Pinasahol ng katatapos lang na Balikatan exercise at pambobomba mula sa ere sa Barangay Lapi, Peñablanca, Cagayan ang dati nang maigting na militarisasyon sa mga kanayunan ng Cagayan Valley. Walang pakundangan ang paghahasik ng AFP ng teroristang lagim at patuloy na binabalot sa takot at pangamba ang mga mamamayan na lubhang nakakaapekto sa kanilang mga kabuhayan.

Tuluy-tuloy na bilateral exercises

Nananatili pa rin ang mga tropa ng militar ng US sa lalawigan ng Batanes. Noong Mayo 11 ay sinimulan ang Salaknib exercise sa bayan ng Basco. Sa tabing ng “port improvement project” sinimulan na ng dalawang grupo ng US Army ang paghahakot ng bato mula sa Basco Port. Inilalakong “civilian port” ang nasabing pantalan na sa katunayan ay magsisilbing daungan ng mga barkong pandigma ng US. Isa lamang ito sa mga imprastrukturang itinatayo ng US sa isla ng Batanes na kinabibilangan ng iba pang pasilidad sa Chadpidan, Basco at sa San Rafael, Itbayat at Mavulis Island.

Samantala, hindi naman napigilan ng mga mamamayang Ivatan na mangamba at mag-alala sa pagdagsa ng mga tropang militar ng US sa kanilang isla sa nakaraang Balikatan. Matinding takot ang idinulot sa kanila ng halos araw-araw na paglipad ng mga Black Hawk at Chinook na ginamit sa pagsasanay, at naghatid sa mga tropa ng MBLT-10 at 2nd IBde at 3rd IBde ng 25th ID US Army kasama ng kanilang mga kagamitan, lalo na’t may nakakabit na bomba at masinggan sa mga sasakyang panghimpapawid na ito na kitang-kita ng mga residente. Hindi na napigilan ang pagbuhos ng mga komentaryo at sentimyento ng mga Ivatan sa naturang pagsasanay, bagay na pilit na pinigilan ng lokal na pamahalaan sa pagsasabing, “walang dapat ipag-alala at itigil ang pagpopost sa Facebook ng mga bagay na may kaugnayan sa pagsasanay na magdudulot ng takot sa iba.” Ngunit giit ng mga Ivatan, “Kapayapaan ang gusto namin. Ayaw naming madamay sa gyera. Lalo lamang titindi ang tensyon sa pagitan ng China kung bubuhos ang sandamakmak na sundalo ng US sa isla.”

Kasabay ng Salaknib exercise ay ang pagbubukas ng Kasangga exercise sa pagitan ng Philippine Army at Australian Defense Force (ADF) na nilahukan ng 100 tropa ng 86th IB, 5th Infantry Division PA at 50 pwersa ng 1st Battalion, Royal Australian Regiment (RAR), Australian Army noong Mayo 13 sa hedkwarters ng 5th ID sa Gamu, Isabela, na magtatagal hanggang Hunyo 21.

Hindi pa nga napapanatag ang mga Isabeleño mula sa isinagawang air assault operations ng Balikatan sa lalawigan noong Abril 30, sinundan na naman ito ng mga katulad na pagsasanay. Mas malala pa, kabilang sa mga sasanayin ang pagpapakawala ng mga mortar at drone operations na tiyak na magdudulot ng ligalig sa mga pamayanan, at “paglaban sa terorismo” na pangunahing nakatuon sa pandarahas sa mga magsasaka at aktibista.

Walang-puknat na FMO

Pinagmumukhang tanga ng 5th ID ang kanilang sariling hanay sa pangangatwirang kinailangan nila ng air support mula sa TOG2-PAF para sa kanilang kontra-insurhensiyang operasyon gayong maya’t maya ang kanilang deklarasyong “wala nang NPA sa Cagayan Valley” at “lubhang mahina at walang kakayahang lumaban ang natitirang NPA.”

Desperado ngayon ang 5th ID na takasan ang kanilang krimen kasunod sa walang-patumanggang pambobomba ng kanilang mga attack helicopter at fighter jet sa Peñablanca, Cagayan na ikinagalit ng mamamayang Cagayano. Upang pagtakpan ang terorismo at kahihiyang natanggap, isinisisi ngayon ng mga pasista ang malalakas na pagsabog—na nagdulot ng troma at nagpalikas ng mga residente—sa “improvised explosive device” ng mga “tira-tira at walang matakbuhang mga kasapi ng NPA.” Sabagay, hindi naman na nakakagulat ang ganitong mga pakana ng AFP sa tuwing nalalantad ang kabulukan ng kanilang hanay at natatalo sa pulitika.

