Kakugmat, kinagamo kag hu’ol ang ginatanum kag ginapaluntad sang mapaniplang nga RCSP (Retooled Community Support Program) sa mas ginpabwelo sini nga militarisasyon sa kaumhan. Pagkatapos sang RCSP sa Tapaz, Capiz kag Calinog. lloilo nga nagkulminar sa pagpamatay sang 9 ka mangunguma kag pagpangdakop sang 17 ka iban pa, padayon nga ginapatigayon ining programa sa idalum sang NTF-ELCAC (National Task Force – End Local Communist Armed Confiict) sa pihak sang paghublas sang berdugo nga kinaiya sini kag sa malapad nga pagkundenar kag pagpamatok sang masang mangunguma kag nagkalain-lain nga sektor. Subong, 36 naman ka mga baranggay sa mga kabanwahanan sang Miag-ao kag San Joaquin sa iloilo kag Sibalom kag Hamtic sa Antique ang ginasakop sang RCSP sa Sur nga bahin sang Panay nga ginahulagan sang Mt. Napulak Command- New People’s Army (MNC-NPA). Nagalab-ot na sa malapit 400 ka pwersa sang AFP (61st IB, 79th IB) kag PNP (RMFB) ang nakadeploy sa sini nga mga kabaryuhanan. Nabatyagan ang paghumlad sang pakat nila sa erya humalin pa sadtong ulihi nga bahin sang Enero 2021. Halos dululungan nga ginhap-an ang mga kabanwahanan nga ginbuksan nila sa isa ka malaparan nga Combat Clearing Operation.

Nabuktot na ang likod sang pumuluyo sa kapigaduhon bangud sa kontra-pumuluyo nga RLL (Rice Liberalization Law) nga naghatag pabor sa pagsinulod sang imported nga bugas samtang ginapatay ang pangabutin sang tumandok nga mangunguma. Pag-igo sang pandemya nga wala sang nagakai-igo nga ayuda halin sa gubyerno ni Duterte, nagkamang na gid ang mangunguma. Subong, wala sang kalu-oy nga ginahanot pa guid sila sang mas nagabaris nga militarisasyon sa kaumhan.

Kakugmat ang dala nila, indi ayuda. Sa imbukada pa lang, naghatag na sang kakugmat ang guipyada nga pagdamo sang militar kag pulis. Sa pihak sang pampahamot nga mga aktibidad kag programa nga ginapangako nila indi malikawan nga makugmat ang masang mangunguma kapin pagkatapos nga naglanog sa radyo kag telebisyon ang natabu sa Tapaz kag Calinog. Naghatag sang kakulba ang ginpalapta sang pulis kag militar nga isturya nga kuno ginpamatay yadtong mga mangunguma bangud nagasuporta sila sa NPA. Subong, pasulit-sulit nga ginapatawag ukon ginakadtuan sa ila balay, gina-interogar kag ginapahog ang tanan nga pumuluyo sa baryo. Pili sila nga ginapaako nga mga supporter sang NPA ukon ginapatu-patu-an man nga mga katapu sang NPA. Madamo na sang mga mangunguma ang ginatubu-an sang nerbyus bangud sa pasulit-sulit nga pagpisa-pisa interogar sa ila. Namahog ang pulis kag militar nga matabu man sa ila ang natabu sa Tapaz kag Calinog kung indi sila mag-surrender okun magpa-clear sang la ngalan. Sa amo sini, ginakurdam ang mga mangunguma sa magahod nga paglinahay kag pag-inuwang sang mga ayam tuga sang mga naga-tiid nga pulis kag army sa ila mga panimalay sa kagab-ihon kag kaagahon. Samtang, matapos man nga nabirahan ang isa ka iskwad sang bag-ong deploy nga yunit sang 79th IB sa Brgy. glilico, San Joaquin, loilo, nagpalapta man sila sang pamahog nga isturya nga kuno kung malukpan pa sila liwat, hulugan na nila sang bomba ang baryo. Wala man sang warrant nga ginasulod kag ginahalughog ang balay, kapin, sang mga ginasuspetsuhan nla nga nagasuporta sa NPA.

Hu-ol kag kinagamo, indi bulig ang ila nga presensya. Dira mismo sa sentro sang mga kabaryuhanan, ara sa mga kabalayan nagatiner ang militar kag pulis. Ginahimo nila nga taming ang mga sibilyan nga ginpamatud-an na nila sang sila nagpalanagu sa mga abalayan sa Brgy. Grasparil, Sibalom sang ginpalukpan sang NPA ang nagalagaw nila nga tropa sa guwa sang baryo. Mga matalaw pero mga hambog man sila kung mag-asta sa atubang sang sibilyan kaangay sang natabu sa isa ka kagawad sa Brgy. Dungoc, Hamtic, Antique nga si Demas Enrique nga gintayaan sang pusil sang isa ka pulis nga nakaistasyon sa ila nga baryo. Magluwas sina, may mga nagareklamo man sang ginatuga nila nga gahod sa kagab-ihon kung sila mahubog kag disturbo man ang ila pagpamukaw nga nagapamilit nga magbakal sang makahulubog nga ilimnon bisan sarado na ang tiangge. Dugang pa, nagapanuhot sila sang intriga nga nagaguba sa maayo nga relasyon sang pumuluyo.

Nagpamalay-balay sila, nagpangusisa, nagapangilala, kuno mabulig sila. Suno sa kaayuhan sang mangunguma ang ila nga tinutuyo sa pagkadto sa mga kabaryuhanan kag kauswagan ang dala nila. Nagapabugal sila sang minilyones nga badyet nga kuno para sa mangunguma. ini ang mga pagpaniplang nga ginatapal nila sa matuodtuod nga kahimtangan sang pumuluyo. Ugaling, samtang nagaluntad ang basehan nga problema ‘sang mangunguma nga amo ang kawawad-on kag kakulang sang lupa, maski ano pa nga proyekto ang ipatupa nila sa mga kabaryuhanan, indi gihapon ini makalubad sa kapigaduhon nga ginaantus sang pumuluyo. Dugang lamang ini nga gatasan sang kurap nga mga opisyales sang militar kag pulis kag sang mga lokal nga opisyales. Mismo ang masang mangunguma ang nagapalapta sang isturya nga indi magpa-into sa mga tinikal ‘sang army kag pulis.

Malawig na nga nahibat-an sang pumuluyo kung ano ang rekord sang pasista nga AFP kag PNP. Ang ini nga mga ginapanghimo sang militar kag pulis sa kaumhan pat-ud lamang nga magapadasig sang ila pagkahamulag kag sang rehimeng US-Duterte. Malawig na kag may mga nagadugang pa sa listahan sang mga bayolasyon nga ginpanghimo nila. Ang ila pagtanum kag pagpalapnag sang kakugmat ang nagapatambok sang duta nga nagasagod kag nagapasublak sang mas malapad kag malambo nga pagbato sang pumuluyo. Sila mismo ang lamunon kag papason sang maalab nga nagabato nga pumuluyo.

Batuan ang mapaniplang kag berdugo nga RCSP!
ipakigbato ang malinong kag hilway nga pagpangabuhi sang mga pumuluyo!
Ipakigbato ang tawhanon nga mga kinamatarung sang pumuluyo!
Paslawon ang NTF-ELCAC!