Sa nagligad nga tatlo ka semana, nagsublak sa nagkalainlain nga lugar sang pungsod ang mga community pantry (kusina sang banwa). Katuyuan sang mga ini nga hatagan sang gilayon kag temporaryo nga bulig ang mga Pilipino nga nadulaan sang trabaho o indi gani gamay ang nabaton nga ayuda halin sa gubyerno. Nakilala ang inisyatiba nga ini nga may panawagan nga: “maghatag santo sa ikasarang, magkuha santo sa kinahanglanon.”

Nagalab-ot na sa 1,067 ang mga ginbuksan nga community pantry sang nagkalainlain nga ordinaryong tawo, mga personahe kag organisasyon sa subong. Halad sang mga ini amo ang bugas, utanon, delata kag iban pang pagkaon nga mahimo paiguon sa isa ka adlaw o isa ka kalan-an. Pila ka kilometro ang pila sa mas establisado nga mga pantry halin pagbutlak sang adlaw tubtob magdulom.

Siling sang Partido Komunista sang Pililipinas (PKP): “Ang mga inisyatiba nga ini sang pag-unungay mabaskog nga pagsaway kag pag-akusar sa malala nga kapaslawan sang gubyernong Duterte nga sabton ang mga kinahanglanon sang pumuluyo sa atubang sang pandemya nga Covid-19 kag nagalala nga kahimtangan pang-ekonomya.”

Inspirasyon sang Maginhawa Community Pantry

Nag-umpisa ang ideya sang community pantry sang magbutang sang isa ka gamay nga kariton si Ana Patricia Non, isa ka gamay nga negosyante, sadtong ikatlo nga semana sang Abril sa kahabaan sang Maginhawa St., Barangay Teachers’ Village East, Quezon City nga may pila ka utanon, delata, bugas kag iban pang pangtaytay-gutom. Suno sa iya, ginsuguran niya ang inisyatiba bangud “nakapoy” na siya sa kawad-on o kakulangon sang sabat sang gubyernong Duterte sa atubang sang krisis.

Nagbun-ag ang inisyatiba sang bag-o nga mga community pantry sa bilog nga pungsod. Ginatos ang ginbuksan sang mga pamatan-on, mga kaingod balay, makibuhat-sa-kaluoy nga indibidwal kag personalidad. Nagbukas man sang mga pantry ang mga demokratikong organisasyon sa kasyudaran. Sa pila ka lugar, kadungan sa pagpanagtag sang pagkaon ang pagpapirma sang petisyon nga nagasulong sang ₱10,000 ayuda para sa tanan kag panawagan para magbiya sa pwesto si Duterte bangud sa palyado nga pagsabat sa krisis sa pangabuhian.

Nagtukod man sang mga community pantry ang nagkalainlain nga institusyong relihiyoso sa tagsa-tagsa ka sakup nga lugar. Ginbuyok pa sang Catholic Bishops Conference of the Philippines (CBCP) ang mga Katoliko nga organisasyon nga sundan ang halimbawa nga ini sang pagbululigay. Pati ang mga asosasyon sang mga artista, musikero, kag madamo pang mga personahe nagbukas sang tagsa nila nga mga community pantry.

Red-tagging kag pagpanabotahe sang rehimeng Duterte

Labi pa nga naglapnagon ang mga inisyatiba pagkatapos i-red-tag sang mga tagpamaba sang National Task Force to End Local Communist Armed Conflict (NTF-ELCAC) ang mga community pantry. Ginpaidalom sa sarbeylans ang pila sa mga pantry kag gintuyo nga pahugon ang mga organisador. Sa kaso sang duha ka pantry sa Cagayan de Oro, nagpalapta sang mga polyeto ang estado agud samaran ang mga organisador. Naglunsar ang ahensya sang kampanya sa pagpanamad batuk kay Non, nga ginpaanggid ni Gen. Antonio Parlade kay Satanas sa isa niya ka mga pahayag.

Dulot sini, bumuhos ang pagpakamalaut kay Parlade kag sa NTF-ELCAC nga nagpabaskog sa panawagan nga kuhaan sang pondo ang ahensya. Naglab-ot ang panawagan nga ini sa Senado kag Kongreso nga nagpamahug nga maglunsar sang imbestigasyon sa nasambit nga pondo kag kay Parlade mismo.

Sang indi masarangan nga pahugon, ginsakyan naman sang militar kag pulis ang konsepto. Nabuyagyag ang ginpaggwa nga memorandum sang Philippine National Police (PNP)-Region 10 nga nagmandu sa mga presinto nga magtukod sang ila bersyon sang community pantry nga pagatawgon nga “Barangayanihan”. Ginmandu sini nga “magtanum” sang mga benepisyaryo, kag kuhaan sila sang retrato para palapnagon sa social media, para kuno ipakita ang “pagpasalamat” sang mga tawo. Gin-ako sang PNP nga ang mandu nga “i-hijack” ang konsepto sang community pantry naghalin sa mas mataas nga upisyal sang pulis kag para kuno magserbi sa “kontra-insurhensya”.

“Wala bisan ano nga dekorasyon nga ‘bayanihan’ ang makapahamot sa pasista kag duguon nga rekord sang PNP. Bangud sa ila mga pasista nga pagpang-abuso, krimen kag pagpamigos sa pumuluyo, ginakangil-aran ang pulis kag militar sang pumuluyo,” sabat sang PKP sa padihot nga ini sang PNP.