Umaw-aweng ti pukkaw ti protesta dagiti aktibista a Filipino-American bayat nga agsarsarita ti utek-gera a konggresista ti US a ni Rep. Darrell Issa iti kumperensya ti Center for Strategic and International Studies, idiay Washington, DC idi Hulyo 11. Binabalaw dagiti aktibista ti presensya a militar ti US iti Pilipinas, dagiti krimen na iti umili a Pilipino ken panangprobokar ti gera iti kabalubal na nga imperyalista a China.

Ni Issa ket kameng ti US-Philippine Friendship Caucus ken ti US House Foreign Affairs. Idurduron na iti Konggreso ti US ti panangited ti nayon a $500 milyon nga ayuda a militar para iti Pilipinas. Naparang a probprobokaren na ti susik iti baet ti Pilipinas ken China iti West Philippine Sea (WPS), tapno iduron ti interes ti US.

Iti diskurso na, pinadayawan ni Issa ti naballigi a panangiduron ti imperyalista a US iti Japan nga agipatulod ti tropa a militar iti Pilipinas, tapno supyaten ti maysa a “komon a kabusor” a China.

Iti abbong ti ipokrito a panagdepensa iti “nawaya a kabaybayan ken teritoryo iti kabaybayan ti Vietnam, Taiwan ken Pilipinas,” dinillaw ni Issa ti “agresibo” kano nga aktibidad dagiti lugan a pangbaybay ti China iti South China Sea. “Nu awan ti aramiden tayo, masaksian tayo ti direkta wenno saan a direkta a pannakaalun-on kadagitoy a pagilyan ken teritoryo,” pammutbuteng na pay.

Kabayatan na, iti maysa a surat idi Hulyo 12, kiniddaw ti dua a senador ti US ken President Joe Biden nga agited ti “kumpleto a listaan dagiti pangmilitar, ekonomiko ken diplomatiko a pagpilian nga addang nga insagana ti Pentagon ken US State Department tapno suportaran ti Pilipinas iti pannakirisiris na iti China para iti WPS.”

Kakoro iti Pilipinas

Kakoro ni Issa ken dagiti senador ti US ti adu a mabaybayadan a paspasurot ti imperyalista a US iti Pilipinas iti probokasyon na iti gera kontra China. Iti kumpas ti US, awan-sarday ti panagngalawngaw da tapno ad-adda pay a papudoten ti tensyon iti WPS ken sugsogan ti “patriyotismo” dagiti Pilipino laban iti China.

Kabilang ditoy ti dati nga upisyal ti US Air Force a ni Col. Raymond M. Powell, nga ik-ikkan dagiti kumpanya iti midya iti Pilipinas ti nakadakdakkel nga oras iti telebisyon ken dagiti interbyu manipud pay iti napalabas a tawen. Iyam-ammo ni Powell ti bagbagi na a maysa a “security analyst” ken “eksperto iti saritaan iti kabaybayan.”

Ni Powell ket maysa nga operatiba iti saywar ken ahente-probokador ti US nga agidurduron kadagiti pwersa a pangseguridad ti Pilipinas nga agiyaramid kadagiti managprobokar nga operasyon iti WPS, ken aramatenen ti Mutual Defense Treaty ti pagilyan iti US. Awan-sarday isuna iti panangiladawan iti China a nakaserra iti saritaan tapno paruaren nga awanen ti espasyo para iti diplomasya ken dayalogo.

Kaduweto na ni Commodore Jay Tarriela, tagapagsarita ti Philippine Coast Guard (PCG) para iti WPS, a nagsanay itay nabiit idiay Washington DC. Uray nakaipasidong iti kumand ti PCG, kanayon nga adda ti bukod nga “opinyon” ni Tarriela kadagiti saritaan iti WPS. Agsusumbangir ti pablaak na a nu dadduma ket kaniwas pay iti pablaak ti tagapagsarita ti intero a PCG ken ti Philippine Navy. Pabpabaraen ni Tarriella dagiti tensyon iti WPS ken sinanakem nga agipaspasaknap ti disimpormasyon wenno pirgi-pirgis a kinapudno.

Aktibo met nga agipaspasaknap ti saywar ken linya ti US panggep iti WPS dagiti lokal a maka-US a “think tank.” Kabilang ditoy ti Stratbase ADR Institute, maysa nga institusyon a ponpondoan ti dakkel a negosyo ken gangannaet a gubyerno, ken aktibo a makitintinnulong iti embahada ti US ken Australia. Kas ken Powell, maik-ikkan met isuna ti espasyo iti lokal a masmidya ti grupo nga International Development and Security Cooperation, ken sumagmamano a napili nga akademiko a maka-US.

Malaksid kadagitoy, aktibo met mismo ti Armed Forces of the Philippines iti saywar tapno ikalintegan ti ar-aramiden na a panangpabara iti tensyon iti WPS. Sinanakem nga insayangkat na idi Hunyo 28 ti “kampanya nga impormasyon.”

Maika-8 a tawen ti arbitral ruling panggep iti WPS

Iti maikawalo a tawen nga anibersaryo ti arbitral ruling panggep ti WPS, nagisayangkat ti natalinaay a fluvial parade wenno parada iti baybay dagiti mangngalap ken agtutubo iti Subic, Zambales idi Hulyo 12. Tinalmegan ti tignay ti natalna ken diplomatiko a solusyon tapno iduron dagiti patriyotiko a Pilipino ti soberano a karbengan iti exclusive economic zone (EEZ).

Iti desisyon ti Permanent Court of Arbitration idi 2016, winaswas daytoy ti panangtagikua ti China iti kabuklan ti South China Sea, kabilang ti dakkel a paset ti WPS, iti sidong ti dakdakamaten daaytoy a “9-dash line.” Pinasingkedan met ti korte ti soberano a karbengan ti Pilipinas iti 200 nautical miles (370 km) manipud iti kabaybayan ti pagilyan a maibilbilang nga EEZ. Naikeddeng daytoy iti sidong ti 1982 United Nations Convention on the Law of the Sea.

Nailanad met iti desisyon a ti Scarborough Shoal (Panatag Shoal) ket maysa a komun a pagkalapan dagiti tradisyunal wenno babassit a mangngalap a Pilipino, Vietnamese ken Chinese. Kayat na a sawen a saan a mabalin a lapdan dagiti mangngalap a Pilipino a sumrek ken agkalap idiay. Numanpay adda iti uneg ti 200 nautical miles ti Pilipinas, ti Scarborough Shoal ket saan a sakupen ti EEZ ti Pilipinas.

Dinillaw da met ti pananglipit ti China kadagiti lugan a pangbaybay ti Pilipinas nga aglaylayag iti EEZ. Tinalmegan na met ti panagdadael ti China iti aglawlaw ti sumagmamano a paset ti WPS gapu kadagiti inyaramid daytoy a proyekto a reklamasyon iti lugar tapno agitakder kadagiti artipisyal nga isla.