Dumdumon ang ika-120 anibersaryo sang Union Obrera Democratica de Filipinas

,
Ang artikulo nga ini may salhin sa EnglishPilipino

Nagapakig-isa ang Partido Komunista ng Pilipinas (PKP), ang partido sang proletaryong Pilipino, sa tanan nga mamumugon nga Pilipino kag masang anakbalhas sa pagdumdom subong nga adlaw sa ika-120 anibersaryo sang Union Obrera Democratica de Filipinas (UODF). Ang UODF amo ang una nga pederasyon sang pangabudlay sa Pilipinas, ang nagpasugod sang militante nga unyonismo kag sentro sang anti-imperyalistang paghimakas sang mamumugon.

Nagtuhaw ang UODF masunod sang paghimakas sang pumuluyong Pilipino batuk sa kolonyalismong Espanyol kag sa tunga sang paghimakas batuk sa imperyalistang kolonyal nga okupasyon sang US. Gintukod ini sang 140 unyonista nga kadam-an halin sa Luzon. Ginpamunuan ini ni Isabelo delos Reyes, beterano nga aktibistang mamumugon kag hangaway nga anti-kolonyal. Inspirado sila sang Marxista nga islogan nga “Ang paghilway sang sahing mamumugon katungdanan mismo sang mga mamumugon,” sang Una nga Internasyunal.

Paagi sa UODF, gin-uyatan sang lamharon pa nga sahing mamumugon nga Pilipino—mga mamumugon halin sa mga imprenta, pabrika sang sigarilyo, mananahi, mamumugon sang sapatos, karpintero, iskultor, barbero kag iban pa—ang daku nga gahum para ipakigbato kag pamunuan ang paghimakas sa pagsulong sa kaayuhan kag interes sang mga mamumugon kag handum sang pumuluyo para sa pungsodnon nga kahilwayan halin sa imperyalismo. Pila ka bulan makaligad ang pagtukod sini, nag-organisa ang UODF sadtong Hulyo 4, 1902 sang demonstrasyon nga ginpasakupan sang 50,000 nga nagasinggit sang pungsodnon nga kahilwayan.

Pila ka semana pagkaligad, nagpatawag ang UODF sang isa ka pungsodnon nga welga para pakamalauton ang pagbalibad sang kolonyal nga gubyerno nga pamatian ang ila demanda para sa dugang nga sweldo sa atubang sang nagataas nga presyo kag nagalubha nga kahimtangan sosyo-ekonomiko. Naglunsar ang mga mamumugon sang mga welga kag protesta nga walk-out sa Maynila kag kaiping nga mga prubinsya. Bilang resulta sang ila militante nga paghimakas, ginpasakaan ang sweldo sang mga mamumugon sa pila ka pabrika.

Para batuan ang pagdaku kag militansya sang UODF, ang kolonyal nga rehimen sang US naggamit sang sarbeylans kag pagpamigos. Pila ka semana pagkatapos ang pangkabilugan nga welga, gin-aresto, ginpasakaan kag ginhusgahan si Delos Reyes sa kaso nga sedisyon kag rebelyon kag ginpilit nga magresayn sa UODF. Para konsolidahon ang kubay sini, gilayon nga ginbayluhan ang pamunuan sang UODF si Delos Reyes kag ginpili si Dr. Dominador Gomez bilang bag-o nga lider. Sang ulihi gintukod ni Delos Reyes ang Iglesia Filipina Independiente kag magtum-ok sa mga relihiyoso nga aktibidad nga may patriyotiko nga oryentasyon.

Sa pihak sang pagpamigos sa idalom sang kolonyal nga rehimeng Taft, padayon nga nagbaskog kag naglapad ang UODF halin 33 sadtong 1902 padulong sa 150 unyon sadtong 1903. Sa pihak sang pagdumili sang gubyernong Taft, ginpamunuan sang UODF ang demonstrasyon sadtong Mayo 1, 1903, ang una nga pagsaulog sang Mayo Uno sa Pilipinas. Ginpasakupan ini sang 100,000 mamumugon nga nagaduso sang pagtapos sa imperyalistang paghari sang US.

Pagkatapos pamunuan ang daku nga anti-imperyalistang demonstrasyon, ginpaidalom ang UODF sa dugang nga pagpamigos kag pagpang-ipit. Pila ka adlaw pagkatapos, ginreyd sang mga ahente sang kolonyal nga estado ang balay ni Gomez kag gin-aresto siya sa mga kasong sedisyon kag iligal nga asosasyon. Ginsentensyahan siya sang mabudlay nga pagtrabaho. Pareho sa kaso ni Delos Reyes, si Gomez gintanyagan nga maabswelto sa kundisyon nga maghalin siya sa pamunuan sang UODF. Ang iya paghalin sa UODF nangin mitsa sang paghalin sang mga unyon kag sa katapusan pagkabungkag sang pederasyon.

