Read in: English

Ginalaoman na namon nga ipanginwala ni Mayor Mark Andrew J. Golez nga may ara siya sang kahilabtanan sa mga operasyon sang quarry sa iya nga syudad, bisan klaro man gid ini sa komon nga ihibalo sang mga ordinaryo nga Silaynon. Kasubong man, gin-ekspektar na namon ang reaksyon sang AFP sa nasambit nga isyu.

Ginapakanubo sang AFP 303rd Brigade Commander Col. Michael Samson ang aksyon sang New People’s Army (NPA) batok sa quarry ni Golez sa Silay City bilang “desperado nga tikang,” kag nagawakal pa siya nga ang pumuluyo “nagsikway” na kuno sa rebolusyonaryong kahublagan.

Sanday Samson kag Golez tuyo nga hinabunan ang mas importante nga isyu mahitungod sa kinaiyahan, agud iduso ang pasulit-sulit nga pagpakamalaot batok sa NPA nga kuno nagahimo lang sang kapintas ukon “lawless violence” kag pagpangilkil ukon “extortion.”

Pero sa matuod, bisan sa pamahayag sa midya ni Lt. Col. Robert Petate, OIC sang Silay PNP, ginhimutig niya ang akusasyon ni Samson. Hambal pa ni Petate, wala sang anuman nga reklamo sang kuno “extortion” nga ginreport halin sa mga operator sang quarry sa nasambit nga erya.

Ang Roselyn Jean Pelle Command (RJPC-NPA) pursigido gid sa pag-sanksyon kay Mayor Golez kag nagapasidaan sa iban pa nga mga abusado nga operasyon sang quarry nga kabangdanan sang baskog nga pagbaha sa Norte ka Negros. Ang RJPC indi gid interesado sa pagpatuman sang rebolusyonaryong pagbuhis sa mga negosyo nga makahalalit sa malapad nga masa sang pumuluyo.

Ang NPA isa ka rebolusyonaryong hangaway nga nagapakig-away para sa pungsodnon nga kahilwayan kag demokrasya. Nangin madasigon sa pagprotekta sang kinaiyahan para sa sosyalistang konstruksyon, para sa benepisyo sang sahing anakbalhas, sa kabataan kag sa palaaboton nga masunod nga henerasyon.

Ang matuod nga desperado, kag nagayapayapa pa gid sa pagtabon sa isyu sang makahalalit nga quarry sa suba sang Malogo wala na sang iban pa kundi amo sila Golez kag Samson.

Ngaa indi magpadalom ang mga otoridad sang reaksyonaryong gobyerno sa imbistigasyon sa nasambit nga isyu?

Nabudlayan bala sila nga tumuron kun sin-o ang matuod nga nagakontrol sa quarry kag makinaryas, ukon nabudlayan lang sila sa paghinabon sa kamatuoran?

Ano bala ang natabo sa moratoryum sang pag-quarry nga ginplano sang lokal nga otoridad pagkatapos sang pagbaha? Ang publiko dapat makahibalo na nga ang mga operasyon sang quarry sa Malogo, naglapad pa. Ngaa ang NPA mansahan pa gihapon sa pagpagwa sang akusasyon nga “extortion”?

Bangud ini kay sila mismo ang direkta nga imbolbado sa operasyon sang quarry kag imbolbado pa gid sa korapsyon kag hayagan nga pagpangilkil!

Ang mga pumuluyo sa syudad sang Silay dapat mamangkot sa ila nanday Golez, Petate kag Samson kung pila na sa subong ang bayad ukon “protection money” nga kinahanglan ihatag sang mga opereytor para sa LGU, DENR, PNP, kag AFP agud nga tugotan sila sa iligal nga operasyon sang quarry sa Malogo.

Si Golez nakahatag guro sang padanlog sa AFP nga masobra pa sa kantidad sang tatlo ka backhoe, samtang ang iban nga magagmay nga opereytor gina-obligar man nga magbayad sang padanlog nga kwarta kay Golez bilang hepe sang LGU.

Aton sila nga pamangkoton ngaa ila ginatudlo sa Barangay Consing kag ang E.B. Magalona PNP ang nanalod sa pagsilot sang NPA sa quarry ni Golez sa Hacienda Vista Alegre, Barangay E. Lopez, Silay City. Ayhan tungod sang sobra nga pagkutkot kag paghakot sang duta kag bato sang mga backhoe, nagsaylo na ang quarry site pakadto sa pihak-suba sa Hacienda Buenos Aires sa Barangay Consing, E.B. Magalona?

Tungod bala ini kay ang pinsar nila nalutsan sang NPA ang kordon sang pulis sang E.B. Magalona samtang ang 79th IB kag AFP CMO nagpatigayon sang operasyong saywar sa kaiping nga Barangay sang Consing sadtong Abril 11, isa ka adlaw antes ang pag-atake sang NPA?

Te basolon man nila ang CAFGU e! Nagpatrulya man ang mga CAA halin sa kaiping nga Barangay sang Kapitan Ramon (sakop sang Silay City) sa mismo quarry site pila ka oras lang antes ang pag-atake, apang napatuman sa gihapon sang NPA ang sanksyon kag nakapahamtang pa gid sang mga checkpoint sa karsada halin sa Silay pakadto sa Patag.

Ginadepensahan ni Golez ang mga operasyon sang quarry kag naghambal siya nga ang NPA kuno “kontra sa kauswagan” ukon “anti-development.” Te dapat magbisita mismo si Golez sa Barangay Consing agud makita niya kung paano nakaamot ang pag-quarry sa “pag-uswag” kuno sini.

Bisan damo-damo ka operasyon sang quarry ang naka-report nga ara sa sini nga barangay, ang mga karsada sa Consing tuman ka guba kag batohon kay tiempo-Katsila pa ni nga mga hacienda road. Wala bisan isa ka “farm-to-market road” nga ikapabugal ang barangay kag bisan ang proper wala gid sang sementado nga karsada pakadto sa banwa sang E.B. Magalona ukon sa pinakalapit nga haywey padulong sa Victorias City. “Build, Build, Build” kuno ang programa pero ang Barangay Consing hasta subong “Guba, Guba, Guba.”

Ang NPA wala nagapamatuk sa pagpaobra sang mga karsada ukon mga utilidad nga makabenepisyo sa pumuluyo. Apang antes kita maghinun-anon mahitungod sang pag-uswag ukon “development” kag pagpaobra sang mga “farm-to-market roads,” ang mismo “farms” ukon kaumhan kag malagpad nga kadutaan kinahanglan mabawi anay halin sa mga despotikong asyendero kag bag-ong aryendador agud mahatagan sang istable nga palangabuhian ang mga mamumugon sa kaumhan kag mga mangunguma.

Ang nangunang kaundan sang demokratikong rebolusyon sang banwa, ang reporma sa duta kag rebolusyong agraryo, amo ang basehan sang matuod nga kauswagan.

Sobra ka makahuluya para kay Samson ang pagwakal nga ginsikway na sang pumuluyo ang NPA samtang ginahugyawan sang pumuluyo ang sini nga sanksyon batok sa makahalalit nga pag-quarry.

Ang RJPC-NPA nagapabilin nga mapainuboson nga alagad sang pumuluyo. Ginahangkat namon ang mga opisyales sang reaksyunaryong gobyerno nga pamatud-an ang ila ginsaad nga pagprotekta sa pumuluyo kag kinaiyahan, samtang ginakilala namon ang nga positibong paninguha sang pumuluyo, mga grupo kag institusyon agud untaton ang makahalalit nga pag-quarry diri sa Norte ka Negros.