“Nagpapabilin an pangutana,” sering ni Edgar Sarigan han Kalipunan ng mga Gurong Makabayan-Eastern Visayas, “tiunan-o gud makakatambong han aragtubang nga klase an mga estudyante kun an ira mga eskoylahan ngan komunidad okupado han mga pasista nga militar.”

Ginpahayag ni Sarigan ini nga punto ha konteksto han gintatarget han gubyerno nga 100% nga pag-abre han pisikal nga klase ha tiarabot nga school year. “Hirayo kaupay an talwas nga balik-eskoyla ha ngatanan nga eskoylahan kun mayda pasista nga paglasurbo ha kabaryuhan kun diin aada an mayoriya han mga kabatan-unan.”

Kumarawat an rebolusyunaryo nga organisasyon hin mga report hin trauma ha mga estudyante ngan an kadungan hini nga karinggal ha ira pag-aram durot han panmomba, panganyon, paturapak nga panmusil, ngan bisan an panmatay ha mga parag-uma nga kabataan ha Barangay Roxas, Catubig ha Northern Samar hadin Pebrero.

Agresibo nga nagsusulaysukay ha kabaryuhan ngan nagsasabrag hin terorismo ngan pasista nga brutalidad an mga mersenaryo nga tropa pinaagi han Retooled Community Support Program. Mayda gihapon mga report han kabataan nga gin-gagamit ha mga kontra-insurhensiya nga operasyon pinaagi han paghugay ha ira komo espiya o paggamit ha ira nga taming ha mga armado nga kakontra han mga sundalo.

“An talwas nga pag-abre han klase nanginginahanglan han pagpalayas ha mga pasista nga amo an nagbubutang ha mga estudyante ha peligro.”

Ginsukna gihapon ni Sarigan an kriminal nga kapasibay-an han gubyerno ha pangandam han pisikal nga klase ha butnga han hulga han Covid-19. Samtang maupay an pagpursige han pag-abre han klase, kinahanglan han mga eskoylahan labina ha kabaryuhan an kadugangan nga mga klasrum, nars, klinik, protective equipment, ngan mga pasilidad para ha sanitasyon.

Samtang, nag-aantos an mga magturutdo hin himubo nga sweldo ngan gutiay nga alawans ha butnga han damo nga buruhaton ngan hilawig nga oras ha pagtrabaho. Napipiritan hira nga gamiton an ira kalugaringon nga kwarta samtang naoobligar an mga kag-anak nga magpartisipar ha mga pintakasi ngan mag-aragmot ha pag-ayad han klasrum ngan iba pa nga pasilidad, labina yana nga nanginginahanglan hira hin pagtugot tikang ha Department of Education nga utro nga mag-abre han klase.

Naluon ini nga kriminal nga kapasibay-an han estado ha kakurian nga ginpapas-an han mga estudyante ngan han ira pamilya ha butnga han krisis. Subay ha pag-aram han KAGUMA-EV, nagdoble an gastos ha pagbiyahe han mga estudyante labina an tikang ha mga tay-aw nga lugar tikang han waray hunong nga maghitaas an presyo han lana.

“An pag-abre han klase kasumpay han kamutangan han tawhanon nga katungod ha kabaryuhan, an kapasibay-an han gubyerno ha pag-atubang han Covid, ngan an ekonomiko nga krisis nga naghihimo ha edukasyon — online man o offline, blended, modular, o face-to-face — nga diri maakos han kabatan-unan.

Kinahanglan ig-insister han mga magturutdo, estudyante, ngan ngatanan nga kaapi han akademya an usa nga komprehensibo nga talwas nga pag-abre han mga klase, suknaon an pangampo han militar ha mga eskoylahan ngan komunidad, ngan ig-insister an kadagmitan nga pagpaiwas ha mga pasista nga tropa ha kabaryuhan,” pagtapos ni Sarigan.