya ang paglansang sa suhulan aron ipatunhay ang hukbo sa baratong kusog-pamuo pabor sa mga langyawng kapitalistang negosyante. Lakip usab dinhi ang pagkibhang sa pangpublikong badyet sa edukasyon, panglawas ug uban pang katilingbanong serbisyo. Aron bayaran ang utang sa nasud, labaw nga pabug-at nga buhis ang gipahamtang sa masang mga konsyumer, samtang ginakibhangan og buhis ug ginahatagan og klase-klaseng reward ang mga langyawng negosyante.

Hingpit usab nga ginaduso ni Marcos ang liberalisasyon sa importasyon, partikular na sa mga produktong pang-agrikultura, nga sa milabayng mga dekada mibangkrap sa minilyong katawhan ug nagguba sa lokal nga produksyon. Ginaligis usab ang ubang mga lakang nga naghatag sa langyawng mga monopolyong kapitalista ug lokal nga dagkung burgesya-kumprador og gahum nga ilugon ang tinubdan sa kita sa minilyong katawhan.

Grabe ang kawalay trabaho kung asa dili moubos sa 20 milyon ang walay trabaho o temporaryo lamang ang trabaho. Minilyong mag-uuma, mangingisda, bisan mga drayber ug opereytor sa dyip, gagmayng negosyante ug adunay gagmayng kita, ang nawad-an og panginabuhian tungod kay gikawkaw kini sa mga langyaw ug lokal nga dagkung kapitalista.

Labing grabe ang kahimtang sa kabanikanhan kung asa gitugutan sa rehimeng Marcos ang dagkung agalong yutaan, burgesya-kumprador ug langyawng kapitalista nga ilugon ang gatusan ka libong ektaryang yuta alang sa mga plantasyon ug minahan, “green” energy, ekoturismo ug uban pang proyektong pang-imprastruktura. Labaw pang ginaduso sa World Bank nga himuong “daling mahalin” ug “daling mabaligya” ang mga yutang pang-agrikultura. Gatusan ka libong mga mag-uuma ang napalayas sa yuta ug ginahikawan sa lain pang gamit sa produksyon ug panginabuhian nga nagresulta sa malukpanong pagkabangkrap ug kalisud.

Ilalum sa rehimeng Marcos, labaw pang nahimong hakog sa korapsyon ang pinakapungkay sa burukrasya. Pinaagi sa Maharlika Investment Fund, iimbudo ang ₱500 bilyong pangpublikong pondo ngadto sa ginapaburan ni Marcos nga dagkung burgesyang kumprador, kroni ug mga suluguon. Nabuhi ang maong pipila ka milyunaryo ug bilyunaryong sa kaharuhay samtang ang mayorya sa katawhang Pilipino naglunang sa kalisud ug nagkagrabeng kahimtang. Gunit mismo ni Marcos ang pipila ka bilyong pisong pondong “confidential” ug “intelligence” nga wala ginausisa. Gamit ang kwarta sa katawhan, naglulinghayaw siya sa ubang nasud ug ginagamit ang Malacañang alang sa sunud-sunod nga mga salu-salo.

Kinahanglang mosukol ang katawhang Pilipino aron panalipdan ug bawion ang ilang mga katilingbanon ug ekonomikanhong katungod ug batukan ang labing pagkahagba sa istandard sa ilang panginabuhi. Kinahanglan nilang ipakigbisog ang pagpaubos sa presyo sa lana, pagkaon ug uban pang batakang panginahanglan ug serbisyo; pagpataas sa suhulan ug sweldo sa mga mamumuo ug ordinaryong empleyado; pagpabasura sa mga pabug-at nga buhis ug balayrunon; pagpakunhod sa abang sa yuta ug presyo sa binhi ug uban pang gamit sa produksyong pang-agrikultura; pagtangtang sa usura; pagpataas sa presyo sa mga produkto sa mag-uuma; ug pagprotektar ug pagpalapad sa trabaho ug panginabuhina sa masang mayorya. Kini ug ang uban pang hinanaling demokratikong pangayo kinahanglang ipakigbisog sa lapad nga masang mamumuo, mag-uuma ug uban pang anakpawis aron pugngan nga labaw pang mahagba ang ilang katilingbanon ug ekonomikanhong kahimtang.

Ginahungit sa rehimeng Marcos ang katawhang Pilipino sa baba sa hakog-sa-ganansya nga mga langyawng monopolyong kapitalista, lokal nga dagkung burgesya-kumprador, dagkung agalong yutaan, ug burukrata-kapitalista. Ang nagkagrabeng kahimtang sa katawhang Pilipino nagtukmod sa hinanaling pagpaasdang sa pakigbisog aron tapuson ang semikolonyal ug semipyudal nga katilingbanong sistema ug ang atrasado, agraryo ug dili industriyal nga ekonomya, nga naghagbong sa lapad nga masa sa makanunayong krisis.

Ang pakigbisog alang sa mga katilingbanon ug ekonomikanhong katungod hugot nga nakasumpay sa pakigbisog alang sa nasudnong demokrasya. Laraw niining ipatuman ang tinuod nga reporma sa yuta aron tapuson ang pipila ka siglong problema sa kawad-on sa yuta nga nagkadena sa mayorya sa katawhang Pilipino sa atrasado ug madaugdaugong pyudal ug semipyudal ng sistema. Nagtinguha usab kining ipatuman ang nasudnong industriyalisasyon aron palambuon ang produktibong pwersa sa nasud, imaksimisa ang natural nga bahandi ug kusog sa katawhan, ipatumaw ang tibuok potensyal nga magmugna sa panginahanglan sa katawhan.

Pinaagi lamang sa pagkab-ot sa tinuod nga kagawasan gikan sa kontrol sa mga langyaw, matukod ang usa ka nasud nga malambuon, nagatagad sa panginahanglan sa katawhan, makabarog sa kaugalingon tiil padulong sa moderno ug progresibo nga sosyalistang kaugmaon.