Pakyas ang rehimeng Duterte nga panalipdan ang kaayuhan ug mga katungod sa mga bata. Sa milabayng upat ka tuig, labaw pang migrabe ang kanhi na nilang makaluluoy nga kahimtang. Usa sila sa pinakaapektado sa pandemyang Covid-19 ug sa palpak nga tubag sa rehimen nga luwas nga ablihan ang mga eskwelahan.

Target sila sa mini nga gyera kontra-droga sa kalunsuran ug gyera kontra-insurhensiya sa kabanikanhan. Wala silay proteksyon sa lain-laing klaseng kabangis sulod sa ilang mga balay ug pagpangabuso sa mga hamtong ug mismo sa estado.

Labaw sa tanan, biktima sila sa semikolonyal ug semipyudal nga sistemang naglunang sa minilyon sa kalisud. Sa estadistika mismo sa estado niadtong 2017, 1/3 sa 40 ka milyong batang may edad 15-paubos ang nabuhi sa kalisud. Halos duha ka milyon kanila ang napwersang tibuok-panahong magtrabaho aron makaabag sa ilang mga ginikanan. Usa ug tunga ka milyon usab ang gipasagdan na o giabandona.

Terorismo sa estado

Sukad Abril hangtud Oktubre karong tuiga, dili moubos sa 34 ka bata, edad 17-paubos, ang gibiktima sa mga yunit sa Armed Forces of the Philippines ug Philippine National Police sa hugaw nga gyera sa rehimeng Duterte sa kabanikanhan. Tulo ka bata pa ang napatay sa militar ug lima ang hapit nga mapatay sa walay-pili nga pagpamusil sa naghuramentadong mga sundalo. Kargo usab sa rehimen ang pagkamatay sa 3-ka-bulang bata nga si River Nasino nga gihikawan niini sa pag-amuma sa iyang inahang detenidong pulitikal.

Sa dokumentasyon sa Children’s Rehabilitation Center gikan Hulyo 2016 hangtud Hulyo 2019, mikabat sa 18 ka mga bata sa Mindanao, Negros, Bicol ug Samar ang gipatay sa mga operasyong kombat sa AFP. Usa dinhi si Jhun Mark Acto, ang 15-anyos nga gipusil sa mga sundalo sa 39th IB ug gipagawas nga myembro sa BHB sa Davao del Sur. Duha ka bata ang lakip sa gimasaker sa mga sundalo ug pwersa sa agalong yutaan sa Sagay, Negros Occidental.

Sa Mindanao, mikabat na sa 176 sa 228 ka eskwelahang Lumad ang gipig-ot ug gipasirado sa militar ug sa ilang mga paramilitar matud sa datos niadtong Oktubre. Tungod dinhi, 5,500 ka estudyanteng Lumad ang nawad-an og oportunidad nga motungha karong tuiga.

Gyera kontra-bata

Sa kasyudaran, dili moubos sa siyam ka bata ang gipatay sa mga pulis ug death squad sa rehimen sa mini niining gyera kontra-droga gikan Enero hangtud Hunyo karong tuiga. Dugang sila sa 122 ka bata, edad 17 paubos, nga gipoatay gikan Hulyo 2016 hangtud Disyembre 2019. Sa tanang nadokumento, usa ka kaso lamang ang napadangat sa korte—ang kaso sa pagpatay kang Kian delos Santos, ika-54 batang biktima—ug tungod lang kay nakuhaan og bidyo ang krimen. Daghang bata nga wala nay ginikanan ang napugos nga manglimos o mangita og trabaho human gipatay ang ilang mga ginikanan o nagbantay kanila.

Mas grabe, gihatagag pangatarungan sa rehimen ang pagpatay sa mga bata isip “collateral damage.” Daghan kanila ang giakusahang tigbaligya sa mga sindikato, ug ingon angayan lang nga ilakip sa mga pagapatyon o presuhon sa piot nga presuhan ug pasilidad. Gisugyot pa sa rehimen niadtong 2018 nga ipaubos ang edad nga mamahimong ilhong kriminal ang usa ka bata gikan 15 ngadto sa 12 o 9 anyos tungod kay matud niini, “sayod na sila sa ilang ginahimo.”

Abuso ug pagpangdaugdaug luyo sa lockdown

Nataho sa usa pa ka grupo ang pagpatay sa mga pulis sa dili moubos sa 15 ka bata sa lain-laing hinugdan panahon sa lockdown. Usa dinhi ang 15-anyos nga batang babaye nga gilugos sa usa ka pulis sa Ilocos Sur. Giambus siya sa duha ka pulis nga katrabaho sa iyang gireklamo, samtang pauli siya ug iyang ig-agaw human magpasaka og reklamo sa presinto. Gikan Marso 19 hangtud Marso 31, mikabat sa 22 ka bata ang nabalitang nakasinati sa kamangtas ug abuso tungod sa paglapas nila sa curfew.

Labaw pang migrabe ang pagpangdaugdaug sa mga bata ilalum sa lockdown panahon sa pandemya. Pinakaapektado ang mga bata sa mga kabus nga komunidad, nga nag-agwanta sa piot ug alingasa nga balay. Usa sa pinakagrabeng epekto sa lockdown ni Duterte ang pagdaghan sa mga batang ginapahimuslan o ginapahimo og mga sekswal nga akto sa internet. Gikan Marso 1 hangtud Mayo 24, misaka og 364% ang mga kaso sa pagpangabusong sekswal sa mga bata kumpara sa 2019. Katunga sa mga kaso ang ginapahimuslan mismo sa ilang mga ginikanan o paryente ug gitugyan sa mga pedophile (tawo nga nakighilawas o gustong makighilawas sa mga bata) sa US, Canada, Europe ug Australia.