[PRWC Party Documents] Stand For Socialism Against Modern Revisionism, Enero 15, 1992

Manindugan Para sa Sosyalismo Batuk sa Modernong Rebisyunismo

III. Ang Proseso sang Kapitalista nga Pagpanumbalik

Ang Ikatatlo kag Katapusan nga Halintang: Ang Rehimeng Gorbachov, 1985-91

Read in English Basahin sa Pilpino

Armando Liwanag, Tagapangulo, Partido Komunista ng Pilipinas

Enero 15, 1992

"Perestroika"

Sa kamatuoran ang perestroika nagakahulugan sang kapitalista nga pagre-istruktura kag pagdis-organisa kag pagwasak sa produksyon, bisan pa sa mga pagpanumpa nga ginabuhi liwat ang sosyalismo kag ginapataas ang produksyon paagi sa mas maayo nga pagdumala, isa ka kampanya batuk sa alkoholismo kag absentismo, mas mataas nga sweldo kag may nagakaigo nga mga lokal kag imported nga produkto pangkonsumo, mas mataas nga ganansya para sa mga pribado nga entreprenyur, pagpalapad kag pagpasangkap liwat sang mga kagamitan sang produksyon kag ang pagkambyo sang mga empresa militar para sa sibilyan nga paggamit.

Ang mayor nga linya sang perestroika amo ang pagsa-pribado kag pagbaligya sang ekonomya sa mga lokal kag dumuluong nga tagapuhunan. Madamo nga plano (ang 500-ka-adlaw nga Shatalin Plan, ang The Grand Bargain, kag iban pa) ang ginkonsiderar kag mangin dependyente sa mga direkta nga pamuhunan sang dumuluong kag pagpangutang samtang nagakaladula ang lokal nga sinuptan kag ang tunay nga kita sang pumuluyo nabuhinan sang implasyon bangud sa patuyang nga pag-imprenta sang kwarta sang Moscow kag sang presyo nga diktado sang hilway nga baligyaanay. Ang mga hilway nga tagbaligya nagbakal sang barato ukon nagkawat sa mga empresa pang-estado kag ginhubsan ang mga merkado sang estado. Gani, ang pumuluyo napilitan nga nagbakal sa hilway nga balaligyaan.

Ang labing ginapaboran sa kubay sang mga pribado nga entreprenyur amo ang mga tingub nga kumbuyahan sang istak (joint stock companies) sang mga dumuluong nga imbestor kag mga pribado nga kooperatiba. Sa pag-entra sa mga tingub nga kumbuyahan sa mga dumuluong nga imbestor paagi mayormente sa mga produkto pangkonsumo kag sa pagre-empake ukon pag-asembol sini, ang mga mataas nga burukrata sang nagahari nga partido kag sang estado kag ila mga katapu sang pamilya mismo ang naghugakum sang mga propyedad sang estado kag nagkubra sa mga dumuluong nga utang sa ginasigahum nga isa ka labing daku nga operasyon kag kinawatay sa pagdumalahan sang tagasulod sa bilog nga kasaysayan sang kapitalismo. Ining mga tingub nga kumbuyahan wala kinatuhay sa mga operasyon sang mga dalagku nga kumprador nga mataas nga burukrata sa Pilipinas kag sa madamo pa nga pungsod sa ikatlo nga kalibutan.

Ugaling ang labing lapnagon nga porma sang negosyo amo ang mga pribado nga kooperatiba sang nagkalain-lain nga sakop sang industriya, agrikultura kag serbisyo. Ang ila mga operasyon nagalakip sang pagpalasik sang epektos kag serbisyo halin sa estado pakadto sa pribado nga sektor, gamay kag medyum nga pribado nga manupaktura kag pribado nga pag-eksport sang kon ano lang epektos sang Sobyet pati mga langis kag mga hinganiban, kag ang importasyon sang mataas-nga-sari sang mga produkto nga pangkonsumo pareho sa mga salakyan, mga kompyuter, mga video recorder, iban pa. Indi magkubos sa 50 milyones ka pumuluyo sa 290 milyones nga populasyon ang narehistro nga mga katapu sang mga gamay, medyum kag dalagku nga pribado nga kooperatiba. Madamo nga pumuluyo ang nag-entra sa mga pribado nga kooperatiba lamang makaangkon sang akses sa sandigan nga kolunsumuhon nga naga-kadula sa mga mas barato nga tindahan pang-estado.

