Gindumdom sa bilog nga kalibutan sang Abril 22 ang Earth Day, ang tuigan nga aktibidad nga ginahimo halin pa 1970 bilang pagpahayag sang suporta sa pag-amlig sa kapalibutan. Sa Pilipinas, gin-anunsyo sang rehimeng Duterte ang pasikat nga pag-aprubar sini sa Nationally Determined Contribution sang pungsod sa pagtinguha nga mag-amot kuno sa pagtuwang sa global warming. Nakasaad diri ang promisa sang Pilipinas nga amat-amat nga panubuon ang ginabuga nga greenhouse gas sang pungsod pareho sang carbon dioxide, methane kag iban pa padulong sa 75% tubtob sa 2030 kag 100% sa 2040. Sandig ini sa pagratipika sang Pilipinas sa Paris Agreement on Climate Change nga una ginpirmahan sang 196 pungsod sang 2016.

Sa aktwal, baliskad ang pahayag nga ini sa mga plano sang rehimen sa industriya sang enerhiya. Wala nagapagamay ang lokal nga produksyon sang karbon o coal kag plano pa ini nga pabaskugon sang rehimen. Sa bilog nga kalibutan, ang pagsunog sang karbon ang isa sa pinakadaku nga ginahalinan sang greenhouse gas nga nagalandong sa kalibutan kag nagapugong sa pagguwa sang init. Sandig sa Coal Roadmap 2017-2040 sang rehimen, plano nga pataason sang reaksyunaryong estado ang lokal nga produksyon sang karbon padulong 282 milyong metriko tonelada (MT) sa 2023-2040 halin 23 milyong MT sa 2017-2018. Plano man sang lima ka pinakadaku nga prodyuser sang enerhiya ang pagpalapad sang tagsa-tagsa nga kapasidad nga magtuga sang enerhiya gamit ang karbon halin 14,579 megawatts (MW) sa subong padulong 21,836 MW sa masunod nga duha tubtob anum ka tuig.

Ang mga power plant nga ini ginapondohan sang indi magnubo sa 15 daku nga mga bangko sa pungsod. Suno sa koalisyon nga Withdraw from Coal, nagapanguna sa mga ini ang Bank of the Philippine Islands sang pamilya Ayala kag ang Banco de Oro sang pamilya Sy.

Sang 2020, naglab-ot sa $13.42 bilyon ang ginbutang sang mga bangko nga puhunan sa nagkalainlain nga planta kag proyekto nga karbon. Sang Marso, nagprotesta naman ang Youth Advocates for Climate Action Philippines kag Kalikasan People’s Netwok for the Environment sa atubang sang upisina sang Standard Chartered Bank sa Makati City para ipanawagan nga bawion ang $674 milyong pautang sini sa anom nga planta nga coal-fired sa nagkalainlain nga bahin sang pungsod.

Bilang pagpamatuk sa pagpalapad sa operasyon sang mga coal-fired power plant sa pungsod, naglunsar sang simboliko nga aksyon ang nagkalainlain nga mga simbahan sa Quezon kag Negros Occidental sang nagligad nga bulan, lakip ang 15 parokya sa banwa sang Lucena. Makit-an sa Quezon ang tatlo ka higante nga coal-fired power plant. Tatlo ka konsesyon sa prubinsya ang nahunong pa sa subong lakip ang planta nga Atimonan One Energy sang Manila Electric Company (Meralco).

Sa kabilugan, 23 ang nagadalagan nga coal-fired power plant sa Pilipinas. Sa mga planta nga ini nagahalin ang 49% nga kuryente sang pungsod. Sitenta’y singko porsyento sa ginagamit sini nga karbon ginabakal halin sa iban nga pungsod, pangunahon halin sa Indonesia kag Australia. Kadam-an naman sang karbon nga mamina sa pungsod ginaeksport sa China.

Base sa mga plano sang rehimen, ginatantya nga magataas pa ang pagkonsumo sang kuryente nga halin sa coal-fired power plant pakadto sa 59% sa 2029. Sa pagkamatuod, samtang salambiton ni Duterte ang pagbuhin sang pagsandig sa karbon, direkta niya nga gin-inagurahan sang 2019 ang San Buenaventura Power Ltd. Co., isa ka coal-fired power plant nga ginapanag-iyahan sang Meralco, kag nagpanawagan sa mga mamuhunan nga magtukod sa pareho nga mga planta. Ang amo nga planta ginpondohan gamit ang pautang halin sa World Bank.

Ginakabig nga “pinakamahigko” sa mga panggatong sang mga planta nga pang-enerhiya ang karbon, liw-as sa ginsiling ni Duterte nga “limpyo” ini. Doble ang ginaprodyus sini nga carbon monoxide kumparar sa natural gas kag 30% nga mas mataas kumparar sa gasolina kon ginasindihan.

Sa pangkalibutanon nga merkado, ini man ang pinakamahal nga ginahalinan sang enerhiya pagkatapos magsadsad ang presyo sang langis sang 2020. Pinakamahal ini sang Marso 2020 nga naglab-ot sa $66.85 kada MT ang presyo sang karbon, katumbas sang $27.36 kada bariles sang langis. Bangud nahigot sa pag-import sang karbon, ang mataas nga presyo sang karbon sa pangkalibutanon nga merkado ang pirme ginabalibad sang mga kumpanya kon ngaa nagatimbuok ang presyo sang kuryente sa Pilipinas.