Samantala, militarisado pa rin ang baryo ng Lapi at mga karatig lugar na saklaw ng Lagum (Manga, Buyun, Nabbababalayan, at Minanga) kasunod ng inilulunsad na hot pursuit operation ng 5th ID at Task Force-Tala. Sa aktwal, mga mamamayan at magsasaka ang pangunahing apektado sa ganitong mga operasyon kung saan pinagbabawalan silang pumunta sa kanilang mga bukirin at sakahan, kontrolado ang kanilang malayang paggalaw sa araw-araw, nagpapatupad ng blokeyo sa pagkain, at nagtatakda ng karpyu. Susundan na rin ito ng pagransak sa mga kabahayan at paghihimpil sa mga sibilyang pasilidad tulad ng mga eskwelahan at barangay hall.

Maging sa mga lugar na paulit-ulit na idineklarang “insurgency-free/cleared” ay hindi pa rin tinatantanan ng mga bergudong militar. Patuloy din nilang pinagkakakitaan ang mga magsasaka at dating mga kasapi ng NPA sa paulit-ulit na pagpaparada sa kanila bilang mga “surenderi.”

Militar sa kanayunan, palayasin!

Dapat na magkaisa ang malawak na masa ng mamamayan ng Cagayan Valley upang igiit at ipagtanggol ang soberanya ng bansa at labanan ang umiigting na militarisasyon sa kanayunan at pagdagsa ng mga sundalong dayuhan sa rehiyon. Dapat na buklurin ang pinakamalapad na nagkakaisang prente upang lansagin ang mga kampo militar ng US sa ilalim ng EDCA (Lallo at Sta. Ana sa Cagayan; at Gamu, Isabela) at pigilan ang pagtatayo ng mga karagdagang pasilidad sa iba’t ibang bahagi at mga isla ng rehiyon. Dapat ding ilaban ang pagbabasura sa mga tagibang na kasunduang militar sa pagitan ng US at Pilipinas, pagpapalayas ang mga sundalong Amerikano, pagwawakas sa mga ehersisyong militar tulad ng Balikatan, at ipatigil ang pagpopondo ng US sa AFP na pangunahing ginagamit sa terorismo laban sa mamamayan.

Kinakailangang palakasin ang panawagan at kampanya laban sa pambobomba mula sa himpapawid. Dapat na matapang at mapangahas na maglunsad ng mga imbestigasyon sa mga insidente ng pambobomba at paglabag sa mga karapatang-tao at internasyunal na makataong batas. Hinihimok ang mga alagad ng midya, tagapagtanggol ng karapatang-tao, makakalikasan, taong-simbahan at iba pang sektor na lumahok sa mga pagsisiyasat at fact-finding mission upang mapanaig ang katotohanan at mapanagot ang mga dapat managot.

Ang Bagong Hukbong Bayan, sa kabilang banda, ay laging nagsisikap sa pagtupad nito sa kanyang tungkulin na ipagtanggol ang kapakanan at karapatan ng masang api. Walang-kapaguran ang BHB na maglilingkod sa mga mamamayan ng Cagayan Valley. Sa abot ng makakaya, maglulunsad ito ng mga aksyong militar upang parusahan ang mga pinakasagadsaring kaaway sa uri at mga galamay ng kaaway, at maglulunsad ng taktikal na opensiba upang bigwasan ang pasistang militar sa terorismo nito laban sa mamamayan. Samakatwid, dapat na sustinidong palakasin ang BHB, ang tunay na hukbo ng bayan, na siyang pangunahing sandata ng mamamayan laban sa imperyalismo, pyudalismo at burukrata kapitralismo. Ang Partido, BHB at buong pambansa-demokratikong pwersa ang tunay na nakikibaka para sa soberanya at panlipunang paglaya. Mahahawan lamang ang landas tungo sa lipunang tunay na malaya mula sa kontrol ng dayuhan sa pamamagitan ng paglulunsad at pananagumpay ng dalawang-yugtong rebolusyon.