Nakaambang ipataw ng papasok na rehimen ni Ferdinand Marcos Jr. ang pahirap na mga buwis sa susunod na taon. Ito ay para makalikom ng sapat na pondo ang estado para ipambayad sa trilyong utang na iniwan ng rehimeng Duterte.

Kabilang sa mga hakbang ang pagpapaliban sa pagpapababa sa buwis sa personal na kita na ipinangako ng batas na TRAIN. Babawiin rin ang eksempsyon sa value-added tax ang mga produkto at serbisyong tinatangkilik ng mga senior at may kapansanan. Bubuwisan na ang iba pang dating hindi sakop ng VAT tulad ng mga dyaryo, inuupahahang apartment o bahay, mga produkto ng kooperatiba, personal na gamit ng umuuwing mga migranteng Pilipino, pamasahe sa eroplano at iba pa. Lalupang itataas ang buwis sa mga inuming inasukalan.

Katwiran ng Department of Finance, kailangang makalikom ang estado ng ₱249 bilyon kada taon para iwasang mangutang sa pagbayad ng ₱3.2 trilyong utang na nadagdag sa panahon ng pandemya. Noong katapusan ng Marso, umabot na sa ₱12.68 trilyon ang utang ng gubyerno ng Pilipinas. Inaasahang aabot ito sa ₱13 trilyon bago magtapos ang taon.

Sa ulat mismo ng Department of Budget and Management, sa ₱5.5 trilyong inutang ng rehimeng Duterte noong 2020-2021, ₱616 bilyon lamang ang ginastos sa pandemya. At habang sinasabi ng DoF na nakapangutang itong hanggang $25.8 bilyon para sa tugon sa pandemya, 23% lamang nito ay inilaan sa tiyak na mga programa sa paglaban ng Covid-19. Ang iba pa ay hindi sinabi kung saan napunta (51%) habang 26% ay hindi talaga napunta sa mga programang walang kinalaman sa pandemya.

Bwelta ng Ibon Foundation, ang mga buwis na nakaambang ipataw ay babalikatin ng mahihirap at mga ordinaryong Pilipino na ngayon pa lamang bumabangon mula sa nakalulumpong lockdown na ipinataw ng rehimen sa panahon ng pandemya.

“Ang ganitong klaseng pagbubuwis ay paatras at mas magpapahirap sa ordinaryong mga Pilipino sa anyo ng mas matataas na presyo ng mga produkto at serbisyo,” ayon sa Ibon.

Dagdag ng institusyon, hindi sa pandemya ginastos ang kalakhan ng inutang ng rehimen kundi sa engrande at batbat sa korapsyong programang imprastruktura at pagbabayad ng nauna nang mga utang.

Binatikos din ni Rep. France Castro ACT Teachers ang pagpapaliban ng pagpapababa ng income tax at pagtatanggal ng ilang mga eksempsyon sa pagbubuwis. “Parusa ang mga ito sa mahihirap at panggitnang uri na tinamaan ng husto ng krisis sa ekonomya na dala ng pandemya,” aniya.

Ayon sa Ibon, kung kailan lumikom ng pera, kailangan lamang ng estado na buwisan ang sobrang yamang mga Pilipino. Anito, ang 2,919 bilyunaryong mga Pilipino ay may hawak na yamang ₱8.1 trilyon. Kung papatawan ito ng kahit kakarampot na buwis, maaaring makalikom ang gubyerno ng ₱467.1 bilyon.