Mamamayang Mindoreño, tutulan ang itatayong plantang nukleyar ng papet, pahirap at pasistang rehimeng US-Marcos II!

Dapat na maging alerto ang mamamayang Mindoreño sa nakaambang proyekto ng inutil na rehimeng US-Marcos II sa isla. Kamakailan lang ay ipinagmalaki ni Marcos ang plano ng NuScale Power Corporation, isang kumpanyang nagpoprodyus ng small modular reactor (SMR) o maliliit na plantang nukleyar na pinopondohan ng gubyernong US, para di umano magsuplay ng dagdag kuryente sa bansa. Ipinangangalandakan pa ni Marcos ang $7.5 bilyon puhunan ng NuScale na ilalagak sa bansa para sa 430 megawatts (MW) na kuryente hanggang 2031. Samantala, nito lamang Mayo 8 ay ipinahayag ng Philippine Nuclear Research Institute (PNRI) na nakikitang itayo ang mga SMR na ito sa mga lugar na malayo sa main grid na tulad ng Mindoro at Palawan.

Sinasamantala ng papet, pahirap at pasistang rehimen ang krisis ng kuryente sa isla para isulong ang interes ng pinagsisilbihan nitong imperyalismong US. Ang pag-eengganyo ni Marcos ng pagpaling sa nukleyar na enerhiya bilang alternatibong mapagkukunan ng kuryente ay patunay lamang sa kanyang pangangayupapa sa dikta ng mga imperyalista. Ang pagpasok ng mga Amerikanong kumpanyang nukleyar ay isa sa 123 kasunduang sinang-ayunan ni Marcos noong bumisita si US Vice President Kamala Harris sa bansa. Bahagi ito ng paglalatag ng US ng kanyang imprastruktura sa isla ng Mindoro sa balangkas ng First island Chain, kung saan may malaking papel ang mga probinsyang nasa bisinidad ng WPS, sa inilulunsad nitong Indo-Pacific Strategy laban sa China. Magiging insidental na lamang ang pakinabang ng Mindoreño sa enerhiyang malilikha nito. Kapalit ng kaunting pakinabang na ito ang di-masukat na panganib sa kanilang buhay at maging sa susunod pang salinlahi ng mga Mindoreño.

Ang aksidente sa nukleyar at ang epekto ng exposure sa radioactive material na panggatong sa nasabing planta ay katumbas ng pagkalipol ng buu-buong pamayanan at kung may makaligtas man, malaking panganib na kapitan ng sakit na kanser hindi lamang sa kanilang henerasyon kundi hanggang sa mga susunod pa. Ganito ang nangyari sa Fukushima Daiichi Nuclear Disaster sa Japan dulot ng tsunami matapos ang malakas na lindol 11 March 2011 at ang aksidenteng nukleyar sa Chernobyl Nuclear Plant sa Ukraine noong April 1986. Maunlad na ang kapasidad ng mga bansang ito sa pagharap sa aksidenteng nukleyar pero sinapit pa rin ang trahedyang ito na pinagbuwisan ng buhay ng henerasyon nila at dinaranas ng mga sumunod pang salinlahi.

Hindi naikonsidera sa imbing pakanang ito ng papet, pasista at pahirap na rehimeng US-Marcos II ang mga tectonic faults at trench sa isla ng Mindoro na lumilikha ng mga paglindol at tsunami at maghahatid ng patung-patong na panganib kung tatayuan pa ang isla ng nuclear reactor. Nailalagay sa walang katiyakang ligtas ang plantang nukleyar sa limang tectonic Faults, sa napakahabang Manila trench sa isla ng Mindoro bukod pa ang faults sa karatig nito tulad ng Batangas Bay Fault System, North Verde Fault System, at Central Verde Fault System. Nalilikha ang padron na tinatawag na conjugate fault systems – ang pagsasalubong o pagdudugtong ng mga faults na mayroong iba’t ibang haba at lapad at may iba’t ibang tindi ng pagputok sa panahon na tumama ang lindol sa isang karatig na fault .

Ang presensya ng mga faults at trenches na ito ang dahilan kung bakit tinutulan ng sambayanang Pilipino ang BNPP. Nananatiling balido at malakas ang batayang ito upang hindi pahintulutan ngayon ang SMR lalo na’t ang climate change ay isang salik na nagpapalala sa mga paggalaw ng tectonic plates. Mas malaki, malala at mas nakamamatay ang anumang aksidenteng nukleyar sa panahong ito, mas higit sa panganib na lumikha ng aksidenteng nuclear tulad ng sa Fukushima at Chernobyl.

