Koresponsal "Limpyo" nga enerhiya sa Batangas, hugaw nga tinubdan sa kwarta

,
Kini nga artikulo adunay hubad sa PilipinoEnglish

Tungod sa kinaiyanhong bahandi sa prubinsya sa Batangas ug bentaheng pwesto niini sa nasud ug rehiyon, gilawayan kini sa dagkung negosyante ug langyaw.

Pipila ka tuig nang ginayawyaw sa reaksyunaryong estado ang pag-ubos sa pagsandig sa fossil fuel (lana ug karbon) isip tinubdan sa enerhiya sa nasud. Ilalum sa rehimeng Duterte, giabli ang nasud sa langyawng negosyo sa renewable (wala nakasandig sa lana ug karbon) ug limpyong enerhiya (wala nagamugna og polusyon o hugaw). Ilalum sa rehimeng Marcos, gitugutan niini ang 100% langyawng pagpanag-iya sa maong mga pasilidad.

Husto ug makatarunganon ang duso sa daghang sektor sa katilingban alang sa limpyo nga enerhiya aron mapanalipdan ang kinaiyahan ug maluwas ang kalibutan gikan sa climate change. Apan dili kini ang tumong sa mga langyawng kumpanya ug kasosyo nilang mga burgesyang kumprador, lakip na ang mga burukrata-kapitalista, nga paspas nga nakisakay sa giduso nga renewable energy.

Sa tibuok nasud, pipila ka pamilya ug kumpanya lamang ang nanag-iya sa mga plantang nagamugna ug nagasuplay og kuryente, gamit ang hangin, tubig, karbon ug liquefied natural gas (LNG). Sa Batangas, adunay mga pasilidad ang mga Ayala ug mga Aboitiz ug mga negosyante nga silang Manny V. Pangilinan (MVP), Ramon Ang ug Enrique Razon Jr. Dinhi usab nakabase ang anak ni Sen. Loren Legarda nga si Leandro Leviste nga nanag-iya sa Solar Philippines Power Project Holdings Inc. (SPPPHI). Pamilyang Tan usab ang nanag-iya sa Citicore Solar Power Plant sa Tuy nga nagasuplay og kuryente sa Emperador ug Tanduay Distillery sa Balayan ug Lian.

Niadtong 2016, gitukod ni Leviste sa 160 ektaryang kapatagan sa Calatagan ang pinakaunang solar farm sa SPPPHI. Niadtong 2023, gipalit nilang Razon ug Leviste ang duha pa ka solar farm sa Batangas. Plano nilang tukuron ang pinakalapad nga solar farm nga molangkob prubinsya, sa Nueva Ecija ug Bulacan.

Niadto usang Disyembre 2023, gibalita ni Pangilinan ang pagkalugi sa Roxaco Land Corporation sa Nasugbu. Dungan niini, temporaryong gisirado ang Central Azucarera Don Pedro Inc (CADPI)—ang usa sa duha ka asukarera sa prubinsya ug ikaduha sa pinakadaku sa nasud.

Pag-abot sa tuig 2024, nabutyag ang hinungdan sa desisyon ni Pangilinan nga mitay-og sa panginabuhian sa liboan ka Batangueñong magtutubo. Gianunsyo niya niadtong Marso nga gipalit niya ang Solar Phil New Energy Corporation (SPNEC), usa ka kumpanya ilalum SPPPHI ni Leviste. Bugti niini, gibaligya niya kang Leviste ang ROXACO. Paborable kang Leviste ang lapad ug patag nga tubuhan sa Hacienda Roxas alang sa iyang solar farms.

Kanunay ginasangyaw sa maong mga burgesya ang tinguha nga magmugna og baratong kuryente alang sa nasud apan sukwahi ang reyalidad niini. Labaw nga misaka ang presyo sa kuryente tungod kay monopolisado sa pipila ang merkado. Ang nagkontrol sa suplay mao usab ang nagkontrol sa distribusyon.

Liboan ang mga mag-uuma ug mangingisda nga mapalayas gikan sa ilang mga lugar alang lamang sa planta ug pasilidad sa mga kumpanya. Lakip dinhi ang 26,000-ektaryang geothermal powerplant sa Abotiz sa San Juan, Lobo, Rosario ug Taysan, ang 10,000-ektaryang solar farm ni Leviste ug Razon sa kasadpang bahin sa Batangas.

Mosulod pa sa eksena ang planong wind powerplant sa Basic Energy nga molangkob sa 2,835-ektaryang yuta sa kilid sa dagat sa Balayan ug Calatagan nga gipanag-iya ni Ramon Villavicencio. Ingon niining planta usab ang planong tukuron sa Mabini sa Philippine National Oil Company sa tunga-tunga mismo sa dagat.

Sa pag-unhanay sa maong mga kumpanya nga tukuron ang tagsa-tagsa nilang mga pasilidad, giyatakan nila ang kaayuhan sa katawhang Batangueño nga mapalayas sa ilang mga balay, yuta ug panginabuhian. Dugang pa ang pagkaguba sa kinaiyahan tungod sa iresponsableng pagbakbak sa baybay ug pagkahilo sa mga bahandi sa katubigan sa Verde Island Passage.

"Limpyo" nga enerhiya sa Batangas, hugaw nga tinubdan sa kwarta