Gikan Enero hangtud Agosto karong tuiga, halos matag duha ka adlaw adunay ginalunsad nga war games ang mga pwersang militar sa US sa kayutaan, kahanginan ug katubigan sa Pilipinas. Kauban nila ang mga alyadong pwersang militar ug itoy niining Armed Forces of the Philippines (AFP). Dili moubos sa 105 ka war games ang gilunsad sa 244 araw, kung asa pinakadugay ug walay lak-ang gikan Abril 7 hangtud Hunyo 21 (76 ka adlaw). Misalmot dinhi ang dili moubos sa 21,000 ka tropang Amerikano, mga sundalong Australian, Canadian, Japanese, French ug uban pang mga langyawng tropa.

Daghang higayon nga magkasunod ang duha hangtud tulo ka war games sa nasud. Pinaagi niini, permanente na ang presensya sa mga tropang Amerikano sa nasud.

Ayha ug human sa mga war games, daghang miting, pagpangandam ug inspeksyon ang gilunsad sa langyawng mga upisyal militar sa lugar sa mga aktibidad. Sa walo ka bulan, halos 20 ka tag-as nga tigum ang gihimo sa mga upisyal militar sa US sa AFP, Department of National Defense ug Malacañang.

Mapuslanon kaayo sa maong mga war games ang siyam ka gipublikong permanenteng base militar (gitawag nga “EDCA site”) ug dili moubos sa pito ka sekretong mga pasilidad niini sa nasud. Nagpabilin usab ang tropang Amerikano sa takuban sa mga “humanitarian assistance” ug “disaster response” ug sa panahon naga-ayo sa mga barkong nabal niini sa Subic Freeport.

Mga war games

Sulod sa walo ka bulan, gilunsad sa US ang tulo ka serye sa Multilateral Maritime Cooperative Activity (MMCA) nga karong tuiga lamang gisugdan. Gipatuman kini niadtong Abril 7, Hunyo 16-17 ug Agosto 7-8 sa West Philippine Sea (WPS) nga gikalambigitan sa US, Japan, Australia, Canada ug Pilipinas.

Ayha niini, gipahigayon sa US ang baylateral nga Maritime Cooperative Activity (MCA) sa WPS tali sa AFP ug US Indo-Pacific Command. Unang gilunsad kini niadtong 2023 ug ang misunod nga mga serye niadtong Enero 3-4 ug Pebrero 9. Gilunsad usab ang “pagpatrulya” sa US ug Pilipinas sa kahanginan sa WPS niadtong Pebrero 19.

Uban ang Japan, gilunsad sa WPS ang Bilateral Maritime Cooperative Activity niadtong Agosto 2. Halos usa ka bulan kini human gipirmahan sa Pilipinas ug Japan ang Reciprocal Access Agreement niadtong Hulyo 8. Wala pa naaprubahan sa Senado ang maong tratado.

Pinakadaku sa mga war games ang Balikatan 39-24 kung asa misalmot ang 16,000 ka tropang Amerikano, 200 ka sundalong Australian, ug tropang French. Misalmot isip obserber ang mga tropa sa 14 pa ka nasud.

Pinakadugay sa mga war games ang Salaknib 2 nga gilunsad gikan Mayo 11 hangtud Hunyo 10. Gilunsad kini sa Nueva Ecija ug Isabela ug gisalmutan sa 1,644 ka sundalong Amerikano. Milungtad usab og 40 ka adlaw ang Kasangga 24-1 nga baylateral nga war games sa Pilipinas ug Australia gikan Mayo 13 hangtud Hunyo 21.

Duha ka serye sa war games pangkahanginan nga Cope Thunder usab ang gilunsad sa US niadtong Abril ug Hulyo.

Ang “humanitarian mission” isip takuban

Dili maihap nga mga “humanitarian mission” ang gilunsad sa tropa sa US sa Pilipinas aron himuong “normal” ang presensya sa mga sundalong Amerikano sa mga sibilyang komunidad.

Pinakabag-o dinhi ang “humanitarian mission” ilalum sa Pacific Partnership 2024-2 niadtong Agosto 1-14 sa Legazpi City, Albay. Ika-20 ka beses nang gilunsad ang maong aktibidad nga gitawag og “pinakadakung multinasyunal nga humanitarian assistance and disaster relief preparedness” sa Indo-Pacific.

Midunggo niadtong Hulyo 30 sa Legazpi City ang barkong nabal sa US, ang City of Bismarck, sakay ang 500 ka sundalong Amerikano, Japanese ug South Korean alang sa maong aktibidad. Sa Legazpi City, nagpakulo ang mga Amerikano ng mga konsyerto sa mga mall. Nakimartsa usab sila sa gilunsad nga parada sa Ibalong Festival sa syudad. Ayha niini, misalmot sila sa pasundayag nga pagpananum og mga kahoy sa tiilan sa Bulkang Mayon ug konstruksyon sa eskwelahan sa Legazpi Port Elementary School.

Lakip usab sa mga “humanitarian mission” ang “clearing operations” sa mga sundalong Amerikano sa Basco Port sa Barangay Chanarian, Basco nga nahuman niadtong Hunyo. Ang tinuod nga intensyon niini mao ang ayuhon ang Basco Port aron magamit sa mga tropang Amerikano alang sa mga war games. Ang Basco Port lamang ang pyer paadto sa mga isla sa amihanang bahin sa Batanes, lakip ang Mavulis Island, duul sa Taiwan, nga planong tukuran sa US og mga pasilidad militar, dungguanan ug butanganan og armas iggugubat.