Teroristang AFP nanganyon sa Lambunao, Iloilo

Ang artikulong ito ay may salin sa Hiligaynon

Muling naghasik ng terorismo ang mga tropa ng 82nd IB at 12th IB sa ilalim ng 301st Brigade ng 3rd Infantry Division sa baryo ng Cabatangan, Lambunao, Iloilo noong Setyembre 15, 2023. Sa loob ng dalawang oras, mula alas-7 hanggang alas-9 ng umaga, 11 beses na nagpaputok ng Howitzer cannon ang militar na bumagsak sa iba’t-ibang sityo ng nasabing baryo. Ang ibang mga kanyon ay bumagsak sa halos higit 100 metros lang malapit sa kabahayan ng mga residente. Mahigit 200 tropa ng miltar ang patuloy na nanghahalughog at nagdadala ng takot sa mga komunidad ng katutubo at magsasaka mula pa noong Setyembre 3, 2023 sa mga bayan ng Calinog at Lambunao, Iloilo. Nilalabag ng 3rd ID ang mga batas at alituntunin ng gera at sadyang dinadamay ang mga sibilyan sa kanilang hindi makatarungang gera laban sa mga rebolusyonaryong pwersa.

Walang pagsidlan ang takot na nadama ng mga katutubo at magsasaka dulot ng walang-habas na panganganyon ng militar. Natigil sa kanilang mga nakasanayang mga aktibidad ang mga nahintakutang residente. Hindi na nabalikan at naalagaan ang kanilang mga alagang hayop na nasa mga pastulan, natigil ang pag-aani ng palay at pagtipon ng mga produktong abaka, saging at kape, hindi makapangaso at hindi na makapangalap ng iba pang pangangailangan dulot ng panganganyon at patuloy na operasyon ng militar. Nadisturbo ang mga paaralan sa elementarya sa putok ng kanyon. May mga magulang na hindi na pinayagang pumasok sa klase ang kanilang mga anak dahil sa labis na takot. Ang pananatili ng maraming armadong tropa ng militar sa mga baryo ay naghahasik ng labis na takot sa mga kabataan at magulang. Mahigit isang linggo nang sagabal ang militar sa matahimik na pamumuhay ng mga katutubo at magsasaka.

Ang walang-habas na panganganyon at pagtarget sa mga komunidad at pinagkukunan ng kabuhayan ng mga sibilyan ay tahasang paglabag sa mga batas at alituntunin ng gera sa ilalim ng Geneva Conventions. Nilabag din ng militar ang Comprehensive Agreement for the Respect of Human Rights and International Humanitarian Law sa pagitan ng Gobyerno ng Pilipinas at National Democratic Front of the Philippines na nagpapaseguro sa buhay at karapatan ng mga sibilyan. Kasama rin sa nilabag ng 3rd ID ang alituntunin ng Proportionality and Necessity sa kanilang paggamit ng sobrang lakas ng kalibre ng mga armas laban sa mga rebolusyonaryong pwersa na inaarmasan lang ng mga mababang kalibreng armas. Sinisira ng militar ang mga anyong-tubig, kagubatan at kalikasan na mga pangunahing pinagkukunan ng kabuhayan ng mga katutubo at iba pang mamamayan.

Sadyang nilalabag ng mga militar ang mga alituntunin sa gera at mulat na dinadamay ang mga sibilyan para sapilitang lisanin ang mga sakahan at lupang ninuno at magbigay-daan sa mga proyekto at programang kontra-mamamayan gaya ng eko-turismo at iba pa. Pananakit at panggigipit ang ginagawa ng militar para wasakin ang pagkakaisa at pagtutulungan ng mga katutubo at magsasaka.

Walang-patumangga at garapalan ang pagwawaldas ng 3rd ID sa milyong pondo ng mamamayan sa kanilang paghahasik ng terorismo sa Central Panay sa gitna ng lumalalang gutom at paghihirap ng mamamayan. Sa bala pa lang ng kanyon na umaabot ng Php 100,000 bawat isa, may Php 1.1 milyon ng naiwaksi ang militar. Milyon din kung susumahin ang magagastos ng higit 200 tropang mahigit isang linggo ng nag-ooperasyon sa mga baryo sa mga bayan ng Calinog at Lambunao. Ang paggamit sa mga air assets ng 3rd ID ay lumalaksam din ng malaking pondo sa bawat araw. Kung ating alalahanin, noong nakaraang Mayo 28, 2023, nanganyon din ang nasabing tropa sa Barangay Gen. Fullon, San Remegio, Antique. Nararapat na ibigay nalang sa mamamayan ang kanilang badyet para matugunan ang agarang pangangailangan sa pagkain. Dapat bigas at tulong ang dinadala sa mamamayan hindi pamiminsala at terorismo.

Kinukondena ng Jose Percival Estocada Jr. Command ang mga krimen at pamiminsalang hatid ng 3rd ID sa katutubo, magsasaka at kabataan sa Central Panay. Nakikiisa kami sa mga apektadong mamamayan at itataguyod ang kanilang interes at seguridad sa buhay.

Nananawagan ang Jose Percival Estocada Jr. Command sa mga mamamayan na protektahan at ipagtanggol ang kanilang buhay at kabuhayan. Dapat palayasin sa mga baryo ang mga militar na lumalapastangan sa karapatan-tao at nagdadala ng gulo,labis na takot at pamiminsala sa mamamayan. Dapat singilin ang gobyernong US-Marcos II at ang AFP sa kanilang krimen at pamiminsala sa mamamayan.

Nananawagan din kami sa mga organisasyon at indibidwal na nagtataguyod at nagtatanggol sa karapatang-tao na imbestigahan ang walang-habas na panganganyon at iba pang krimen ng nag-ooperasyong militar sa Central Panay. Ipinapaabot din namin sa midya, LGU, mga relihiyoso, non-government organizations, at tagapagtanggol ng kalikasan na bigyan ng kaukulang-pansin ang mga residente at komunidad na sinasalanta ng malalaki at mapaminsalang operasyon ng militar sa kanayunan.

Teroristang AFP nanganyon sa Lambunao, Iloilo