Ang Forbes Magazine ang usa sa nag-unang magasin sa kalibutan sa monopolyong kapitalismo. Nagpagula kini kanhi lang sa pinakaulahi niining listahan sa 2,000 ka pinakadagkung korporasyon. Makatabang nga tun-an ang listahan aron makamugna og panglantaw sa kasamtangang hulagway sa kalibutanong sistemang kapitalista: kung kinsa ang pinakadagkung kapitalista ug ang ang-ang sa konsentrasyon sa kapital sa kamot sa pipila ka monopolista.

Ang mosunod nga mga obserbasyon nagpalig-on sa mga batakang kinaiya sa imperyalismo sama sa gisulti ni V.I. Lenin sa iyang pagtuon sa monopolyong kapitalismo.

1. Gunit sa 2,000 pinakadagkung korporasyon ang kinatibuk-ang kabtangan nga nagkantidad og US$223.4 trilyon. Kapin duha ka beses kini nga mas daku kaysa US$84.5 trilyong pangkalibutang produksyon (GDP) niadtong 2020. Katugbang kini sa 62.33% sa US$358.4 trilyong kinatibuk-ang bahandi sa mga nasud sa tibuok kalibutan.

Sa kinatibuk-an, ang pinakadakung 2,000 korporasyon makita lamang sa 61 ka nasud (o 31% sa tanang nasud sa kalibutan). Nakakonsentra ang kapin katunga sa ilang kinatibuk-ang kapital o kabtangan sa tulo ka nasud lamang: US, China ug Japan.

2. Ang ihap sa pinakadagkung korporasyon sa US duha ka pilo nga mas daku kaysa gidaghanon sa mga anaa sa China. Apan ang balor sa katigayunan (o assets) sa mga korporasyong Chinese ug Hongkong (US$50.2 trilyon) ug halos katugbang sa mga kumpanya sa US (US$51.76 trilyon) nga naghulagway sa mas taas nga konsentrasyon sa kapital sa China.

3. Ang tulo ka pinakadagkung sektor o industriya sa hisgutanan sa kabtangan parehong adunay kalabutan sa mga operasyong pangpinansya. Gilangkuban kini sa 289 ka bangko, 132 ka korporasyon sa “diversified financials” (nagabaligya og mga produkto sa pautang sama sa pabalay, mga credit card ug uban pa) ug 114 sa insyurans. Ang maong mga korporasyong pangpinansya adunay kinatibuk-ang bahandi nga US$156.4 trilyon o 70% sa kinatibuk-ang katigayunan sa pinakadagkung korporasyon. Ang katigayunan sa mga bangko pa lang nagkantidad na og US$107.5 trilyon o 48.12% sa kinatibuk-an.

Sa tanang pinakadagkung bangko, 44 ang sa China, 40 sa Japan ug 36 sa United States, nga naglangkob sa 41.52% sa kinatibuk-an. Ang upat ka bangko nga adunay pinakadagkung katigayunan naggikan sa China: ang Industrial & Commercial Bank of China (ICBC), China Construction Bank, Agricultural Bank of China ug Bank of China.

Naggikan usab sa US (54) ug China (19) ang 55.3% sa tanang kumpanya sa sektor sa diversified financials. Bisan og 28.07% sa tanang kumpanya ang naggikan sa US, ang pinakadaku naggikan sa Japan nga gunit ang 17.44% sa kinatibuk-ang katigayunan sa sektor.

4. Ang uban pang sektor nga milangkob sa napulo ka pinakadaku sa hisgutanang katigayunan mao ang Business Services ug Supplies, Construction, Oil & Gas Operation, Consumer Durables, Utilities, Telecommunication Services ug Drugs & Biotechnology.

Gunit sa 67 korporasyon sa China ang hangtud sa 74.9% sa kinatibuk-ang katigayunan sa mga korporasyon sa sektor sa konstruksyon. Layong misunod ang mga kumpanya sa konstruksyon sa Japan nga adunay 19 ka kumpanya nga gunit ang 6.74% sa katigayunan ug US nga adunay 17 ka kumpanya nga gunit ang 3.36% sa mga katigayunan.

Adunay kinatibuk-ang katigayunan nga US$6.799 trilyon ang mga kumpanya sa produksyon ug distribusyon sa lana. Gunit sa 20 ka pinakadagkung kumpanya ang 65.89% sa kinatibuk-ang katigayunan sa sektor. Sa pinakadagkung kumpanya sa lana, 21 gikan sa US, pito sa Russia, unum sa Canada, unum sa Japan, lima sa India, ug tig-upat sa China ug South Korea.

Ang giranggo sa Forbes Magazine nga pinakadagkung kumpanya sa lana mao ang Saudi Aramco, PetroChina, Royal Dutch Shell, ExxonMobil, Gazprom, BP, Total, Sinopec, Chevron ug Rosneft. Niadtong 2020, ang duha ka kumpanyang Chinese ang pinakadaku sa hisgutanan sa kita nga gunit ang 16.3% sa kinatibuk-an.

(Mabasa ang kinatibuk-ang artikulo sa www.cpp.ph.)