Sa tunga sang mga nagalitik nga kadutaan kag nagakahubas nga katubigan, ginakundenar sang Armando Sumayang Jr Command-New People’s Army Southwest Negros Guerrilla Front (ASJC-NPA) ang wala untat nga pagbaha sang mga tropa sang Armed Forces of the Philippines (AFP) sa sur nga bahin sang Negros nga nangin tublag sa pagpangabuhi sang mga mangunguma. Masobra na isa ka tuig, sugod Enero 3, 2023, ang asud-asod nga mga focused military operation (FMO) kag Retooled Community Support Program (RCSP) sa bilog nga ika-anum nga distrito sang Negros Occidental nga nagsakop sa mga banwa sang Cauayan, Hinobaan, Ilog kag Candoni, kag mga syudad sang Kabankalan kag Sipalay.

Balangag ang pagdeklarar sang AFP nga ara na sa state of stable internal peace and security (SIPS) ang Negros Occidental. Sa sini pa lang nga una nga kwarto sang 2024, indi magnubo sa 10 ka barangay ang ginsakpan sang mga operasyon sang AFP partikular diri sa CHICKS area. Masobra 500 ka kombinado nga tropa sang 15th IB kag 47th IB sang AFP kag Special Action Force kag Regional Mobile Force sang Philippine National Police (PNP) ang nagpatigayon sang FMO sa pihak sang ila deklarasyon nga “dismantled” na ang larangan gerilya diri sa sur sang Negros.

Naglawig sang binulan kag tayuyon ang mga operasyon kombat. Nagtuga sang sablag kag kahalitan ang ini nga mga operasyon kombat sa kabuhi kag palangabuhian sang pumuluyo ilabi na sa mga mangunguma. Ginpaidalum sa 15th kag 47th IB ang pumuluyo sa curfew, paglog-book, pagpaniktik, pagpangransak, pagpamahug, patarasak nga pagpangtiro, pagpangbomba, pagpang-salbeyds kag iban pa. Nangin lapnagon ini bangud sa ila desperasyon nga tapuson na ang insurhensiya sa isla sang Negros.

Sang nagligad bulan Pebrero 2024, ginransak ang balay ni Marjie Campus sa mga tropa sang 15th IB sa Sityo Kantyang, Barangay Caliling kag nakuhaan sang mga personal nga kagamitan. Sang Pebrero 29, 2024, nagtuga sang kahadlok sa mga kabataan sang ginpalibutan sang nagaoperasyon nga mga soldado sa tunga sang gab-i ang balay ni Dodoy Himutra sa Purok 10 Talimagao, Barangay Camindangan, Cauayan. Ila man nga ginpaidalum sa sarbeylans ang pumuluyo kag mga panimalay.

Nagapakuno-kuno ang mga tropa sang pasista nga AFP nga mga katapo sang NPA kag gintiplang ang masa agud makapangayo sang pagkaon. Ang mga operasyon kombat sang militar wala sang iban nga gintuga sa pumuluyo kundi kakugmat kag kahadlok.

Nagapabilin nga bulag kag bungol ang rehimen ni Marcos Jr sa pag-antus sang pumuluyo ilabi na sa tunga sang El Niño. Labi nga naapektohan sang grabe nga tig-init ang Sur nga bahin sang Negros kompara sa bilog nga Western Visayas. Nagapanguna nga nahalitan ang mga talamnan sa Kabankalan City nga nagabalor sang Php 41.7 milyon, ginsundan sang Cauayan (Php 14 milyon), Ilog (Php 7.4 milyon), Hinobaan (Php 2.5 milyon), kag Sipalay City (Php 1.6 milyon). Naglab-ot man sa masobra Php 157,000 ang halit sa mga kamaisan sa Sipalay City.

Ang halit nga dala sang El Niño dugang nga palas-anon sang mga mangunguma kapin pa sa pagpabaya sang reaksyonaryo nga gobyerno. Imbes nga ialokar ang pondo pakadto sa mga mangunguma, ginbutang mismo ni Marcos Jr ang Php 250 bilyon nga pondo para sa dugang nga pagbakal sang mga bala kag bomba, kag para butaon ang mga bulsa sang iya mga heneral kag mga kroni samtang Php 30 bilyon lang ang ginalokar para sa pagbulig sa milyon-milyon ka mga mangunguma. Indi pa segurado kon magtupa gid ini. Militarisasyon ang sabat sang rehimen Marcos Jr sa gilayon nga bulig nga kinahanglan sang mga masang mangunguma nga natam-an sa El Niño.

Ang ASJC-NPA puno sang determinasyon nga magpamuklat, mag-organisa, kag magpahulag sa malapad nga mga masa agud kolektibo maatubang ang kalamidad, mangita sang tubig kag magpalibog paano ini makalab-ot sa mga uma, mapasaka ang sweldo kag benepisyo sa mga mamumugon sa uma, pangapinan ang kinaiyahan batuk sa kapitalista nga pagpanghimulos, kag maduso ang ila demanda para sa gilayon nga ayuda.

Ginpakamalaot man sang rebolusyonaryong pwersa sa southwest Negros ang mga proyekto nga palm oil plantation sang dalagko kumprador burges nga Isidro Consunji Jr kag burukrata kapitalista nga mga Araneta nga maga-epekto sa ginatos ka mga mangunguma sa banwa sang Candoni. Hugot man nga ginakundenar ang liwat nga pagsulod sang mga minahan sa Sipalay City.

Ang krisis naton sa klima gintuga mismo sang imperyalismo, pyudalismo kag burukrata kapitalismo. Indi masulbad ang aton gin-atubang nga mga krisis kun indi naton mabag-o ang sistema paagi sa armado nga pagrebolusyon.

Nagapanawagan ang ASJC-NPA sa tanan nga pumuluyo sa southwest Negros nga maghiliugyon agud atubangon ang krisis kag sukton ang rehimen Marcos Jr sa iya pagpabaya.