Panawagan para sa armadong pagbato sa Myanmar, nagabaskog

,

Nagatingkad ang kakinahanglanon para sa armadong pagbato sa Myanmar (daan nga Burma) sa atubang sang halos adlaw-adlaw nga pagpamatay sang hunta militar sa mga sibilyan nga nagaprotesta. Sa sulod sang pungsod, nagalapnag ang panan-awan nga indi bastante ang mga rali, barikada kag sibil nga pagsupak. Ini bangud samtang nagadugay, labi nga nangin brutal ang Tatmadaw (panawag sa pwersang militar sang Myanmar).

Sang Marso 26, 114 ang ginpatay sang hunta sa isa sa pinakamaduguon nga adlaw sa sobra 2-bulan na nga mga protesta sang pumuluyo. Sang Abril 3, naglab-ot na sa 550 ang ginpatay sang hunta sa desperasyon sini nga magpabilin sa poder. Kwarenta’y sais sini mga bata. Masobra 2,750 ang ginkulong.

Sa report sang mga internasyunal nga pahayagan, may ara na nga mga aktibista halin sa mga sentrong urban ang nagalunsar sang paghanas militar sa lokal nga mga estado (katumbas sa rehiyon) sa dulunan sang pungsod. Ang estado nga ini teritoryo sang mga pungsodnon nga minorya sang Myanmar kon sa diin nagaluntad ang nagkalainlain nga armadong grupo. Gintawag sang estado ang mga ini bilang mga ethnic armed organization (EAO ukon armadong organisasyon etniko). Ang mga grupo nga ini dinekada nga nagbato sa pagpanghimulos kag pagpamigos sang hunta militar kag bisan sa gubyerno nga ginpamunuan ni Aung San Suu Kyi kag National League of Democracy (NLD). Sang 2015, nagpirma ang 16 sa mga grupo nga ini sa isa ka pungsodnon nga kasugtanan sa untat-lupok kabaylo sang pagrespeto sang estado sa ila awtonomiya.

Sang gin-agaw sang Tatmadaw ang estado poder sang Pebrero 1, gilayon nga ginbukas sang mga armadong grupo ang ila mga teritoryo sa pigado nga mga aktibista kag myembro sang NLD. Ginkundenar nila ang kudeta kag ginbilang nga nadulaan na sang epektibidad ang ginpirmahan nga pungsodnon nga kasugtanan sa untat-lupok sang atakehon sang Tatmadaw pati ang ila mga teritoryo.

Malaba ang kasaysayan sang armadong pagbato sa Myanmar. Mahambal nga wala ini madula halin 1939, kon san-o una nga natukod ang Partido Komunista sang Burma. Ginpamunuan sang mga komunista ang armadong pagbato batuk sa kolonyalistang British halin 1939-1941, mananakup nga Hapones (1941-1945), liwat pagbalik sang kolonyalistang British (1948-1962) kag sang ulihi, batuk sa papet nga gubyerno sibil kag nagbaylo diri nga hunta militar halin 1962.

Dalayon nga natunaw ang partido komunista sang 1989 pero nagapadayon ang pugtak-pugtak nga pagbato sang nabilin nga mga komunista nga elemento. Madamo sa ila ang nagbulig sa pagtukod sang mga armadong grupo sang nagkalainlain nga pungsodnon nga minorya para sa pungsodnon nga kahilwayan kag kaugalingon nga determinasyon. Indi magnubo sa 28 pa nga ibang armadong grupo nga etniko ang nagaluntad sa Myanmar subong.

Panawagan para sa armadong pagbato sa Myanmar, nagabaskog