Lunsay kabutigan ang ginapangwakal ni 303rd Brigade Commander BGen. Orlando Edralin agud hinabonan ang maduguon nga banas nga ginbilin sang 303rd Brigade sa ila mga sustenido kag dalagkuan nga focused military operations sa kaumhan sang isla sang Negros. Siling ni Edralin nga base sa record sang militar 14 ka katapo sang New People’s Army (NPA) sa isla sang Negros ang napatay sa separado nga mga engkwentro sa una nga bahin sang 2023. Apang sa matuod, brutal nga ginpatay sang mga tropa sa idalum sang 303rd Brigade kag 302nd Brigade ang 13 ka mangunguma, lima ka hors de combat kag si National Democratic Front of the Philippines (NDFP) Consultant Rogelio Posadas halin Enero tubtob Mayo sini nga tuig.

Indi man naton paglipatan nga ara pa sa kamot sang 303rd Brigade sila Lyngrace Marturillas, Denald Mialen kag Renel de los Santos nga upod sang gin-abduct si NDFP Consultant Rogelio Posadas. Desaparecidos man sila Sta. Ana Aures kag Iver Larit. Tubtob subong padayon nga ginademanda sang mga pamilya kag mga nagapangapin sang tawhanon nga kinamatarung nga ipaggwa sang Philippine Army kag ibalik sila sa ila himata.

Madugay na nga polisiya sang mga batalyon sang 303rd Brigade, kasubong man sang 302nd Brigade, ang pagdeklara sang peke nga engkwentro sa tion nga ginasalbeyds nila ang ila gina-alegar nga katapo ukon supporter sang NPA. Ila man ini nga padugi nga tawagon nga kaswalidad sang NPA bisan ang bilog komunidad nagapanginwala sini. Amu ini ang natabo sang gindakop kag ginpatay sang 94th Infantry Battalion (94th IB) sanday Jose Gonzalez sang Himamaylan City, Negros Occidental, kag Joemarie Calumba kag Crispin Tingal Jr, mga tumandok sang Kabankalan City, Negros Occidental sadtong Enero 9, Pebrero 4 kag Mayo 3. Sila Orlando Fat nga tumandok sang Guihulngan City, Negros Oriental kag Jose Albores sang Moises Padilla, Negros Occidental ang gindakop kag ginpatay man sang 62nd IB sang Enero 10 kag Abril 18. Samtang, ginpatay sang 15th IB ang mangunguma kag manog-uling nga si Gusting Mapos sa Brgy. Caliling, Cauayan, Negros Occidental sadtong Mayo 21.

Wala kaluoy man nga ginpatay sang mga pasistang suldado ang lima ka mangunguma kag gindeklara ini nga mga kaswalti sa engkwentro. Gindeklara sang 62nd IB nga siyam ka Pulang hangaway ang napatay sa duha ka separado nga engkwentro sa Moises Padilla kag Guihulngan City sadtong Mayo 20. Sa matuod, ila ginmasaker ang mag-asawa nga sila Juliven Ramirez kag Evelyn Meren nga tag-iya sang balay nga ila ginreyd sa Moises Padilla samtang ila gintiwasan si Ruben Obidas, isa ka lunsay mangunguma nga napilasan sang patarasak nga pagtiro sang mga suldado sang 62nd IB. Brutal man nga ginpatay sang nasambit nga tropa militar ang mag-amay nga sila Antonio Babor kag Jurielen Babor sa Guihulngan City sa amu man nga petsa.

Samtang sila Jonel Bayno kag Rogelio Lacton, mga mangunguma nga ang gindakop sang 15th IB sa separado nga insidente kag bangkay na sang nasapwan sa Brgy. Camindangan, Sipalay City, Negros Occidental, sadtong petsa 25 kag 27 sang bulan sang Mayo.

Sa mga lehitimo nga engkwentro halin Enero tubtub Mayo, ginpasidunggan sang NPA Negros ang walo ka na-martir nga Pulang hangaway nga maisog nga ginhalad ang ila kabuhi para sa pumuluyo, sila Rodolfo Leo John Azucena (Ka Jemon), Andre Cose (Ka Andre), Ricky Altariba (Ka Sardo) kag Ka Jeloy sadtong Marso 1 sa Brgy. Carabalan, Himamaylan City; si Ka Arnold sa Brgy. La Libertad, Escalante City, Negros Occidental sang Abril 20; si Julwar Loviano (Ka Ryan) sadtong Mayo 20 sa Brgy. Quintin Remo, Moises Padilla; kag sanday Cristito Nelles Jr (Ka Cris) kag Rolly Benero (Ka Marnie) sa Brgy. Trinidad, Guihulngan City sang Mayo 20.

