Pagpamingaw ha midya, pan-gipit ha mga batakan nga kalibrihan, patikang han pasista nga tiraniya ilarum ni Marcos II

Ang artikulong ito ay may salin sa English

Nagsering an National Democratic Front-Eastern Visayas yana nga ginbubuksas ni Marcos II an iya kalugaringon komo pasista nga tiraniya ha tinikangan pala han iya termimo, kasumpay han susrunod nga insidente han pagpamingaw ha midya ngan pan-gigipit ha mga batakan nga kalibrihin antes ngan ha paglingkod niya ha poder.

Ha mga adlaw antes an inagurasyon ni Marcos Junior komo ika-17 nga presidente han gubyerno ha Manila ha bendisyon han US, ginmandar han National Telecommunications Commission an pagpaserra ha Philippine Revolution Web Central (PRWC) sugad liwat an mga independyente nga ahensya han midya ngan mga progresibo nga organisasyon sugad han Bulatlat, Rural Missionaries of the Philippines (RMP), ngan Save Our Schools (SOS) Network. Usa nga iskema ni Hermogenes Esperon ngan han iya igkasi mga pasista ha National Task Force-Elcac, ini nga pag-atake ha kalibrihan han midya kaparte han pan-red-tag han reaksunaryo nga gubyerno ha mga ligal ngan demokratiko nga mga grupo ngan organisasyon han midya, sugad liwat an pagbansag nga “terorista” an Partido Komunista ng Pilipinas ngan an mga kaalyado nga rebolusyunaryo nga organisasyon.

Usa kaadlaw antes an inagurasyon, ginmando naman han Securities and Exchange Commission an pagpaserra ha website nga Rappler nga kilalado komo madig-on nga kritiko han mga Duterte ngan mga Marcos. Pinaagi han pagpalandaw ha mga teknikalidad ha pananag-iya han prangkisa han Rappler, gintapo han bag-o nga rehimen Marcos an katawhan Pilipino hin butaray nga paggamit han poder agud gipiton an mga alternatibo nga opinyon, pugngan an kritikal nga diskurso, ngan gamiton an balaud kontra ha pampulitika nga oposisyon.

Ha adlaw han iya inagurasyon, Hunyo 30, ginhikawan ni Marcos Junior an katawhan han ira batakan nga katungod nga igpahayag an ira mga ungara ngan murayaw nga magtirok online ngan offline pinaagi han overkill nga deployment han mga pulis, pag-aresto han mga aktibista, restriksyon ha mobilidad, ngan pagpagios han mga paragsulsol nga mga pro-Marcos agud pakarauton ngan igsabotahe an mga demonstrasyon ha kakalsadahan.

Ginsering ni Fr. Santiago “Ka Sanny” Salas, tagapagyakan han NDF-EV, nga ini nga mga pag-atentar diri la baga hin pagbalik ha panahon han balaud militar, kundi palantaw liwat han pasismo ha ilarum han bag-o nga rehimen Marcos. Sugad han militar nga paghahadi han iya amay, gintatamas-tamasan niya an libre nga pagpahayag ngan kalibrihan ha pamamahayag ngan gin-aatake an mga organisado nga pwersa han oposisyon agud tukuron an harigi han usa nga pasista nga diktadura.

Gin-eksplikar ni Fr. Salas nga an website ngan mga social media account han PKP nagseserbe nga aragian han pusisyon han mga rebolusyunaryo nga organisasyon hiunong ha mga importante nga rehiyunal ngan nasyunal nga isyu sugadman han pagbuksas ha mga panraugdaug han militar ha mga baryo nga kaagsuban diri natatagan atensyon han midya. Pinaagi han pagpaserra ha PRWC, ginbubutad ni Marcos Junior an iya lurong nga kontra-komunista nga tindog ngan aktibo nga pakigkunsabo ha mga armado nga pwersa han reaksyunaryo nga estado.

An Bulatlat, RMP, ngan SOS Network sugad liwat an iba nga website ngan makatawo nga organisasyon, epektibo nga ginpapahayag an mga isyu ngan araba han mga kablas ha kabaryuhan, mga katutubo, ngan iba nga sektor nga kulang han representasyon ngan haros diri natatagan hin atensyon ha mainstream nga midya. Pinaagi han pag-red-tag ha ira ngan pagpaserra ha ira online, nag-aatentar an reaksyunaryo nga gubyerno nga pamingawon an katawhan, pugngan an mga diskusyon ha ira mga isyu, ngan palandawon an kontra-komunista nga panhadlok agud igpasangil an pag-imponer han pasista nga diktadura.

Ginsering ni Fr. Salas nga an waray konsensya nga hi Marcos Junior nagyiyinawyaw hin mga islogan han “nasyunal nga pagkaurusa” ngan an iya makasurumo nga linya nga “lapayan nala” an mga pasista nga krimen ngan pandambong han iya pamilya ha nasyunal nga karikuhan samtang ginhihimo an mga pareho gud nga pamaagi han diktadura ni Marcos Senior pinaagi han pagpamingaw ha midya sugad han Rappler ngan kriminalisasyon ha iya mga kritiko sugad han nahitabo ha iya inagurasyon.

“Matikagrabe pa gud an kamutangan han kalibrihan han midya ngan han aton mga demokratiko nga prinsipyo. Ginlalauman nga an pamilya Marcos — nga nakabalik ha poder prinsipal tungod ha mga ginbaydan nga alipures ngan troll, manipulasyon han sarbey, hiluagan nga disimpormasyon, ngan sistematiko nga pagrebisa han kasaysayan — igpapadayon la an usa nga bug-os nga sistema han impormasyon han mga buwa, panguwat ngan saywar komo kaparte han pagkonsolida han ira katin ha absoluto nga poder. Temprano nga ginbutang ni Marcos Junior an mga kroni han iya amay ngadto ha mga yawe nga pusisyon ha burukrasya, ginpasilitar an bahinay ha poder ha ranggo han naghahadi nga paksyon, ngan gintalapas an mga demokratiko nga checks-and-balances nga ginlaladawan han supermayoriya ha Kongreso ngan an kawaray hin pagtipa ha mga nagborotosay ha mga huwes han Korte Suprema agud paburan an iya pagkatin ha poder.

Ha luyo nga bahin, damo an naaaghat ngadto ha parlamentaryo han kakalsadahan ngan armado nga pag-ato dara han natikahaligot nga wada para ha pagtipa ha ranggo han mga ligal-burges nga institusyon. Pinaagi han pag-atake ha mga tagdepensa han kamatuoran ngan mangaraway para ha katalwasan, diri tinuyo nga ginbubuksas ni Marcos Junior an kadunutan han bagakolonyal ngan bagapyudal nga sistema ngan ginduduso an katawhan nga purisigido nga atuhan an namamangpangan nga diktadura,” pagtapos ni Fr. Salas.

Pagpamingaw ha midya, pan-gipit ha mga batakan nga kalibrihan, patikang han pasista nga tiraniya ilarum ni Marcos II