Hugot nga ginabatikos sang nagkalain-lain nga sektor ang rehimen Marcos tungod sa tinonto nga ginhambal kasan-o lang sang mga upisyal sini sa ekonomiya nga ₱64 kada adlaw lang ang kinahanglan para mahambal nga wala naga-antus ukon nagakagutom ang isa ka Pilipino. Hayagan nga ginabilog ni Marcos ang ulo sang pumuluyo para hinabunan ang matuod nga kadamuon sang mga naga-antus kag nagakagutman sa Pilipinas.

Sa pagtalana ni Marcos sang tuman ka nubo nga talaksan sang desente nga pangabuhi, ginapagwa subong sang iya gobyerno nga isa lang sa napulo ka Pilipino ang imol. Lubos nga ginapakagamay ni Marcos ang mayoriya sang mga Pilipino nga adlaw-adlaw nagapangabudlay apang wala nagabaton sang husto nga sweldo ukon tuman ka kulang nga kita para masabat ang kinahanglanon sang ila mga pamilya.

Hungod nga ginahinabunan ni Marcos kag sang iya mga upisyal ang matuod nga balor sang pagpangabuhi sa Pilipinas. Nagahimo siya sang ilusyon nga nagadamo ang mga Pilipino sa lebel sang “nahanunga nga sahi,” agud taguon ang kamatuoran nga kalabanan sa mga Pilipino ang nalubong sa kapigaduhon.

Ang imposible nga tuman ka gamay nga estadistika sa gutom kag kapigaduhon nagaserbe sa patakaran ni Marcos nga ilansang sa tuman ka nubo nga lebel ang suhol kag sweldo sang mga mamumugon kag ordinaryo nga empleyado. Sang nagligad nga duha ka tuig, nagpabungol-bungol si Marcos sa mga reklamo kag demanda para sa mahinungdanon nga umento. Tuman ka dako nga insulto sa mga pampubliko nga manunudlo kag empleyado sang gobyerno ang ginapadayaw niya kasan-o lang nga ₱26/adlaw nga pasaka sa sweldo, nga daw mumho nga gindagdag halin sa lamesa sang mga nagapunsyon sa Malacañang.

Madasig nga nagsarurot ang lebel sang kabuhi sang masa sang pumuluyong Pilipino. Sa idalom ni Marcos, wala sang untat ang pagtimbuok sang presyo sang pagkaon, ilabi na ang bugas, pati na ang lana, plete, kuryente kag iban pa nga nagapanguna nga kinahanglanon kag mga serbisyo. Nagapabilin naman nga manubo ang sweldo, kag sobra ka gamay ang dugang nga ginmando sang gobyerno. Yara sa ₱1,200 na ang bili sang minimum nga talaksan sang makatawo nga lebel sang pangabuhi sang isa ka lima-ka tawo nga pamilya.

Sa atubang sang dako nga lang-at sa tunga sang suhol kag sweldo, sa isa ka bahin, kag sang inadlaw nga kinahanglanon sang mga pamilyang Pilipino, sa pihak nga bahin, tuman ka kinahanglanon nga ipakigbato sang mga mamumugon kag masang anakbalhas ang pagkilala sang ila sandigan nga kinamatarung pangkatilingban kag pang-ekonomiya. Dapat nila nga iduso, sa partikular, ang ila kinamatarung sa mas mataas nga talaksan sang pagpangabuhi kag mas maayo nga kalidad sang kabuhi, kag katimbang nga umento sa sweldo, trabaho kag palangabuhian.

Dapat sukton sang pumuluyo ang rehimen Marcos sa lubos nga kapaslawan sini nga punggan ang pagtimbuok sang presyo sang nagapanguna nga balaklon, serbisyo kag kagamitan, kag sa patakaran sini nga punggan ang pagtaas sang suhol kag sweldo. Wala gid sang may ginahimo ang gobyerno ni Marcos para tumanon ang gina-angkon sini nga responsibilidad bilang estado nga siguruhon ang kaayuhan sang pumuluyo.