Ang kapitalista nga pagre-istruktura ukon mga reporma pang-ekonomya wala nagpaandar sang produksyon kag pagpasanyog sa kalidad sang ma produkto kundi nagpalala sa pagsawak sang produksyon kag nagtuga sang kakulangon sang labing esensyal nga mga produkto. Bisan pa man, ang madugay na nga napatay nga Stalin amo ang ginabasol sang mga rebisyunista kag imperyalista nga propaganda sa pang-ekonomya nga kinagamo tuga sang perestroika. Ang mga garuk nga burukrata nga padayon nagatawag sa ila kaugalingon nga mga komunista nagapa-kighmbon sa mga pribado nga negosyante sa labing iskandaluso sangsa una sa pagwasak sang ekonomya.

Humalin 1988 tubtub 1990, gindugangan ni Gorbachov ang suplay nga kwarta sang sobra sa 50 porsyento bisan pa nga tuig-tuig ang produksyon naga-us-os sang 10 tubtub 20 porsyento ukon malala pa kag sang 1991 lang gindugangan niya ang suplay nga kwarta sang sobra 100 porsyento sa tunga sang pagbagsak sang produksyon sang sobra sa 20 porsyento. Ang rehimen ni Gorbachov nagpadayon sa pag-imprenta sang kwarta agud mentenaron ang sentral nga burukrasya kag ang militarya sa kahimtangan nga may implasyon, korapsyon, pagpangindi sang mga republika sa pagpadala kwarta sa sentro, ang mga etniko nga kumplikto kag ang mga matarung nga welga sang mga mamumugon.

Sa pagsugod sang rehimeng Gorbachov, ang utang sa luwas sang Sobyet US$30 bilyones. Ang mga nauna nga rehimen wala makatigayon sang paghulam sang sobra bangud sa pagkontrahanay sang US kag Sobyet sa Cold War. Pero sa panahon lang sang anum ka tuig, natigayon nga pasakaon sang rehimen ni Gorbachov ang lebel sang utang pangluwas sa US$ 81 bilyones (suno sa report sang Soviet Central Bank sa International Monetary Fund) ukon US$100 bilyones (suno sa report sang Soviet Central bank sa Group of Seven).

Sa kahimtangan sang pagkaguba sang produksyon, ang mga dumuluong nga pundo maathag nga gin-gamit pangunahon sa paggastos sa importasyon sang mga produkto pangkonsumo kag sa simple nga kinawatay sa gubyerno sa panabon nga mga tingub nga kumbuyahan. Ang Unyon Sobyet sa aktwal nangin isa ka bag-o nga kolonya sang Germany nga nangin mayor nga tagapautang kag suplayer niya. Ang Germany may labing daku nga bahin sang mga dumuluong nga puhunan (indi magnubo sa 30 porsyento sang 1991) sang Unyon Sobyet kag Nasidlangan nga Europa. Ang murto ni Hilter malipayon katama sa kadalag-an sang daku nga burgesyang Aleman.

May kadena nga mga reaksyon ang pagpangsira sang mga empresa pang-estado bangud sa kakulang sang gatong, kasangkapan kag hilaw nga materyales, ang pagpalapaw sang mga pundo sa pagbakal sang mga dumuluong nga produkto; ang kakulangan sang mga order sa pagbaklanay; kag ang pribado nga paghugakom sang mga biyenes sang estado kag mga pundo paagi sa matuod ukon paltik man nga mga tingub nga mga kumbuyahan. Nagabatyag ang agrikultura sang kakulang sang mga inuggastos kag transportasyon. Gamay gid lang ang ginkambyo halin sa pangmilitar pakadto sa sibilyan nga kumbuyahan. Ang militar-industriyal kumpleks padayon nga nagahigop sang daku nga bulto sang mga resorsa.

Nagluntad ang malaparan ang dis-empleyo. Ang labing mataas- nga-implasyon nag-umpisa sa pagsaka masobra sa 200 porsyento antes ang pagbungkag sang Unyon Sobyet kag gina-ekspektar nga magadasig pa gid pagkataps sang dekontrol sang mga presyo sa gin-iskedyul ni Yeltsin sa Enero 2, 1992. Bisan pa gani ang masobra 100 milyones nga pumuluyong Sobyet nagakabuhi manubo sa linya sang kaimulon. Kadam-an nga nabiktima amo ang mga pensionado, mga bata, pamatan-on, kababainhan, ang wala-trabaho, kag ang manubo sang kita nga mga pumuluyo. Ang kakulangan ukon wala sang mga basehan nga kinahanglanon lapnagon. Ang mga lider sang kapitalista nga pagpanumbalik wala huya nga nagpakilimos sang bulig nga pagkaon halin sa luwas sang 1991 kapareho sang 1990. Sa kada okasyon ang pagpanagtag sang bulig nga pagkaon ginaupdan sang korapsyon nga ginapalapaw sa hilway nga balaligyaan.