Nagapangasubo ang bilog nga rebolusyonaryong pwersa sa pagtaliwan ni Kaupod Fidel V. Agcaoili sang Hulyo 23, 2020 sa Utrecht, The Netherlands. Siya nagaedad sang 75 anyos. Ginapaabot sang Komite Sentral ang pagpakig-unong sa asawa niya nga si Chit kag ila mga anak kag apo, sa tanan nga organisasyon sang National Democratic Front of the Philippines (NDFP), sa mga kaupod sa Negotiating Panel sang NDFP, kag sa mga paryente kag linibo nga kaabyanan ni Ka Fidel.

Si Ka Fidel isa ka baganihan sang rebolusyong Pilipino. Nagakadapat nga ihatag sa iya ang pinakamataas nga pagpasidungog. Kaangut sini ginadeklarar namon ang Agosto 8, 2020, ang ika-76 nga kaadlawan ni Ka Fidel, bilang Pungsodnon nga Adlaw sang Pagdumdom kag Pagpasidungog kay Kaupod Fidel V. Agcaoili.

Ginatawagan sang Komite Sentral ang tanan nga rebolusyonaryong pwersa, mga progresibo, mga pwersa nga makabanwa kag demokratiko, ang mga migrante kag nagkalainlain nga pigos nga sektor, mga detenido pulitikal, kasubong man ang mga nagkalainlain nga organisasyon kag personahe nga anti-imperyalista sa bilog nga kalibutan, nga maghiwat sang mga pulong pahanumdom kag nagkalainlain nga aktibidad diin man sila nahamtang agud dumdumon kag saulugon ang buhi nga paghimakas ni Ka Fidel kag pag-alagad niya sa banwa kag rebolusyon.

Sa nagtaliwan nga lima ka dekada, ginhatag ni Ka Fidel ang iya dugo kag balhas, tion kag kinaalam para sa dungganon nga katuyuan sang pumuluyong Pilipino nga agumon ang pungsodnon kag pangkatilingban nga paghilway, bilang kabahin sang pagsulong sang pangkalibutanon nga kahublagan sang sahing mamumugon para sa sosyalismo kag komunismo.

Lakip si Ka Fidel sa henerasyon sang mga pamatan-on nga Pilipino sang dekada 1960 nga naghangkat sa paghari sang ideolohiya nga antikomunista kag kontrarebolusyon nga ginatib-ong sang imperyalismong US kag reaksyunaryong estado. Nangin kabahin siya sang liwat nga pagpainit sa diwa sang patriyotismo kag demokrasya kag pagbaktas sa dalan sang aktibismo kag pag-alagad sa banwa. Nag-entra siya sadto sa SCAUP (Student Cultural Association of the University of the Philippines) kag lakip sa mga nagbulig sa pagtukod sang Kabataang Makabayan sang 1964. Gintalikdan niya ang kumportable kag mahamungaya nga pangabuhi. Gin-amot niya ang tanan nga masarangan sa pagpukaw kag pagpahulag sa pumuluyong Pilipino.

Si Ka Fidel isa ka tampad nga katapu sang Partido Komunista sang Pilipinas. Ginpili siya nga upisyal sang Komite Sentral sang 1970 kag nagtungod sang malahalon nga katungdanan sa sadto bag-o nga tukod nga Partido. Sa masobra lima ka dekada, malig-on nga gintib-ong ni Ka Fidel ang linya sang Partido sa ideolohiya, pulitika kag organisasyon. Isa siya sa mga haligi lunsay sa una kag ikaduha nga dungganon nga kahublagan panadlong.

Nagtungod si Ka Fidel sang nagkalainlain nga mga hilikuton para sa pagpundar sang Partido kag sang armadong kusog sang Bagong Hukbong Bayan sa bug-os nga pungsod. Gintiglawas sadto ni Ka Fidel ang nagapanguna nga mga organo sang Partido sa pagpakig-angut sini sa mga partido komunista sa nagkalainlain nga pungsod. Wala niya ginbatyag ang mga sakripisyo para tungdan ang mga daku kag gamay nga katungdanan.