Ang mga patakaran nga neoliberal ni Marcos sa ekonomiya ang nakasentro sa pagganyat kag pagsandig sa dumuluong nga pangapital, liberalisasyon sa importasyon, wala pugong nga pagpangutang, kag pagpatuman sang dugang nga buhis. Ang mga ini ang kabangdanan sang paglala sang krisis sa ekonomiya kag pag-grabe sang kahimtangan sang masa. Nagaserbe ang mga ini sa interes sang mga dumuluong nga kapitalista, sang kasosyo nila nga lokal nga dalagko nga negosyo, dalagko nga agalon mayduta kag mga burukrata kapitalista. Nagagansya sila sang binilyon ka piso halin sa mga proyektong pang-imprastraktura sang gobyerno, pagpangkawkaw sa manggad sang pungsod kag pagpanghimulos sa barato nga pamugon.

Ang mga patakaran nga ini ang kabangdanan sa wala untat nga pagbagsak sang lokal nga produksyon sang pagkaon kag iban pa nga sandigan nga kinahanglanon, pagsaka sang presyo sang mga gina-import nga balaklon, malala nga problema sang kawad-on sang trabaho (ilabi na sa mga pamatan-on), tuman ka nubo nga sweldo, pag-agaw sang palangabuhian kag dislokasyon sang mga mangingisda kag mga imol, pagpang-agaw sang duta, pagpalayas sa mga mangunguma, pagkawasak sang kapalibutan kag pagka-ubos sang manggad sang pungsod.

Ang mga patakaran sang rehimen Marcos ang nagagatong sa reklamo sang masa sang pumuluyo. Mas nga nagadalom ang ila nga kaakig kay Marcos sa ginahimo nga pagbawi sa ginatos ka bilyon ka piso nga manggad nga ginkawat sang ila pamilya sa panahon sang diktadurya sang iya amay. Labi pa nga nagbaskog ang ila diskuntento sa pag-garnatsar sang binilyon ka piso sa mga pagbyahe ni Marcos sa luwas sang pungsod, mga punsyon sa Malacañang, pagkontrol sa ismagling sang bugas, kalamay kag iban pa, garapalan nga pagpangawat sa mga proyekto sang gobyerno, pag-uyat sa Maharlika Investment Fund agud paburan ang negosyo sang iya mga kroni, kag iban pa nga kaso sang garapalan nga korapsyon.

Mas malain pa, ginagamit ni Marcos ang armado nga pwersa sang estado para magsabwag sang pasista nga terorismo batuk sa pumuluyo agud sumpuon ang pumuluyo, wasakon ang ila paghiliusa kag punggan sila nga magbato.

Sa atubang sang sini nga kahimtangan, dapat magtinguha ang mga pwersang pungsodnon-demokratiko sa pagpukaw kag paghugpong sang pinakamalapad nga kubay sang pumuluyo, ilabi na sa masang pinaka-naga-antus sa idalom ni Marcos. Dapat maukod nga pataason ang kamuklatan sang masa nga ang gina-antus nila nga kapigaduhon kag gutom ang wala ginbuhat sang kapalaran, indi masolbar sang kapisan kag determinasyon, kag ilabi nga indi dapat nga antuson na lang. Dapat nila makita nga ini ang direkta nga resulta sang mga patakaran kag programa sang rehimen Marcos kag sang iya mga amo nga imperyalistang dumuluong.

Dapat ipaathag sa malapad nga masa nga kinahanglan nila mag-ululupod kag maghulag sa nagkalain-lain nga pamaagi sang pagbato agud pangapinan ang ila mga kinamatarung kag isulong ang ila nga interes. Dapat hugpungon ang ila kubay sa mga unyon kag nagkalain-lain nga dagway sang mga organisasyon sa mga pabrika, komunidad sa kasyudaran kag kabukiran, mga buluthuan, mga talatapan, kag iban pa.

Ang paghimakas sang pumuluyong Pilipino batuk sa pagka-kontra-pumuluyo kag kontra-nasyunal sang rehimen Marcos ang kabahin sang pangkabilogan nga pagbato para wasakon ang bug-os nga sistemang mala-kolonyal kag mala-pyudal paagi sa paghimakas nga pungsodnon-demokratiko, lakip ang lain-lain nga dagway sang pagbato, labaw sa tanan, paagi sa armado nga paghimakas. Dapat nga tapuson ang paghari sang mga sahing nagapanghimulos kag nagapamigos. Bilang pinakakonsentrado nga dagway sang garuk nga sistema nga ini, ang pasista, papet, paantus kag pabug-at nga rehimen US-Marcos ang pinakasentro nga target sang pagbato sang pumuluyo.