Kapin lima ka dekada na ang milabay, apan nagpabilin pa gihapong nagpatigbabaw sa tibuok nasud ang kabangis sa balaod militar nga gipahamtang ni Ferdinand Marcos Sr niadtong Setyembre 21, 1972. Labaw pa karong midaku ang maong kabangis atubangan sa walay puas nga pasismo ug korapsyon sa gubyerno ni Ferdinand Marcos Jr, anak sa diktador, samtang hilabihan ang pag-antus sa katawhang Pilipino, pagtiurok sa ilang panginabuhian ug pagyatak sa ilang mga katungod.

Hilabihan ka tataw karon ang korapsyon sa nag-unang mga upisyal sa rehimeng Marcos-Duterte. Wala silay giilang tulubagon sa katawhan. Dayag ang ilang paglapas, pagbalewala, o pagbali sa nagtunhay nga balaod sa reaksyunaryong sistema. Sama kanhi sa diktaduryang Marcos, ang “demokrasya” ilalum ni Marcos Jr usa lamang ka baratong dekorasyon sa iyang gahum nga walay giilang utlanan.

Gunit karon sa pundok nga Marcos-Duterte ang tibuok makinarya sa gubyerno. Ginagamit nilang nag-unang instrumento sa pagkontrol sa katilingban ang Armed Forces of the Philippines (AFP) ug Philippine National Police (PNP) ug ang mga brutal, maduguon ug dayag nga iligal nga taktika sa pagpanghadlok ug pagpanumpo sa katawhan. Ginagamit niini ang National Task Force-Elcac, nga unang gitukod ni Rodrigo Duterte, aron ipailalum sa hugot nga kontrol ang tanang ahensya sa gubyerno, gamit ang hulga nga maakusahang nagatabang sa “terorismo.”

Tanang sanga ug ahensya sa reaksyunaryong gubyernong Marcos tigsunud-sunod lamang sa iyang mga dikta. Gunit sa supermayoryang maki-Marcos ug maki-Duterte ang Kongreso, pareho ang senado ug ang ubos nga kapunungan. Ang tingog sa gamayng ihap sa oposisyunista, pugsanong ginalunod sa mga suluguon ni Marcos ug Duterte, aron iligis unsaman ang gusto ni Marcos ug ni Duterte.

Sukad nga nakalingkod sa gahum, pipila na ka kaso batok sa mga Marcos ang gibasura sa Korte Suprema ug sa ubang korte lambigit sa halos ₱1.7 bilyong kinawat nga bahandi.

Ilalum sa paghari-hari sa anak sa diktador nga si Marcos Jr, sobra-sobra ang paggamit sa gahum ug kwarta sa katawhan. Kwestyunable man, imoral o dayag nga iligal ang usa ka palisiya, programa o lakang, ginaaprubahan kini ug ginahatag kang Marcos ug Duterte. Susamang “kamatinud-anon” ang ginahatag sa mga alipures nila sa mga kampon sa diktador ug pasista, bugti syempre sa pondo, pabor o pwesto. Klaro kining ginapakita karon sa isyu sa “confidential and intelligence funds” (CIF) nga nakatakdang subling itagana sa upisina ni Marcos (halos ₱5 bilyon) ug ni Sara Duterte (₱650 milyon). Kwarta kini sa katawhan nga sikretong ginagasto ni Marcos ug Duterte nga walay tulubagon sa katawhan. Sa ingon niining pamaagi usab giligis sa mga alipures ni Marcos ang pagtukod sa ₱500-bilyong Maharlika Investment Fund gikan sa pondo sa katawhan nga ipagunit kang Marcos para ibutang sa negosyo sa iyang ginapaburang mga kroni nga dagkung kapitalista.

Samtang adlaw-adlaw ang pag-antus ug pag-agwanta sa masang anakpawis nga ipaigo ang ilang gamayng kita aron pakan-on ang ilang mga pamilya, matag karon ug unya ang paglulinghayaw ug pagpaharuhay ni Marcos ug sa iyang pamilya ug upisyal sa ubang nasud, sa takuban sa pag-agni kuno sa mga langyawng kapitalista nga mamuhunan o mosuroy sa Pilipinas. Ang mokabat sa ₱1.5-bilyong badyet ni Marcos sa pagbyahe sa 2024 halos tulo ka pilo nga mas daku kaysa niadtong 2022, ug 5,000% kumpara sa badyet para dinhi niadtong 2021.

