Bagyo sa kalisud bunga sa pagpasagad

,

Gabii sa Nobyembre 13, paspas nga mikaylap ang pagpangayog tabang sa katawhan gikan sa Cagayan Valley samtang ginagun-ob ang rehiyon sa bagyong Ulysses. Paspas nga misaka ang tubig sa lugar bunga sa kalit nga pagpagawas og daghang tubig sa Magat Dam. Dihang mikabat og 13 metro ang gitas-on sa Cagayan River, mipagawas usab og tubig ang mga dam nga Ambuklao ug Binga.

Sulod sa 11 ka oras, miunlod sa baha ang 21 ka lungsod ug usa ka syudad sa Cagayan ug 22 ka lunsod ug tulo ka syudad sa Isabela. Miabot ang pagbaha sa 15 ka munisipalidad sa Nueva Vizcaya ug lima ka lungsod sa Quirino. Daghan sa mga nabalda ang tibuok gabii nga nagpaabot sa atop sa ilang mga balay tungod sa kalangan sa pagresponde kanila. Matud sa mga taga-Cagayan, kini na ang pinakagrabeng pagbaha sa rehiyon sa milabayng 45 ka tuig.

Nobyembre 12, miunlod sa tubig baha ang halos 40,000 ka kabalayan sa Marikina City ug duha ka lungsod sa Rizal dihang ablihan usab ang Angat Dam ayha ug atol sa bagyo. Misaka usab ang baha sa lain pang bahin sa Metro Manila tungod sa walay hunong nga pag-ulan. Daghang bilding, poste ug linya sa kuryente ang natumba bunga sa kusog nga hangin. Tungod niini, kapin tulo ka milyong balay ang nawad-an og kuryente. Pipila ka milyon usab ang nawad-an og serbisyong tubig sa panahon nga mas gikinahanglan. Mikabat na sa 73 ang namatay tungod sa pagbaha. Sa inisyal nga banabana, mikabat na sa ₱10 bilyon ang kadaut nga gibunga sa Ulysses.

Sa habagatang bahin sa Luzon, wala pa gihapon nakabarog ang rehiyon sa Bicol ug Southern Tagalog sa pagpangdaut sa superbagyong Rolly nga mihapak niadtong Nobyembre 1. Wala pa nakarekober ang 240,000 ka pamilyang nawad-an og balay sa baybayong lugar sa Albay, Catanduanes, Camarines Sur, Camarines Norte ug Quezon dihag mihapak ang bagyong Ulysses niadtong Nobyembre 11. Anaa sa ₱17.8 bilyon ang kadaut nga gibunga sa Rolly sa mga umahan ug imprastruktura dinhi ug sa Calabarzon. Mikabat usab sa 25 ang namatay atol sa bagyo. Ang superbagyong Rolly ang giilang pinakakusog sa lima ka bagyo nga sunud-sunod nga misulod sa nasud sulod lamang sa tulo ka semana.

Hugot ang panawagan aron panubagon ang mga upisyal ug ahensyang nagdumala sa pito ka dam (Angat, Ipo, La Mesa, Ambuklao, Binga, San Roque ug Magat) nga walay pagtagad ug dungan-dungan nga nagpakagawas og tubig atol sa bagyo. Walay abiso ang lokal nga gubyerno kung kanus-a ug unsa ka daghan ang pagabuhian niining tubig.

Kadungan niini, subling mitataw ang panawagan nga ihunong ang pagtukod sa Kaliwa Dam. Sa halip, nanawagan sila nga magpahimo og lapad nga reporestasyon sa kabukiran sa Sierra Madre nga maoy tinubdan sa tubig sa mga dam sa La Mesa ug Angat.

Giangkon ni Duterte nga tulog siya atol sa paghapak sa mga bagyo. Ingonman, wala siyay gidawat nga kasaypanan dihang nagpakita siya sa publiko. Walay basehan nga giakusahan na hinuon niya si Vice Pres. Leni Robredo sa pag-ilog sa eksena, gitamay ang mga relief operation sa iyang upisina ug gihulga sa pagtagan sa pagkapresidente sa 2022. Atubangan sa pag-antus sa daghang tawo, nakuha pa niyang magsulti og law-ay nga mga pasiaw kauban ang pipila ka lokal nga upisyal.

Pagtukod og lain na usab nga task force ang tubag ni Duterte sa malukpanong kadaut nga gibunga sa bagyo ug grabeng kasuko sa katawhan sa iyang rehimen. Gianunsyo niadtong Nobyembre 14 ang pagtukod sa Build Back Better task force nga pangulohan sa pare-parehong inutil ug dili kwalipikadong mga heneral ug myembro sa iyang gabinete. Gipailalum niya ang tibuok Luzon sa state of calamity aron adunay hinungdan nga subling maghakop og pondo ang iyang upisina ug mga gunit niining ahensya.

Sukwahi kang Duterte, paspas ug hinanali nga mitubag ang mga demokratikong organisasyon ug indibidwal aron motabang sa mga nabagyohan. Lakip sa mga mitabang ang Tulong Kabataan Network, Tulong Sulong Cagayan Valley Network, Balsa, Tulong Obrero ug mga upisina sa mga progresibong partido sa Kongreso. Paspas usab nga mitubag ang mga matinabangong organisasyon. Nahimong tulay usab ang upisina sa bise-presidente aron ipadangat sa mga tig-responde ang mga singgit ug pagpangayog tabang ilabina sa mga residente sa Cagayan. Nakakolekta usab kini og halos ₱50 milyon alang sa relief operation.

Bagyo sa kalisud bunga sa pagpasagad