Nalawag a malaglagip ti Christians for National Liberation (CNL) iti Ilocos ti Martial Law idi naideklara daytoy idi Setyembre 21, 2022. Ita nga aldaw a maika-50 a tawenen ti Martial Law, balbaliw nga intay ipeksa ti natangken a panangilaksid tayo iti linteg militar, a nangitunda ti saan a matukod a a pasista a kinaulpit iti masa a Pilipino nga agsagsagaba iti nadumaduma a langa ti pananggundaway dagiti agar-ari a dasig ti apo’t daga ken dadakkel a burges kumprador ken monopolyo kapitalista a diniDiyos ti rehimen US-Marcos I.

Ipaay tayo ti kangatuan a pammadayaw kadagiti martir ken biktima ti narungsot a Martial Law. Saan a matawaran ti inda panagsakripisyo a limmaban iti tiraniko a diktadura ti US-Marcos I. Gapu iti kinadarisay ti pangngeddeng da iti panagserbi iti maidadanes, saan a nagpangngadwa a sinalangad dagiti rebolusyonaryo ken patriotiko a relihiyoso ti amin a kinaulpit, kinarigat ken karit iti panawen ti pasista a diktadura ni Marcos, agingga iti panangibuwis ti biag da tapno gun-oden ti wayawaya ken hustisya iti gimong.

Ti pannakabuangay ti CNL idi Pebrero 1972 ket duron ti kimmaro a pasismo ti diktadura a Marcos. Pito a bulan kalpasan ti pannakabuangay na, indeklara ni Marcos ti Martial Law idi Setyembre 21, 1972. Inuksuban ni Marcos dagiti umili iti karbengan da ken inlansa na ida iti krus iti pasista a kontrol ti militar. Naideklara nga iligal ti CNL karaman dagiti dadduma pay a patriotiko ken demokratiko nga organisasyon ti masa.

Tanda ti napudno a panagserbi, saan nga inpalubos ti CNL a maburak daytoy nu di ket naglimed ken nagaramid kadagiti pamuspusan tapno agtultuloy a makapag-organisa ken makapagpalawa ken agtuloy a maakay na dagiti marigrigat iti dana ti rebolusyon. Adu kadagiti kamkameng na a papadi, madre, pastor ken lay workers a rimmuar manipud kadagiti parokya, kongregasyon ken kumbento tapno direkta a makipaset ken sumuporta iti armado a dangadang ken nangidaulo iti panaglaban ti masa iti pasista a distadura.

Iti kangitingitan ti pasista a diktadura, signipikante ti pinapel ti CNL iti panangsuporta iti dangadang ti mangmangged. Aktibo a limmaok dagiti tao’t simbaan iti welga dagiti mangmangged ti La Tondeña idi 1975 a nangilaban ti pannakaingato ti sweldo ken nasaysayaat a kundisyon ti trabaho. Iti panangilaban iti karbengan dagiti mangmangged, sinagrap da ti naulpit a bales ti reaksyunaryo nga estado ngem saan da a nagsanud. Nagballigi ti welga ti La Tondeña a nagbalin a mitsa ti panagbettak ti adu a welga ti mangmangged iti pagilyan a nangburak iti linteg ni Marcos a mangiparparit kadagitoy a tignay.

Apagdanun ti umuna a kwarto ti 1980s, kimmaro ti krisis iti ekonomiya gubuay ti dadakkel nga utang ti rehimen Marcos, depisito iti badyet ken linnakuan a gubuay ti panagsanggir iti importasyon ken deregulado a panagiluwas ken ganggannaet a puonan. Pimmigsa ti dangadang ti masa a sinungbatan ti rehimen ti kimmaro a panaglabsing ti demokratiko a karbengan. Uray nasuspindin ti Martial Law idi 1982, nagalimpatok dagiti dadakkel a tignay masa. Idi Pebrero 1986, immawag ni Cardinal Sin ti panagurnong ti umili idiay EDSA tapno patapwaken ni Marcos Sr. Naguummong dagiti tao ti simbaan, ket iti sanguanan ti higante a dagup ti umili, nagkakammayet da a nagmartsa idiay EDSA a nangpadisi kadagiti Marcos idi 1986.

Idiay La Union, bimtak ti welga dagiti estudyante ti Don Mariano Marcos Memorial State University tapno padisien dagiti kroni ni Marcos a despotiko ken kunniber nga administrador ti unibersidad.

