SA PRE-STATE OF the Na­tio­n Address Eco­no­mic and Infrastructu­re Fo­rum nga mga upisyal sa ekonomya, ti­na­wag ng mga upi­syal ng gubyerno na isang “na­pa­ka­la­king na­ka­mit na lehislatura” ang Re­pub­lic Act 11203 o Rice Li­be­ra­liza­ti­on Act. Isa itong ma­la­king kalokohan da­hil ang ka­to­to­ha­nan, ang iti­nu­tu­ring ni­lang “ta­gum­pay” ay ma­la­king sa­ku­na pa­ra sa ma­sang mag­sa­sa­ka ng pa­lay.

Pi­nag­ti­bay ang na­tu­rang ba­tas noong Di­sye­mbre 2018 pa­ra diu­ma­no agapan ang pag­si­rit ng pre­syo ng bi­gas sa lo­kal na pa­mi­li­han. Pe­ro ta­li­was sa pa­nga­kong ba­ba­ba nang hus­to ang pre­syo ng bi­gas, bu­ma­ba­ba la­mang ito nang ₱1-2 mu­la nang ipi­na­tu­pad ang li­be­ra­li­sa­syo­n. Na­na­na­ti­ling na­sa ₱30-₱70 ang ben­ta­han ni­to sa mga pa­leng­ke at tin­da­han.

Ito ay sa ka­bi­la ng na­ka­ta­la sa re­kord ng gub­yer­no na na­sa ₱18-₱25/ki­lo ang pre­syo ng impor­ted na bi­gas na pu­ma­pa­sok sa ban­sa.

Sa ka­bi­lang ban­da, su­mad­sad ang pre­syo ng lo­kal na pa­lay mu­la abe­reyds na ₱20/ki­lo sa maagang ba­ha­gi ng taon tu­ngong ₱12-₱17/ki­lo noong Hun­yo. Ha­los ka­tum­bas na la­mang ito sa gastos ng pro­duk­syon ng mga mag­sa­sa­ka sa pa­la­yan. Du­lot ni­to, ti­na­ta­yang ma­lu­lu­gi ang mga mag­sa­sa­ka nang hanggang ₱114 bil­yon nga­yong taon, ma­la­yong mas ma­ta­as kay­sa ipinagmamalaking ₱5.9 bil­yong na­li­kom na ta­ri­pa du­lot ng ba­tas sa liberalisa­syo­n.