Bukod pa sa lansakang pagpapakatuta ng inutil na rehimeng Marcos II sa imperyalismong US, tiyak na magiging daluyan din ang proyektong ito ng malakihang korapsyon, gaya na lamang ng sinapit ng Bataan Nuclear Power Plant (BNPP) ng naunang diktadurang US-Marcos I kung saan nakinabang lamang ang diktador at ang kanyang mga kroni.

Sa taya mismo ng kumpanyang NuScale, aabot ng 54 na buwan bago maitayo ang 8-12 SMR na kaya magprodyus ng 462 MW na kuryente na nagkakahalaga ng $5.3 hanggang $9.3 bilyon. Bago pa man mapakinabangan ng mamamayang Pilipino, naibulsa na ng ganid na rehimeng Marcos II at mga kasapakat niya ang panimulang $7.5 bilyon puhunan para sa mga SMR. Habang nakaumang na balikatin ng sambayanan ang tuluy-tuloy na gastos sa produksyon para sa teknolohiyang wala pang matibay na katibayang gumana o nag-opereyt ng ligtas kahit kailan.

Bukod pa, may pangmatagalang epekto din ang duming nukleyar na ilalabas ng mga SMR sa kapaligiran, lalo na sa mga maliliit na isla tulad ng Mindoro. Ayon sa pag-aaral ng Stanford University noong 2022, mas malaki ang bolyum na nilalabas na dumi ng mga SMR kaysa sa mga malalaking nukleyar na planta. Sa madaling salita, isinusugal ni Marcos ang kapaligiran at kinabukasan ng mga Mindoreño sa isang proyektong “matagal itayo, masyadong mahal, lubhang mapanganib, at di tiyak” kung mapapakinabangan sa aktwal na operasyon, ayon sa pananaliksik ng grupong Institute for Energy Economics and Financial Analysis.

Dapat tutulan ang panibagong pakana ng ilehitimong rehimeng US-Marcos II laban sa mamamayang Mindoreño. Hindi mareresolba ng pagsandig sa hindi pa istableng industriyang nukleyar ang krisis sa kuryente. Kagyat at pangmatagalan ang pangangailangang lutasin ang krisis sa kuryente sa isla. Sa isang banda, hangga’t nananatili ang bulok at nagnanaknak na naghaharing sistema na itinuturing na negosyo ang mga batayang serbisyong publiko tulad ng kuryente, hindi malulutas ang krisis sa kuryente ng mga Mindoreño. Ang tunay na lulutas sa problemang dinadanas ng mamamayang Mindoreño ay nakasalalay sa pagsulong ng mamamayan sa linya ng pambansa-demokratikong rebolusyon.

Sa pamamagitan nito, matitiyak ang pagtanggal sa monopolyo ng mga ganid na dayuhan, malalaking burgesya-kumprador at burukrata-kapitalista. Sa pagsasabansa ng mga susing industriya tulad ng kuryente, planadong mapauunlad ang suplay at produksyon ng enerhiyang sasapat sa pangangailangan ng bansa at hindi nakapipinsala sa kalikasan at kabuhayan ng mamamayan. Maglalaan ito ng rekurso at diin sa pananaliksik sa ligtas at alternatibong mapagkukunan ng kuryente mula sa kalikasan.

Upang makamit ang programang ito, kailangan munang palakasin ng mamamayang Mindoreño ang kanilang pagkakaisa at magiting na isulong ang karapatan. Dapat tutulan ang planong pagpatatayo ng SMR sa isla na lalong pipinsala sa kapaligiran at kinabukasan ng susunod na henerasyon ng mga Mindoreño. Hindi nito sosolusyunan ang krisis sa kuryente na nararanasan ng mamamayan. Dapat paglingkurin ang walang humpay na pagmumulat, pag-oorganisa, at pagpapakilos ng mamamayan para sa higit pang pagbubuklod upang isulong ang armadong pakikibaka para wakasan ang mapaniil na sistema. Sa pagtupok ng lumang reaksyunaryong gubyernong pinangungunahan ng reaksyunaryong papet, pasista at pahirap na rehimeng US-Marcos II, ipapalit ang Demokratikong Gubyernong Bayan ng mamamayan upang maisakatuparan ang makatao at makakalikasang programang pangkaunlaran ng isang malaya at demokratikong bansa.###

Mamamayang Mindoreño, tutulan ang itatayong plantang nukleyar ng papet, pahirap at pasistang rehimeng US-Marcos II!