Ginpasidunggan man si NDFP Consultant Rogelio Posadas kag ang mga Pulang hangaway nga sanday Arjen Mahinay (Ka Nonong), Junjun Callet (Ka Ruben), Henry Casido (Ka Nico), Anthony Curson (Ka Miguel), kag Alvin Bayno (Ka Dagger) apang wala sila napatay sa engkwentro baliskad sa ginpagwa sang 303rd Brigade. Hungod sila nga gindakop kag brutal nga ginpatay sa nagkalain-lain nga mga insidente.

Sandig sa polisiya sang militar nga “wala dakpon nga buhi sa NPA,” ang na-stroke nga si Ka Nonong upod ang iya aide nga si Ka Ruben, kag si Ka Nico ang mga hors de combat nga gindakop kag ginpatay sang 94th IB sa Brgy. Oringao, Kabankalan City sadtong Pebrero 4. Si Ka Miguel nga bedridden bangud sa sakit sa kidney ginpatay man sang 62nd IB sang nasapwan sa isa ka balay sa Brgy. Budlasan, Canlaon City, Negros Oriental sadtong Abril 28. Imbes nga tagaan sang nagakaigo nga bulig medical (first-aid) sang 62nd IB ang pilason nga si Ka Dagger, ila ini nga gintiwasan sadtong Mayo 20 sa Brgy. Quintin Remo, Moises Padilla.

Ang mga nasambit nga hitabo athag nga nagpamatuod nga sa mando sang pasista kag berdugo nila nga agalon sa Malacañang nga si Marcos Jr, sila BGen. Edralin kag ang bilog nga Armed Force of the Philippines (AFP), Philippine National Police (PNP) kag National Task Force (NTF)-Elcac wala nagaulikid sa kinatuhay sang kombatant kag sibilyan sa ila mahigko nga gyera kontra-insurhensya. Agud tabunan ang ila kapaslawan sa pagdugmok sang rebolusyonaryong kahublagan sa isla sang Negros sa ila mga operasyon militar, ang mga Negrosanon ang nangin biktima sa ila pagpamintas. Nagadamu ang ekstrahudisyal nga pagpamatay kag paglapas sa mga kasugtanan sang Comprehensive Agreement on Respect of Human Rights and International Humanitarian Law (CARHRIHL) kag sa laye sa gyera nga ila nakomiter sa isla.

Ginapabugal ni BGen. Edralin ang ila madinalag-on nga “nyutralisasyon sang NPA sa Negros” apang kapintas ang naaguman sang pumuluyo halin sa ini nga mga tinaga. Nagdugang pa ini sa gina-antus sa pumuluyo nga kapigaduhon kag kakulang sa mga serbisyo sosyal.

Dapat mag-isa ang pumuluyo kag mas palaparon pa ang nagahiliugyon nga prente para sa pagdemanda sang hustisya para sa mga biktima sang pagpamatay nga ginhimo sang mga berdugo nga AFP/PNP/NTF-Elcac. Dapat pasabton ang mga pwersa sang estado sa madamu nga makasiligni nga paglapas sang tawhanon nga kinamatarung nga ila ginkomiter. Dapat pamatokan sang pumuluyo kag ibuyagyag ang nagasingki nga militarisasyon sa mga komunidad ilabi na sa kaumhan.

Sa pihak nga bahin, ang kapintas kag brutalidad nga naaguman sang pumuluyong Negrosanon ilabi na sa nagpadayon nga mga operasyon militar nagatulod sa madamu nga numero sang pumuluyo ilabi na sa hanay sang mangunguma sa kaumhan nga makigbahin sa demokratiko nga rebolusyon sang banwa. Nagalig-on ang rebolusyonaryo nga panindugan kag determinasyon sang rebolusyonaryong pwersa sa isla nga mag-amot sa pag-abanse sang armadong paghimakas tubtob lubos nga mangin madinalag-on sa paglab-ot sang pungsodnon nga kahilwayan kag demokrasya. ###