Pag-apud-apud og yuta sa Palawan, dakung binuang sa Department of Agrarian Reform (DAR) kung asa 2,046 ka residente sa Palawan ang natanyagan og CLOA (Certificate of Land Ownership Award) ug mga makinaryang pang-uma. Gihimo ang seremonya sa PGP Convention Centre, Palawan niadtong Abril 11. Gitambungan pa kini sa kalihim sa departamento ug tag-as nga upisyal sa prubinsya.

Ang tinuod, pakulo lamang ang pagpanghatag sa CLOA. Matud sa usa ka tumatambong “photo ops” o pangletrato lang ang nahitabo. Ang mga CLOA nga gipanghatag wala nakapangalan sa mga gihatagan niini. Dili usab ang yutang ilang ginaugmad ang nakabutang sa papel nga gipanghatag. Mas grabe, “recycle” lamang kini tungod kay dugay nang adunay CLOA ang mga mag-uumang gipatambong.

“Wala ko misalmot, wala usab nako gikuha ang CLOA nga dili sa ako nakapangalan, ug wala pud ko miapil sa pag-picture,” saysay sa usa ka nanay nga giimbita sa maong pasundyag. Dili siya gustong magpagamit sa pagpangilad sa DAR.

Usa ka upisyal sa kooperatiba sa palm oil ang nabiktima sa pagpangilad ug midawat sa CLOA nga wala nakapangalan kaniya. “Nag-usik-usik lamang og kwarta ang gubyerno, aron lang ingong nanghatag sila og yuta,” matud niya. “Ang among CLOA panahon pa ni Ramos gihatag.”

Estilong “hakot” ang gihimo sa DAR alang sa pasundayag nga pag-apud-apud. Gitubag tanan sa departamento ang galastuhon dinhi, lakip ang pamilite (paadto ug pauli) sa mga “benepisyaryo” nga naggikan pa sa halayong munisipalidad. Baha usab ang pagkaon ug meryenda. Nanghatag pa og mga t-shirt nga adunay nakatatak nga “Sariling Lupa para sa Bagong Bukas na Masagana” (Kaugalingong Yuta alang sa Bag-ong Kaugmaon nga Mauswagon) nga may mga nawong ni Ferdinand Marcos Jr.

“Bistado kaayo ang pagpapogi ni Marcos Jr,” matud sa mga mag-uuma.