Sa idalom sang layi militar, maisog niya nga gin-atubang ang mga peligro sa pagbato sa pasista nga pagginahum sang diktaduryang Marcos. Nadakup sang 1974 si Ka Fidel, upod ang iya asawa kag sadto duha nila ka anak. Malig-on niya nga gin-atubang ang grabe nga tortyur, lunsay pisikal kag mental, bilang bilanggong pulitikal. Nahilway siya sang 1985 pagkatapos ang halos 11 tuig nga pagkakulong, ang pinakamadugay nga bilanggong pulitikal sa idalom sang pasistang diktadurya, sobra pa sa gintalana nga sentensya sa sala nga rebelyon sang reaksyunaryong layi. Sa panahon nga nakakulong, nagkuha sang kusog si Ka Fidel sa nagahimakas nga pumuluyo. Ginpakita niya ang militansya, kaisog kag wala sang kakapoy nga pagbato sa diktadurya ni Marcos.

Sang mahilway halin sa bilangguan sang diktadurya, nagbulig si Ka Fidel sa pagtukod sang Samahan ng Ex-detainees Laban sa Detensyon at Aresto (SELDA) nga lakip sadto sa mga nanguna sa pagbato para sa pagpahilway sa ginatos nga bilanggong pulitikal. Hugot man siya nga nakigbuligay kag namuno sa nagkalainlain nga mga organisasyon nga nagtib-ong sa tawhanon nga kinamatarung. Tubtub sa ulihi niya nga tinion, aktibo niya nga ginakundenar ang mga paglapak sang reaksyunaryong estado batuk sa mga kinamatarung sang pumuluyo.

Pagkatapos mapatalsik si Marcos, nangin katuwang si Ka Fidel sa paghanda sa pagpakignegosasyon pangkalinungan sa rehimeng Aquino sang 1986 nga sang ulihi nautod pagkatapos ang masaker sa Mendiola sang Enero 1987. Nangin masako man sadto si Ka Fidel sa mga pagtinguha sa pagtukod sang Partido ng Bayan (PnB) sang 1986. Sa tunga sang maduguon nga kampanya sang pagpamatay sang magkaribal nga pasistang paksyon sa AFP batuk sa mga progresibo kag demokratikong pwersa, lubos ang iya buot nga gin-atubang ang daku nga katalagman sa iya nga kabuhi sang magtal-os siya nga tagapangulo sang PnB pagkatapos patyon sang mga tinawo ni Enrile-Honasan sa Reform the Armed Forces Movement (RAM) ang una sini nga tagapangulo nga si Rolando Olalia kag kaupod nga si Leonor Alay-ay sang Nobyembre 1986, nga ginsundan sang pagpatay kay Leandro Alejandro, pangkabilugan nga sekretaryo sang Bayan, sang Septyembre 1987.

Bangud sa mga peligro sa iya nga kabuhi, nagpadulong si Ka Fidel pakadto sa Spain sang 1988. Didto gin-empleyo siya sang grupo nga Instituto de Estudios Politicos para América Latina y Africa (IEPALA). Halin sa iya nga ginaestaran sa Spain, nagpadayon si Ka Fidel sa pagtungod sang nagkalainlain nga mga katungdanan para sa pumuluyong Pilipino.

Sang 1989, nangin kabahin si Ka Fidel sang NDFP Negotiating Panel sa liwat nga pagpadayon sa negosasyon pangkalinungan sa rehimeng Aquino sa The Netherlands. Halin 1992, nagtindog siya nga ikaduha nga tagapangulo sini kag nangin kabahin sang pagtukod kag pagpirma sang mga importante nga kasugtanan sa tunga sang NDFP kag GRP, lakip ang mga kasugtanan nga pundasyon kag balayon sang sugilanon pangkalinungan nga may epekto kag importansya tubtob subong. Ginpamunuan ni Ka Fidel ang Human Rights and International Humanitarian Law (CARHRIHL) nga nagbuyagyag sa mga pagpang-abuso sang reaksyunaryong estado batuk sa mga kinamatarung sang pumuluyo.

Nagbulos si Ka Fidel kay Kaupod Louie Jalandoni bilang tagapangulo sang Negotiating Panel sang NDFP sang 2017. Bilang upisyal sa sugilanon pangkalinungan, pila ka beses nga nakapauli si Ka Fidel sa Pilipinas para makigkonsultasyon pareho sa mga upisyal sang NDFP kag sang GRP. Nakaupod niya ang mga nagapamuno nga kadre sang Partido, ang mga Pulang hangaway kag ang rebolusyonaryo nga masa sa mga prenteng gerilya sang BHB. Bisan may edad na, nahimo pa gihapon niya nga maglakat sa mga talamnan kag sa kabukiran.

