Isinumite na ng Mababang Kapulungan at Senado sa Malacañang noong Pebrero 3 ang Corporate Recovery and Tax Incentives for Enterprises (Create), isang panukala na magkakaltas sa ibinabayad na buwis ng mga korporasyon mula 30% tungong 25% sa malalaking negosyo at 20% sa maliliit at katamtaman ang laki. Layon nito na tiyakin ang mas malaking tubo ng mga kapitalista sa tabing ng muling pagpapasikad ng ekonomya sa gitna ng pandemya.

Matagal itong nabimbin sa Kongreso bilang mga panukalang TRAIN 2, TRABAHO at CITIRA. Pinangalanan itong Create (na ang kahulugan sa English ay “lumikha”) upang palabasing ang pag-akit ng dayong pamumuhunan ay “lilikha” ng oportunidad na makabangon sa krisis at pandemya.

Bibigyan din ng Create ang National Economic Development Authority (NEDA) ng kapangyarihan na arbitraryong magbigay ng dagdag na mga insentiba at eksempsyon sa pagbubuwis sa malalaking kumpanya. Bibigyan din nito ng 17-taong eksempsyon sa pagbubuwis ang operasyon sa pag-eeksport ng piling mga korporasyon ng malalaking burgesya-kumprador na arbitraryong tatagurian na “kritikal” ng NEDA. Dagdag pa rito ang 12-taong eksempsyon sa pagbubuwis para sa mga empresang may puhunang hindi bababa sa ₱500 milyon.

Taliwas sa ipinangangalandakan ng rehimen, kakarampot lamang ang pakinabang dito ng mas maliliit na empresa na kalakha’y natigil ang operasyon ngayong pandemya at halos wala nang kinikita. Pangunahing makikinabang sa panukalang ito ang mga mutinasyunal na korporasyon at kumpanya ng malalaking burges-kumprador na kumikita ng bilyun-bilyon sa kani-kanilang mga operasyon sa bansa.

Pahihinain din ng Create ang pinansyal na kapasidad ng estado sa pamamagitan ng pagpapakitid sa base ng mapagkukunan nito ng buwis. Sa ngayon, ang buwis sa korporasyon ang pinakamalaking (27.6%) pinagkukunan ng kita ng estado, at 75% nito ay singil sa malalaking korporasyon. Gaya ng dati, ang mababawas na kita ng gubyerno ay tiyak na ipapapasan sa ordinaryong mamamayan sa porma ng dagdag at mas matataas na buwis sa konsumo.

Ayon mismo sa konserbatibong taya ng rehimen, aabot sa ₱251 bilyon ang mawawala sa estado sa loob ng dalawang taon kung sakaling maipatupad ang iskemang ito. Magagamit sana ang pondong ito sa ayuda at iba pang hakbang na direktang magpapasikad sa ekonomya.

Mayroon ding kwestyunableng mga probisyon ang Create na magbibigay ng eksempsyon sa lokal na mga kumpanya na nagrerepina ng langis at maging sa pagpapagawa ng murang mga pabahay. Sa ngayon, ang Petron Corp., na subsidyaryo ng San Miguel Corp. ni Ramon Ang, ang nag-iisang kumpanya na nagrerepina ng langis sa bansa. Ang lokal na sektor ng pabahay ay dominado naman ng pamilyang Villar.

Napakaliit at animo’y pampabango lamang ang isiningit sa Create na mga probisyon na magbibigay ng eksempsyon sa importasyon at pagbebenta ng mga bakuna sa Covid-19 at iba pang kagamitang medikal hanggang 2023; at pagpapagamot sa mga may sakit sa isip at bato, kanser at tuberkulosis.

Ayon pa rin sa Ibon Foundation, hindi ang Create kundi ang pagbibigay ng makabuluhan at kagyat na ayuda sa mamamayan ang mas makapagpapasikad sa ekonomyang sinalanta ng pandemya at lockdown. Sa minimum, anito, kailangang maglaan ng ₱540 bilyon para ayudahan ang 18 milyong pinakamahihirap na pamilya sa loob ng tatlong buwan o ₱10,000 kada buwan. Sa gayon, kulang pa ang ipinanukala ng 220 kongresista na ₱420-bilyong ayuda noong Pebrero 16 na tinagurian nilang Bayanihan 3. Kulang din ang ipinanukala ng Department of Labor and Employment noong Pebrero 15 na ₱52-bilyong subsidyo para ayudahan ang 2-3 milyong manggagawa ng maliliit at katamtamang-laking mga negosyo. Inihapag ang mga panukala dahil walang inilaan ni isang sentimo ang rehimen para sa ayuda sa pambansang badyet nito sa 2021.