Gindunganan sang isa ka online nga koordinadong protesta sang mga progresibong organisasyon ang pagbukas sang Spring Meeting ukon pulong sang mga lider sang International Monetary Fund-World Bank (IMF-WB) sang Abril 11. Sa pulong nga ini nagbalay sang mga programa kag gintalakay ang isyu sang Covid-19, pautang kag climate change. Pareho sa nagligad, nagpostura ang IMF-WB nga “makikapalibutan” nga mga proyekto. Sa aktwal, pagpadayon lang ang mga ini sang neoliberal nga adyenda nga ginasulong sang institusyon sa bilog nga kalibutan. Sa aktwal, ginagamit lang sang mga ini ang amo nga mga proyekto para iduso ang lapnagon nga pagpang-agaw kag pagkambyo-gamit sang mga katalunan kag ulumhan sa kahalitan sang kapalibutan kag pangabuhian sang bulnerable nga mga komunidad nga nagasalig diri.

Nagagamit ang IMF-WB pareho sang direkta nga pamuhunan kag pautang sa mga pungsod kag korporasyon para hatagan dalan ang pagpang-agaw sang duta. Suno sa isa ka pagtuon sang International Development Association, direkta nga ginpondohan sang IMF-WB ang nagalab-ot sa 14 nga mga daku nga konsesyon sa pagpang-agaw sa duta sang nagkalainlain nga mga kumpanya sa indi magnubo sa 900,000 ektarya nga kadutaan sa Africa, Latin America, South kag South East Asia halin 2006 tubtob 2016. Dugang pa diri ang pautang nga ginhatag sini sa mga pribadong kumpanya nga nag-agaw sa indi magnubo sa 700,000 ektarya nga kadutaan sa amo nga mga lugar.

Pinakamalaut sa mga ini ang mga konsesyon nga ginpondohan sang International Finance Corporation (IFC), ang ahensya sang WB nga direkta nga namuhunan sa mga pribadong kumpanya. Lakip sa mga ginpondohan sini ang operasyon sa pagmina sang bauxite sang Compagnie des Bauxites de Guinee (CBG) sa Papua New Guinea. Nagalab-ot sa $200 milyon (₱9.6 bilyon sa bayluhanay nga $1=₱48) ang ginpautang sang IFC sa kumpanya sang 2016 para sa pagpalapad sang operasyon sini. Nagresulta ini sa pagpalayas sa 150,000 Guinean halin sa ila ansestral nga duta kag paghilo sang mga suba nga ginakuhaan nila sang ilimnon nga tubig. Ginpondohan man sini ang pareho nga proyekto sa Myanmar nga nagresulta sa pagpalayas sang 16,000 mangunguma kag tumandok nga Karen halin sa 23 komunidad.

Sa masobra 30 pungsod, aktibo man nga ginapondohan sang IFC ang nagkalainlain nga konsesyon sa pagpang-agaw sang duta paagi sa lokal nga kasosyo sini nga mga bangko kag pribadong institusyon sa pagpautang.

Sa Pilipinas, ginaduso subong sang WB ang programa nga Support to Parcelization of Lands for Individual Titles, isa ka programa sa pagseparar sang mga titulo para mas madasig ini nga mabakal sang dumuluong nga mga kumpanya nga plano nga magtukod sang mga “mega farm” ukon mga plantasyon. Sakop sini ang halos 1.4 milyong ektarya nga dutang agrikultural nga ginatalauma sang halos isa ka milyon nga mangunguma. Sang nagligad nga tuig, nakabaton na ang pungsod sang pautang halin sa WB nga nagabalor sang $370 milyon (₱17.8 bilyon) para diri.

Kontra-kalikasan

Ginapagwa sang WB nga nagatigana ini sang “climate funds” ukon pondo nga para kuno sa pagtatap sang kapalibutan kag pagbato sa climate change.

Bisan pa man, nabuyagyag nga halos 70% sa mga programa nga ginapondohan sini mga proyekto para sa pagprodyus sang kuryente pareho sang mga megadam kag mga planta sang kuryente nga ginapadalagan sang karbon sa 12 pungsod. Notoryus ang mga proyekto nga ini sa pagpalayas sang bug-os nga mga komunidad kag pagdulot sang grabe nga kahalitan sa kapalibutan.

Suno sa datos sang WB sang 2015, ang Pilipinas nagapanguna sa mga pungsod nga nakakuha sang pinakadaku nga pamuhunan ($4.9 bilyon ukon ₱235.2 bilyon) para sa mga proyekto nga ini, masunod ang South Africa, Chile kag Malaysia. Sa bilog nga kalibutan, pinakadaku ang ginbuhos sining pondo ($1.2 bilyon ukon ₱57.6 bilyon) para sa San Buenaventura Power Plant sa Mauban, Quezon. Nagalab-ot man sa $937 milyon (₱45 bilyon) ang ginbuhos sini sa Therma Visayas Power Plant sa Toledo City, Cebu. Pareho ginapadalagan sang karbon ang mga planta nga ini.

Sining Marso, nagpagwa sang bag-o nga mga polisiya ang WB para kuno batuan ang climate change. Bisan pa man, madamo ang nagpakamalaut diri bangud wala gin-upod sa mga komitment sini ang pag-untat sa pagpondo sa mga proyekto nga nagagamit sang fossil fuel kag coal.