Ibinasura kahapon, Hulyo 18, ng International Criminal Court (ICC) ang apela ng rehimeng Marcos at ilang mambabatas na itigil ang isinasagawa nitong imbistigasyon sa bansa kaugnay ng pamamaslang sa ilalim ng gera kontra droga o Oplang Tohang na ipinatupad ng rehimeng Rodrigo Duterte.

Tatlo sa limang huwes na sina Judge Solomy Balungi Bossa ng Uganda, Luz del Carmen Ibáñez Carranza ng Peru, at Piotr Hofmański ng Poland ang nagdesisyong tanggihan ang apela dahil sa kawalan ng malinaw na batayan nito.

Samantala, nagprotesta ang mga pamilya ng mga biktima ng Oplan Tokhang, abugado, at grupo ng karapatang-tao para igiit ang hustisya. Anila, handa silang makipagtulungan sa ICC para sa pagtutuloy ng imbestigasyon.

“Patuloy po kaming magsasalita, patuloy po kaming maghahanap ng hustisya, patuloy po kaming lalaban! Hindi na presidente si Duterte pero tuluy-tuloy pa rin ang patayan. At kami na nga ang naagrabyado, bakit kami ang mangingimi o mahihiya? Sa totoo, hindi mapapawi yung sakit ng pagkawala dahil lang sa sinabi ngayon ng ICC. Mapapawi ito ng panahon, ng pagkilala at pagpapakumbaba ng mga umagrabyado, at ng pagpapanagot sa maysala.” ayon kay Amy Jane Lee, myembro ng grupong Rise Up.

Inaanyayahan rin nila na makipagtulungan pa ang mga pamilya ng iba pang biktima ng ekstrahudisyal na pamamaslang, taong-simbahan, at mga grupo na makiisa sa pagbubuo ng mga dokumento at ebidensya na makakatulong sa imbestigasyon at makamit ang hustisya at pagpapanagot sa mga nasa likod ng patakaran.

Malugod na sinalubong ng mga grupong nagtatanggol sa karapatang-tao at mga demokratikong organisasyon ang pinakahuling desisyon ng ICC. Binatikos ng mga ito ang hungkag na mga palusot ng nagdaang rehimen, pati na rin ng kasalukuyang rehimeng Marcos na patuloy na tumatangging kilalanin ang hurisdiksyon ng ICC sa mga kasong isinampa.

“Panahon para tigilan ni Mr. Marcos at ng gubyerno ng Pilipinas ang paggamit sa usapin ng soberanya tuwing naisin ng mga nasa poder na takasan ang kanilang pananagutan sa internasyunal na mga kasunduan, laluna kaugnay sa malalalang paglabag sa karapatang-tao at mga krimen laban sa sangkatauhan,” pahayag ni Renato Reyes, presidente ng Bagong Alyansang Makabayan.

Samantala, patuloy na nagmamatigas ang mga salarin na kinasuhan sa ICC. Nang tanungin sa kanyang reaksyon, nagawa pa senador na si Ronald dela Rosa na sabihing “wala siyang pakialam.” Si de la Rosa ay dating hepe ng Philippine National Police na pangunahing nagpatupad ng “gera kontra-droga.” Liban kay de la Rosa at Rodrigo Duterte, nabanggit din sa mga dokumento ng ICC sina Sarah Duterte at Bong Go.