Labanan ang mapaminslang dayuhang pagmimina at lahat ng neoliberal na proyekto sa Bikol

Ang artikulong ito ay may salin sa English

Nito lamang Pebrero, niyanig ng magnitude 6.0 na lindol ang prubinsya ng Masbate. Maraming residente ang nawalan ng tirahan, nawasak ang ari-arian at naantala ang hanapbuhay dulot ng naturang lindol. Hindi ito ang unang kaso sa rehiyon ng trahedya at malawakang pagkawasak na idinulot ng malawakang dayuhang pagmimina at iba pang proyektong neoliberal na naninibasib at lumulustay sa kalikasan. Ngunit sa halip na ipahinto ang operasyon ng gayong mga dambuhalang minahan sa Bikol at buong bansa, lalo pang itinutulak sa ngayon ng kontra-maralitang rehimeng US-Marcos ang todo-largang pagpapalawak ng saklaw at pandarambong ng naturang mga neoliberal na proyekto.

Sa Masbate, nangunguna sa naturang mga mapaminsalang dayuhang kumpanya ang Filminera Mining Corporation. Liban sa malawakang pagkalason ng katubigan at pagkakalbo ng mga kabundukan na pangmatagalan ang danyos sa kabuhayan at kaligtasan ng mga residente, ilang ulit na ring bumulwak ang tailings dam o yaong tipunan ng dumi mula sa pagmimina, na tuwirang nagdulot ng pagkamatay ng ilang Masbatenyo at ng paulit-ulit na pagbalik ng nakalalasong red tide. Sa ngayon, pinabibilis pang lalo ng reaksyunaryong gubyerno ang pagpapalawak ng saklaw nito – mula sa bayan ng Aroroy tungong mga bulubunduking bahagi ng bayan ng Mobo, Milagros at Uson.

Sa Camarines Norte naman, mula pa 2019 bago bawiin ni Duterte ang moratorium sa dayuhang pagmimina, nakaamba na ang pagpasok ng dambuhalang operasyong mina sa ilalim ng Mt. Labo Exploration and Development Corp. Kasabay nito, sapilitang pinatigil ang indibidwal at maliliitang pagmimina ng mga residente. Pinabwelo rin ang pagtatayo ng mga mapanlinlang na minang bayan na nagpapailalim sa mga residente sa sistemang sahuran na nagpaliit ng kitang maiuuwi ng masa.

Ilan lamang ang mga naturan sa patung-patong na neoliberal na proyektong pumupupog sa Kabikulan sa kasalukuyan. Kapalit ang malalaking kikbak at kurakot, buong-lugod na ibinebenta ng reaksyunaryong estado at mga lokal na galamay nito ang rehiyon upang paghati-hatian ng mga dayuhang kumpanya at dambuhalang negosyo. Samantala, habang linilimas at dinarambong ng iilan ang likas na yaman ng Bikol, palalim naman nang palalim ang kumunoy ng kahirapang kinasasadlakan ng karaniwang Bikolano. Walang humpay na sinisira ang kanilang mga komunidad at ipinagkakait ang kanilang lupang panirahan at kabuhayan

Masahol pa, palaging kaakibat ng malalaking dayuhang pagmimina at neoliberal na proyekto ang matinding militarisasyon na lumalabag sa mga karapatang tao at soyoekonomiko ng mamamayan. Sa Masbate, nakapakat ang Retooled Community Support Program (RCSP) teams sa bayan ng Aroroy mula pa noong 2018. Ngayong 2023 naman, muling isinailalim sa okupasyong militar ang bayan ng Mobo para bigyang-daan ang pagpapalawak ng operasyon ng Filminera sa naturang erya. Samantala, sa bayan ng Labo, Camarines Norte, nagsisilbing bantay ng dayuhang pagmimina ang mga pwersa 9th IBPA, Special Action Force at Provincial Police Mobile Force.

Ipinapanawagan ng NDF-Bikol ang lahatang-panig na paglaban ng masang Bikolano laban sa mapaminsalang pagmimina at lahat ng iba pang neoliberal na proyekto sa rehiyon. Marapat lamang na tuluy-tuloy at buong sikhay nilang ipagtanggol ang kalikasan at likas na yamang siyang pinagmumulan ng kanilang hanapbuhay gayundin ng mga susunod pang henerasyon. Kinakailangan ang sustenido at malakas na pakikibakang masa upang tuluyang mapigilan, mapanagot at mapalayas ang mga mapanglustay na kumpanyang tulad ng Filminera Mining Corp. at Mt. Labo Exploration and Development Corp.

Labanan ang mapaminslang dayuhang pagmimina at lahat ng neoliberal na proyekto sa Bikol