Nagtungod man sang daku nga bahin si Ka Fidel sa pagrepresentar kag pagpakig-abyan sang Partido kag sang NDFP sa nagkalainlain nga mga partido, organisasyon kag hublag sa nagkalainlain nga bahin sang kalibutan. Malig-on niya nga gin-uyatan ang mga basehang prinsipyo sang Partido kag matutom nga nagtinguha nga gamiton ini sa pagpukaw sang rebolusyonaryo nga proletaryadong diwa kag pagpakig-abyan sa tanan nga mga naangutan nga pwersa sang rebolusyonaryo kag progresibo.

Nagserbi man siya nga manunudlo kag inspirasyon sang mga migranteng mamumugon nga Pilipino sa pagtukod nila sang ila mga organisasyon, kag pag-upod sa rebolusyong Pilipino.

Kilala si Ka Fidel bilang isa sa pinakamalig-on nga haligi sang internasyunal nga hublag anti-imperyalista. Matutom siya sa pagtukod sang paghiliusa sang pumuluyo. Ginduso niya ang pagsuporta sa paghimakas sang Palestine, Kurdistan, Turkey, Cuba, Bolivia, China, North Korea, Japan, India, Nepal, Libya kag madamo pa nga nagahimakas batuk sa imperyalismo kag para sa ila nga kinamatarung sa pungsodnon nga determinasyon. Ginsuportahan niya ang paghimakas sang masang mamumugon kag iban pa nga pigos nga pumuluyo sa United States, Japan, Germany, Australia, New Zealand kag iban pa nga mga kapitalistang pungsod.

Bilang tiglawas sang International Network for Philippine Studies, daku ang mga amot niya sa pagtukod kag pagpalapad sang International League of Peoples’ Struggle nga subong pinakamabaskog nga pangkalibutanon nga pangmasang pormasyon nga nagahugpong sa malapad nga kubay sang mga pwersang anti-imperyalista kag demokratiko. Ini subong ang pangunahon nga balwarte sang internasyunal nga paghiliusa sang mga pumuluyo sa bilog nga kalibutan.

Si Ka Fidel modelo nga tiglawas sang rebolusyonaryong kahublagan. Permi siya nga mapasensyahon sa pagpaathag sang mga punto kag handa anuman nga oras nga magsabat sa mga pamangkot sang masmidya, sang mga aktibista, migrante kag abyan. Permi nga kalmado, rasonable kag madalom nga nakaugat sa teorya kag kasaysayan ang iya mga panindugan.

Pero makahibalo man siya magbuhi sang mabug-at nga tinaga kon ang ginapatungdan amo ang nagapamigos kag nagapanghimulos sa pumuluyo. Ang iya mga matalom nga pahayag nagbuyagyag kag nagpakamalaut sa mga kabutigan sang mga reaksyunaryo.

Si Ka Fidel isa ka tampad nga tumuluon kag manunudlo sang Marxismo-Leninismo-Maoismo. Maukod siya sa pagbasa kag sa pag-aplikar sang teorya para matalom nga analisahon ang mga hitabo sa Pilipinas kag sa bilog nga kalibutan. Wala siya nahuya sa pagplastar sang iya panan-awan, pero permi siya nga bukas nga magpamati sa opinyon sang iban. Permi man siya nga handa nga magbaton sang saway kag tadlungon ang iya mga kasaypanan o kahuyangan.

Madali nga makigbagay si Ka Fidel, bisan sang mga bag-o pa lang nakakilala sa iya. Mahilig siya nga maglahug kag madali man nga lahugon. Permi niya nga ginauna ang interes sang iban. Lubos nga mapinalanggaon si Ka Fidel sa tanan nga mga kaupod kag ginapalangga man siya sang tanan.

Ang indi maisip nga amot ni Ka Fidel pareho sang linibo nga hilo nga hugot nga nakalubid sa malapad nga paghimakas sang pumuluyong Pilipino. Ginakabig siya sang proletaryo kag pumuluyong Pilipino bilang ila baganihan. Ang iya handumanan permi nagapabilin nga ara sa diwa sang pumuluyo kag magahatag sang inspirasyon sa ila pagsulong sa mabudlay nga banas sang pungsodnon-demokratiko kag sosyalistang rebolusyon.

Mabuhi ang handumanan ni Ka Fidel!
Mabuhi ang Partido Komunista sang Pilipinas!
Mabuhi ang National Democratic Front of the Philippines!
Mabuhi ang pumuluyo nga Pilipino!