Isang pangitain ng kasawian ang bumalot sa taunang pulong ng konseho ng Southeast Asian Treaty Organization (SEATO) na ginanap sa Bangkok noong Mayo 20 at 21.

Ang walang-tigil na pagsulong ng rebolusyonaryong sandatahang pakikibaka laban sa imperyalismong Amerikano sa Timog-Silangang Asya at ang mga panloob na kahinaan ng SEATO mula pa sa paglitaw nito ay mabigat na dumagan sa taunang pulong ng konseho, lalung-lalo na sa mga ministrong panlabas ng mga papet na reaksyonaryong mga pamahalaan ng Taylandia at ng Pilipinas.

Sa pulong, ginawa ng Kalihim ng Estado ng E.U. na si William P. Rogers ang lahat niyang makakaya upang pasiglahin ang mga utusan ng imperyalismong Amerikano. Siniguro niya sa kanila ag “matatag na pagtangkilik”.

Nguni’t hindi niya maiwasang aminin na ang Estados Unidos ay “mahaharap sa malulubhang desisyon ukol sa kung paano paghahatiin ang nahahandang pondo sa napakaraming humihingi”. Habang maliwanag na isinasaysay na hindi naiiba ang pangasiwaang Nixon sa pangasiwaang Johnson sa patakarang nito ng imperyalistang pananalakay, isiniwalat ni Rogers ang malulubhang panloob at panlabas na kahirapang gumigipit sa imperyalismong Amerikano.

Si Heneral Jesus Vargas, pangkalahatang kalihim ng agresibong bloke at matagalang Pilipinong ahente ng CIA, ay humaluyhoy na kailanman hindi pa malakasang “hinamon” ang katuturan ng SEATO liban sa panahong ito. Ipinaliwanag niya na ang SEATO ay maaari lamang mabuhay hangga”t maaari itong tangkilikin ng imperyalismong Amerikano.

Ang ministrong panlabas ng Taylandia, si Thanat Khoman, ay nagpahayag ng lubusang takot tungkol sa pag-aalsang digmaan ng mga mamamayan sa Timog Silangang Asya at pasulsol na ipinagtaguyod ang pagpapasagawa ng mga “sama-samang pamamaraan”, mapayapa at di-mapayapa, upang labanan ang mga yaon.

Sinubok ng kalihim panlabas na si Carlos P. Romulo na maging bituin ng pagtatanghal sa pamamagitan ng pagbibigay ng isang mungkahi ukol sa “mapayapa” at “di-kumbensiyonal” na pamamaraan ng kontra-rebolusyonaryo. Matindi siyang sumandig sa mga lumang pakana ng pangkulturang pananalakay ngunit walang ni isa sa mga ito ang tunay na makapagpataas nang kahit pang bahagya ng katayuan ng SEATO.

Walang bagong inihayag ng komunike ng pulong, at tulad ng sinabi ng isang kanluraning ahensiya sa pagbabalita, “ang kakulangan ng pagbanggit sa pahayag nang tuwirang radikal na pagbabago o pagpapahusay ang siyang bumagting upang ipaalam ang kamatayan ng organisasyon.

Upang ipagmayabang ang likas nitong pagiging blokeng hawak ng Estados Unidos para sa imperyalistang pananalakay sa Timog-Silangan Asya, ang SEATO pagkatapos ng pulong nito ay naglunsad ng “Exercise Son-Spirit” na nagpapalagay sa rebolusyonaryong mamamayan ng Taylandia bilang kaaway.

Habang nabigo sa pananakot nito sa rebolusyonaryong mamamayan ng Taylandia, naipakita lamang ng ehersisyo sa karagatan na ang SEATO ay isang lumulubog na bapor. Ang banggaan ng aircraft carrier ng Australia, ang Melbourne, at ng destroyer ng Estados Unidos, ang Evans, sa gitnang karagatan ay nag-agaw sa ehersisyo ng epektong paninindak sa kahit na sino.