Ang kapin ₱5-trilyon gisugyot nga badyet ni Marcos alang sa 2024 usa ka higanteng badyet alang sa korapsyon. Pinakadakung bahin niini nakagahin sa mga proyektong pang-imprastruktura (mga tulay, kalsada, riles, ug uban pa) nga tinubdan sa gatusan ka milyong pisong kikbak nga ginabulsa sa mga burukrata-kapitalista, kakunsabo ang dagkung negosyante, ug mga langyawng bangko ug korporasyon. Daghan sa maong mga proyekto ang nagpalayas sa masa sa ilang yutang ginaugmad o gitukuran sa ilang panimalay, nagkawkaw ug nagguba sa kinaiyahan ug nagdala og hilabihan ka dakung katalagman.

Kadungan sa dayag nga korapsyon ug pagpangawat sa pondo sa katawhan, walay puas ang pulitikanhong pagpanumpo ug paggamit sa hugaw nga taktika sa estado, aron pahilumon ang mga kritiko sa rehimeng Marcos ug tangtangon ang tanang babag sa korapsyon ug sa mga programang kontra-kabus ug kontra-katawhan. Nagkagrabe ang mga pag-atake ug pagpang-hamlet sa mga komunidad sa kabanikanhan, pagpamomba ug pagpangistraping, pugos nga pagpasurender sa mga sibilyan, mga kaso sa pagpatay ug mga masaker. Nagkadaghan ang kaso sa pagdagit, pagtortyur ug pagkawala sa mga aktibistang nag-alagad sa kaayuhan sa masa.

Daw walay katapusan ang kabangis ug kangitngit sa paghari ni Marcos Jr, sa tiranikong gahum ug teroristang paghari sa estado. Apan ang tinuod, ang paggamit sa todong pasistang kabangis ug walay hunong nga korapsyon ilalum sa rehimeng Marcos timailhan sa labawng pagkadunot sa nagharing semikolonyal ug semipyudal nga sistema. Kini labawng nagpapaspas sa pagka-uk-uk sa nagharing sistema, ug nagsilsil sa alimpatakan sa katawhan nga kinahanglan silang molihok aron panalipdan ang ilang interes ug mga katungod, ug iasdang ang pangandoy alang sa rebolusyonaryong kausaban sa katilingban.

Karon, labaw kanus-aman, kinahanglang molihok ang katawhang Pilipino aron isalikway ang kabangis nga gipatigbabaw ni Marcos sa tibuok nasud. Kinahanglang ibton ug wagtangon ang kahadlok nga pugos nga ginaduslak sa teroristang estado sa kasingkasing sa katawhan. Sama sa panahon sa balaod militar, gusto sa mga pasistang reaksyunaryo nga maghari ang kabalaka ug kahadlok sa katawhan, aron sumpuon ang ilang pagsukol.

Busa, kinahanglan ang kaisog, determinasyon ug nagdilaab nga militansya aron baktason ang dalan sa pagsukol, sa kasyudaran man o kabanikanhan, sa kadalanan o sa dalan ng armadong pagsukol. Aron dili maghari ang kahiwian sa rehimeng Marcos, kinahanglang mobarog ug mosukol ang tanang demokratikong hut-ong ug pwersa.

Ang balaod militar niadtong 1972, deklarasyon sa gera sa papet nga estado sa US batok sa katawhang Pilipino. Sama sa pagsukol kaniadto sa pasistang diktadurya, armadong pakigbisog ang pinaka-epektibong armas karon sa katawhan aron suklan ang terorismo sa estado, inubanan sa uban pang posibleng porma ug pamaagi sa hiniusang pagsukol aron batukan ang korapsyon, pasismo ug pagkapapet ni Marcos Jr.

Nagsilbing ubod, dugukan ug lider sa lapad nga pagsukol sa katawhang Pilipino ang Partido Komunista ng Pilipinas. Kinahanglang subsub nga pakusgon ang Partido, lakip ang pagpangulo niini sa Bagong Hukbong Bayan, aron sigurohon ang komprehensibong pag-asdang sa rebolusyon ug pagpanguna sa martsa sa katawhan padulong sa malinawong kaugmaon nga adunay demokrasya ug tinuod nga kagawasan.