May duha ka nagaluntad nga gobyerno sa pungsod- ang isa ginpangulohan sang buang nga Duterte kag ang isa amo ang Communist Party of the Philippines, ang iya nga New People’s Army, kag ang National Democratic Front. Ang una kurakot kag dunot, ang pangaduha nagapadayon sa pag-agom sang kusog samtang ang rebolusyonaryong entusyasmo sa masang ginahimuslan nagpabilin nga lig-on. Indi na malipod nga ang reaksyunaryo nga kahimtangan nagapanginto sa pumuluyo pinaagi sa pagpapili kung sin-o sa nagharing nga sahi ang mamuno sa ila sa masunod nga 6 ka tuig, isa ka kamatuoran nga athag sa gihapon sa ini nga 2022 nga pungsodnon nga eleksyon. Sa pihak nga bahin, ang pula nga gahum pampulitika nagabaskog sa kaumhan bisan pa sang wala untat nga atake sang AFP, PNP, kag NTF-ELCAC.

Bilang co-belligerent (magkatimbang nga magkabanggi) sa gyera sibil sang pungsod sa masobra na 5 ka dekada, ang Demokratiko nga Gobyerno sang Pumuluyo may otoridad nga ang mga reaksyunaryo nga pulitiko nga nagapangampanya sa mga erya ipaidalom sa mga rebolusyonaryo nga laye. Ang pagbakal sang boto, politikal nga pagpamintas, pagpamahog, ang pagdala sang mga goons nga armado kag reaksyunaryo nga tropa, kag iban nga kaangay nga krimen istrikto nga ginadilian sa mga erya sang NPA. Kung mahibaloan nga nakakomiter sila sang sala, panaogan sila sang silot depende sa ka ug-aton sang krimen kag ang mga makumpiska nga kwarta ibulig sa mga programa sang DGP. Amo nga ang mga politiko ginarekomendahan nga idonar ang ila nga kwarta para ibulig sa mga kolektibo nga proyekto, matuod nga kooperatiba sang pumuluyo, pangabuhian, kag mga serbisyo sosyal imbes nga magpartisipar sa higko nga pagpangampanya.

Ang ekonomiya sang Negros nga ang nagapangunang produkto amo ang tubo matam-is man pamatian, pero pait sa matuod nga kabuhi sang milyones ka Negrense nga masami panguma kag pamugon ang obra nga apektado sa neoliberal nga laye sang pungsod, puno sang korapsyon nga mga iskema sa tunga sang pandemya kag natural nga kalamidad, kag ang pagpamintas paagi sang focused military operations kag pagtinir sa mga barangay sa maintuon nga community support programs.

Samtang nagalapit na ang reaksyunaryo nga eleksyon kag ang rehiyon nagaantos sa gihapon sa mga brutal nga atake sang rehimen US-Duterte, ang NPA bilang suldado sang ginahimuslan preparado nga magadepensa sang kinamatarong kag kaayuhan sa mga Negrosanon kag pumuluyo nga Pilipino paagi sang pagpaabante sang Pangmalawigon nga Inaway Banwa. Ang mga wala sang balatyagon sa ginaantus sang pumuluyo kag nagapanghalit sa ila mahimo nga target sa rebolusyonaryo nga hustisya, dala na ang mga pulitiko.

Ang nagapadayon nga mga aksyon militar sang NPA sa nagkalainlain nga halintang halin sa pagsilot sa mga aset militar kag kriminal, pagisnayp, haras kag pagpangambus sa mga larangang gerilya sang Central Negros bisan pa nga lapit sa ila nga mga detatsment, isa ka pamatuod nga ang armado nga rebolusyon ang nakabase sa hustisya layo sa pagkaguba, kontra sa pasulit-sulit kag masami wala sang lohika nga ginahambal sang AFP. Daw mga guba nga plaka, pila ka beses nga ginahambal nila nga ang NPA ‘gamay na’ kag ang masa ‘wala na nagasuporta’, pero nagasinggitan nga daw biktima kung maigo sang NPA.

Ang 3rd ID kag kabilogan sa AFP wala sa posisyon nga magasinggitan nga ang NPA talawan bangud nga ‘wala ini gaatubang sa ila’. Sanday General Pasaporte kag Arevalo pwede edukaron ang ila kaugalingon online paagi sa madamo nga artikulo, dokumento, kag bidyo nga ginakakas nila paagi sa mga troll, nga ang NPA isa ka gerilya nga hangaway, nga ara sa disbentaha kontra sa abanse nga kagamitan kag kadamuon sang AFP sa konbensyonal nga inaway. Importante madumduman nga pagkatapos sa mga madinaugon nga opensiba sa NPA ginatawag dayon nila ini nga tinalawan nga ang AFP mismo ang nagakomiter sa tinalawan nga buhat paagi sa patarasak nga pagpamomba kag sobra-sobra nga pagpamatay paagi sa mga air strike pareho sa natabo sa madamo nga rehiyon sa Visayas kag Mindanao, kag ang brutal nga pagpatay sa mga hors de combat nga sanday Ka Oris, Ka Bok, Ka Kelly, Ka Ella, Ka Anita, kag madamo pa nga iban.

Pila ka beses na ang AFP nga napamatud-an nga butigon paagi sa maayo nga pagaplikar sang NPA sa malapnagon kang masinsin nga inaway gerilya nga nakabase sa nagadalom kag nagalapad nga baseng masa. May eleksyon man ukon wala, ang nagahari nga sahi angay lang nga mahadlok sa paghiliusa sang pumuluyong Pilipino kag ila nga NPA nga nagahandom sa rebolusyonaryo nga kabag-uhan kag pangmalawigon nga kalinong. ###