“Fishing ban” sang China sa WPS, ginhangkat sang mangingisda nga Pilipino

,
Ang artikulo nga ini may salhin sa PilipinoEnglishBisayaIloco

Naghiwat sang kolektibo kag ululupod nga pagpangisda ang Panatag Fisherfolks Association kag Pambansang Lakas ng Kilusang Mamamalakaya ng Pilipinas (Pamalakaya) sa kadagatan lapit sa Masinloc, Zambales sadtong Mayo 30 tubtob Mayo 31 isip panghangkat sa ginpapanaog nga “fishing ban” ukon pagdumili nga mangisda sang China. Ginpatuman sini ang pagdumili, halin Mayo tubtob Setyembre 16, sa mga erya sang South China Sea nga “naaminhan sang 12 degrees North latitude” kung sa diin kabahin sang Panatag Shoal (Scarborough), nga 124-nautical miles (224 kilometro) halin sa Zambales.

Magluwas sa mga mangingisda, nag-upod man sa pagpalawod ang mga lider sang Bagong Alyansang Makabayan, Pilipinong Nagkakaisa Para sa Soberanya, League of Filipino Students, kag Alliance of Concerned Teachers. Nag-upod man ang mga tiglawas sang Makabayan bloc nga sila ni Kabataan Rep. Raoul Manuel kag ACT Teachers Rep. France Castro.

Magluwas sa paglapas sa “fishing ban” sang China, ginpanawagan man sang ekspedisyon ang “lubos nga demilitarisasyon” sang West Philippine Sea. Ginatumod sang grupo ang pagtukod sang China sang mga isla kag ang agresyon militar sang imperyalistang US sa tabon sang mga operasyon nga “freedom of navigation” sa kadagatan.

Ginsaway man nila ang kasan-o lang nga ginlunsar nga pagpamomba sang US sa kadagatan sang Zambales nga kabahin sang Balikatan war games. Sugod sang ginlunsar ini, nagnubo ang nagakakuha nga isda kag kita sa tagsa ka pagpalawod.

Sa desisyon sini sadtong 2016 sa The Hague, ginpa-wala sang pulos sang Permanent Court of Arbitration ang ginahambal nga 9-dash line sang China nga nagasakop sa bug-os nga South China Sea. Gintumod sini ang teritoryo pandagat sang Pilipinas nga nagasakop sa 12-nautical miles (22 kilometro) halin sa mga baybayon sini, kag ang 200-nautical miles nga exclusive economic zone kag mga extended continental shelf. Ginkilala sini nga tradisyunal nga pangisdaan sang mga mangingisdang Pilipino, Vietnamese kag Chinese ang Panatag Shoal kag ginhusgaran nga paglapas sa pagpugong sang China nga makapangisda sa bahura ang mga mangingisda nga Pilipino.

“Fishing ban” sang China sa WPS, ginhangkat sang mangingisda nga Pilipino