Pinasingkedan ti Martial Law ken pasista a diktadura ni Marcos ti kina-nainkalintegan ti rebolusyonaryo nga armado a dangadang. Iti panawen ti turay militar ti rehimen US-Marcos I, gapu iti nasaknap a pammapatay, masaker, tortyur ken agdadata a panaglabsing iti demokratiko a karbengan ti umili, naiduron ti umili nga agarmas ken naibangon ti Bagong Hukbong Bayan (BHB) idi 1969 a nangirusat ti armado a dangadang iti sidong ti baro a demokratiko a rebolusyon iti pagilyan. Ti BHB ti nagserbi a kabilegan nga armas ti Partido tapno labanan ti diktadura a US-Marcos.

Iti panawen ti pasista a diktadura ni Marcos, inakem ti CNL ti napateg a trabaho iti panangriing, panag-organisa ken panagpatignay iti umili a Pilipino tapno labanan ti rehimen. Ti CNL ti nagbalin a kaunaan aa rebolusyonaryo nga organisasyon a nagserbi a pundasyon ti National Democratic Front a nangpagkaykaysa kadagiti rebolusyonaryo nga organisasyon dagiti masa a mannalon, mangmangged ken dagiti makintengnga a dasig tapno iyabante ti demokratiko a rebolusyon ti umili a Pilipino iti sango ti pasista a turay ni Marcos.

Pakakitaan ti kakaruan a kina-agbibisin iti turay ken kinapuskol-rupa, kalpasan a napadisi da idi 1986, inpinget dagiti Marcos nga agsubli iti Malacañang babaen ti panagsaur iti napalabas a Mayo 2022 eleksyon. Ul-uliten laeng ni Marcos Jr. dagiti patakaran ken programa ti ama na, a panagsanggir iti neoliberal a diktar dagiti imperyalista a US tapno gamruden ti dagdaga ken rekurso ken kontrolen ti industriya – tapno itennag pay iti naun-uneg a krisis ti ekonomiya ti pagilyan.

Ti AFP a nagserbi a natulnog nga aso-aso ni Marcos Sr. iti panangipatungpal iti Martial law ket napatanur nga agingga ita ket narungsot nga aso-aso ti rehimen Marcos Jr. iti panangimula ti terorismo iti pagilyan tapno agpatibker iti kapet iti turay. Babaen ti Anti-Terror Law (ATL) ken NTF-ELCAC, ad-adda pay a limmawa ken bimmileg ti turay militar iti kagimongan.

Ditoy Ilocos, ita a panagtugaw ni Marcos Jr., kumarkaro ti pananglipit ti NTF-ELCAC kadagiti lehitimo a tignay ti umili. Iti laksid kadagiti protesta, kakaruan a kinadangkok ti ar-aramiden ita ti NTF-ELCAC iti Ilocos a saan-nga agsarday a red-tagging ken harassment uray kadagiti papadi ken tao ti simbaan nga agipatpatungpal laeng iti nasantuan a misyon iti panagserbi iti pagimbagan ken panangsuporta iti dangadang dagiti mannalon, mangngalap, nailian a minorya ken marigrigat; panangtubngar kadagiti makadadael a proyekto ken panagrabsut dagiti kapitalista a kumpanya a sumsumrek iti Ilocos iti dagdaga ken panangidepensa iti karbengan-tao.

Ti ATL ken NTF-ELCAC ti agdama a rupa ti saan a deklarado a Martial law. Dagitoy ti instrumento ti agdama a rehimen Marcos tapno aglayon ti dinastiya da, maitultuloy ti burkratiko a korapsyon ken panagpabaknang da. Ti ATL ken NTF-ELCAC ti instrumento ti rehimen tapno mapatibker pay ti panagari ti tallo a halimaw iti gimong a pyudalismo, burukrata kapitalismo ken pyudalismo.

Ti armado a dangadang ken militante a tignay ti umili a Pilipino laban iti terorismo ti AFP, NTF-ELCAC ken ti rehimen Marcos II ket rumbeng a papigsaen. Dagiti Kristyano ken amin a relihiyoso ket rumbeng nga agpatuloy iti panangpinget iti istorikal nga akem da iti panangidaulo iti anti-pasista a dangadang manipud pay iti panawen ti Martial Law.

Iti sango ti kumarkaro a tiranya ti rehimen US-Marcos II, rumbeng a natibtibker pay nga akmen ti CNL ti papel ni Gideon, ti maingel a kumander a nangidaulo kadagiti Israelita a nanglaban kadagiti manangidadanes. Kasapulan nga pangiggeman ti CNL ti nasantuan a misyon a mangitandudo iti pagimbagan ken karbengan dagiti marigrigat ken maidadanes para iti wayawaya ken hustisya iti gimong. #