Pagkatapos sini, nagtinguha ang imperyalistang US paagi sa mga ahente sini sa American Federation of Labor nga paluyahon ang militante kag anti-imperyalistang kahublagan pangabudlay sa Pilipinas. Gintib-ong sini ang burges-liberal nga konsepto sang paghiliusa sang pangabudlay kag kapital, kag gintuyo nga ipalayo ang mga aktibidad sang unyon halin sa pangpulitika nga mga katuyuan.

Bisan pa man, ang mga binhi sang militante kag patriyotiko nga pag-unyon nga ginsabwag sang UODF padayon nga nagsublak kag nanggamot sang ila mga unyon kag sentro sa pangabudlay para isulong ang kaayuhan sang mga mamumugon kag handum sang pumuluyo para sa pungsodnon nga kahilwayan.

Pagkalipas sang isa ka dekada, gintukod ang Congreso Obrero de Filipinas sadtong Mayo 1, 1913. Sang Mayo 1, 1918, ginboto si Crisanto Evangelista nga sang ulihi namuno sa pagbaktas sini sa militante kag patriyotiko nga dalan. Wala magdugay nakipag-angot si Evangelista sa Communist International kag gintukod ang Partido Obrero sadtong 1925. Katuwang ang iban nga lider sang sahing mamumugon nga Pilipino nga nahatagan sang kahigayunan nga magtuon sa Communist University for the Toilers of the East (Komunista nga Unibersidad para sa Anakbalhas sang Sidlangan), gintukod ni Evangelista ang Communist Party of the Philippine Islands (CPPI) nga pormal nga gindeklarar sadtong Nobyembre 7, 1930. Sa pihak sang mga kahinaan, pagkulang kag pagsayop, nalab-ot sang CPPI ang malahalon nga kadalag-an sa pagpamuno sa paghimakas sang mamumugon nga Pilipino kag masang anakbalhas para sa demokrasya kag pungsodnon nga kahilwayan.

Kinahanglan ang liwat nga pagtukod sang Partido Komunista ng Pilipinas sa idalom sang pang-ideolohiya nga ubay sang Marxismo-Leninismo-Maoismo sadtong Disyembre 26, 1968 para pataason ang ikasarang sang sahing mamumugon nga pamunuan ang bag-o nga demokratikong rebolusyon sa Pilipinas sa bag-o nga mga lebel. Sa siyentipiko nga pangkalibutanon nga panan-awan sang proletaryado, gintukod sang PKP ang programa para sa demokratikong rebolusyon sang banwa sa tuyo nga tapuson ang malakolonyal kag malapyudal nga sistema, matukod ang demokrasya sang banwa kag maglunsar sang sosyalistang rebolusyon kag konstruksyon.

Sa idalom sang pagpamuno sang PKP, nagmadinalag-on ang sahing mamumugon nga Pilipino nga magpwesto sa unahan sang pungsodnon-demokratikong rebolusyon, natukod ang basehang alyansa sang mga mamumugon kag mangunguma sa pagtukod sa Bagong Hukbong Bayan kag paglunsar sang agraryong rebolusyon, kag ang malapad nga nagahiliugyong prente sang patriyotiko kag progresibong mga pwersa sa idalom sang National Democratic Front of the Philippines. Ginapamunuan sang sahing mamumugon nga Pilipino ang malapad nga masa sa armadong paghimakas kag iban pang porma sang pagbato.

Sa idalom sang subong kag nagtaliwan nga reaksyunaryong papet nga mga rehimen, gin-atubang sang sahing mamumugon ang ginpasingki nga pagpamigos para paluyahon ang ila mga unyon kag organisasyon kag kuhaan sila sang ikasarang nga magpangapin kag isulong ang ila mga interes. Nagagamit ang reaksyunaryong estado sang pinakamabangis nga porma sang intimidasyon, pagpamilit kag armadong pagpahipos para pwersahon ang mga mamumugon nga magbulag sa ila militante kag patriyotiko nga mga unyon.
Sa okasyon sang ika-120 anibersaryo sang UODF, nagapanawagan ang Partido sa tanan nga mamumugon nga Pilipino kag mga rebolusyonaryong proletaryo nga magkuha sang inspirasyon kag mga leksyon halin sa masobra isa ka siglo nga pang-ekonomya kag pangpulitika nga paghimakas sang mga mamumugon, para mahimo nga padayon nga pamunuan ang demokratikong rebolusyon sang banwa sa bag-o nga halintang kag magbulig sa pagpasulong sang kawsa sang internasyunal nga proletaryo.

Saulugon ang ika-120 anibersaryo sang Union Obrera Democratica de Filipinas!

Mabuhi ang militante kag patriyotikong kahublagan sang mamumugon!

Mabuhi ang Partido Komunista ng Pilipinas!

Isulong ang demokratikong rebolusyon sang banwa kag ang pangkalibutanon nga rebolusyong proletaryo!

Dumdumon ang ika-120 anibersaryo sang Union Obrera Democratica de Filipinas